Excerpt
h | | | ślilem poławaswęśc aaa je nowanie, i dalsze klęski policzył: bo to wszystko niesłychanie wpływało wa upadek Polski, która już w. ówezas chyliła się do u- padku: a w owe tóż czasy niedoli, w owe czasy, w których wykroczenia rzeczypospo- litój …
Excerpt
UPADAJĄCA. 233. w tćm dziwnego. Uratowała się za Jana Kazimirza, ale po tylu klęskach, w. pra- wdziwćj leżała niemocy. Jak. człowiek ciężko: chory, gdy mu gangrenę wykroją, albo nogę utną, albo po ciężkićj gorączce, leży osłabiony: tak schorzała Polska, …
Excerpt
234 POLSKA dzy siebie rodaka. Cnoty. Stanisława Le= szczyńskiego, w czasie jego niedoli; stawa= ły się lepićj poznawane, ile gdykudwik XV. poślubił sobie córkę jego. = Na: Leszeżyń- skiego tedy obróciły się wszystkich oczy, i Leszczyński: królem obrany: …
Excerpt
UPADAJĄCA. 2350 przy tów zdarzeniu podupadło. O Leszczyń:: skiego Prancya'z' Austryą 'mad:Renem'woj < nę rozpoczęła. Trwałą'ta'wojna krótko; a: nie Polsce nie przyniósła. August Il: utrzy=' mał się przy królestwie, Leszczyński'ż0=. stał przy tytule …
Excerpt
336 /POLSRA "| robić chałasu i breweryi i dalój sobie jechać. Powtarzano że Polska nierządem stoji, że z tóm jój dobrze i bezpieczno. Sejmy niedo- chodziły przez veto bez końca zrywane. Ale na bankietach pijatyka i junackie burdy, by-. ły dowodem, że jest …
Excerpt
UPADAJĄCA. 237 wziął edukacyą. Ci wszyscy wracając do Polski, przynosili z sobą 'cale inne opinie i nowe wyobrażenia; wcale: z miejscowemi -odne. « Widzieli oni we Francyi kró- śni „gdzie "równie jak i w Polsce był: król. Ale w Polsce król był dożywotni. …
Excerpt
238 + OPOLSKA: „stawiał zadnej przeszkody; , koistókwa s64- 'czypospolitćj i.jćj potrzeb ie; zwał. tiś "[R99. Załuski ilkonarski., „Wielu: obywateli ucziło potrzebę: sodaża- 'sienia-światła winarodzie i do tego gorliwie „się brało. Józef Andrzćj Załuski …
Excerpt
UPADAJĄCA. 1239 rów była naukowa-emulacya, a zatćm obu- ;dził żywsze ich ścieranie się; że się powa- „żył nierząd rzeczypospolitój dotykać, obra- *żał szlachtę. Wszelako za jego staraniem, mie tylko w szkołach pijarskich edukacya mlepszoną została, „ale. …
Excerpt
więcćj gaedów nów Nobniak oo 'sóm umarł August III i otworzyło si królewie. "Wojska ow nara do samćj Warszawy i aż za Wisłę zaszły. ||| 201. Konwokacya. © Na sejm konwokacyjny, strony sprzeczne m. się” zbrojno, i sala obrad znalazła 1a ludem "zbrojnym. - …
Excerpt
. UPADAJĄCA. 241 gom, oświadczył że unosi laskę, ponieważ widzi że prawa mocy nie mają, i wolność obrad obecnością obcego wojska jest zagro- żona; i zaraz ruszył z miejsca od Mokrono- wskiego poprzedzany : przez tłumy postę- pując z sali i zamku ustąpił. …
Excerpt
242 POLSKA rómi szlachta zwojewództw przybyła wo- jewództwami się mieściła, az nią i deputo- wani od siedmiu miast głównych, Caly obręb pola. opasany rowem i wałem, miał trzy bramy do, wnijścia: od zachodu dla w iel- kićjpolski, od południa dla …
Excerpt
UPADAJĄCA. 243 odśpiówawszy wezwanie ducha świętego, rozpuszcza senatorów i posłów do woje- wództw, które z pod: namiotów wystąpi- wszy, stoją pod swćmi chorągwiami sku- pione. Po czóm prymas siadł na konia i objóżdżał w koło województwa, py- tając kogo …
Excerpt
Na sejmie koronacyjnym nadano familii kró- łewskićj tytuł książęcy. Król wkrótce u- stanowił order świętego Stanisława, i dwór jego bardzo był świetny. Szkołę kadetów założył; ludwisiarnią do lania armat, i odno- wił bicie pieniędzy. Panowanie jego, bar- …
Excerpt
Stanisław Brzostowski i wielu królowi i Czartoryskim mnićj przychylnych, także też wiązali konfederacye, którym Rossya opiekę ofiarowała. Książę Karol Radziwiłł dał się uwieść namowom Stanisława Brzosto- wskiego,i powróciwszy do kraju wiązał się - z …
Excerpt
246 „POLSKA królewski i w rozlicznych konfederaceyach cały kraj, stał się pobudką do nowych kon- federacyj, który ciężki krwi rozlów za so= bą pociągnęły. Narzekano na zawody, na < rzekano na króla, narzekano na znieważenie praw i wolności. * "Tworzyły …
Excerpt
KWYÓNĄCA. 147 wszystko rozpatrywać i do pórządku przy prowadzać. Tóm wszystkie następne lata i wszystkiesejmy, aż dó końca panowania Z,y- gminta Augusta, zajęte były. A w tćj przy= krój ałe przykładnćj [pracy, senat i posło- wie i król nie ustawali. 131. …
Excerpt
148. , POLSKA prawie było? wglądał Zygmunt August: bo dowolne po drogach opłaty utrudzały lądo- wy handel, a młyny i łowienie ryb na rze- kach wolny spław hamowały. Nie jeden swojich zysków wyrzec się musiał. Łatwo się domyślacie dzieci moje, co to biedy …
Excerpt
KWITNĄCA. 149 uprawną rolą zamienionćj zostało. Najlep- szy to był dowód pomyślności kraju. W miarę ludnych wsi, ludne były miasta. Nie jedno tysiące domów liczyło: ale te domy były to po większćj części chaty drewniane. W nichsetkami liczono rzeźników i …
Excerpt
murosyanych, zamożny, obmurowany i dor brze warowny. Było to miasto potężne. 133. Handel Gdański. Wszystkie miasta Pruskie, urosły przez handel, który z calej Polski i wielkićj czę- ści Rusi, tu się biegał. Patrzcie dzieci na krajobrazie, jak rzóki Wisła …
Excerpt
KWITNĄCA. 154 południa dostawała, obróciła w tym wieku drogę przez morze Baltyckie. W: tymże | wieku państwa zachodnie w ludność podro= słe, a zaburzene, potrzebowały coraz wię= cćj zboża, a nadewszystko żyta i pszenicy. Polska im jćj dostarczała, a to …
Excerpt
158 „POLSKA nom swe tytuły książęce zarzucić! swych senioralnych praw nad szlachtą wyrzec się! to było nieznośno, a za pretext narzekania służyło wymaganie od szlachty Polskićj zwrócenia czyli odstąpienia Podlasia, Wo- łynia i Ukrajiny. Zygmunt August …
Excerpt
KWITNĄCA. 158 135. Unia Lubelska. Dokazał naostatek tego Zygmunt August, że się zebrał pamiętny sejm w Lublinie 1569, gdzie król, senaty i posłowie obu narodów zebrali się. Zbiegła się mnogość ladu obu narodów, poprzybywali i posłowie różnych mocarstw …
Excerpt
154 - POLSKA czyli Ukrajina do korony Polskićj dołączo- ne, zachowały dla siebie drugi statut Litew- ski. Przedział między Litwą i Polską wi- dzieć można na krajobrazie. Korona Polska i wielkie księstwo litewskie jest jedna wspólna rzeczpospolita. Jeden …
Excerpt
KWITNĄCA. 156 dobnie, stósownie do żądania i Polsce ES statut przepisać, lecz się to nieudało. Dotąd w Polsce ustawy i urzędowe akta pisano po łacinie, w Litwie po rusku. Zyg- muut August starał się na miejsce obu tych języków, wprowadzić język Polski. …
Excerpt
nie miał potomka, a wielka choroba którćj austryaczka ulegała, sprawiła w nim do nićj wstręt. Porzucił ją i chciał rozwodu, którego otrzymać nie mógł. Przez to wśród zatru- dnień, chwile wypoczynku napełnione były nieprzyjemnościami i goryczą. Chcący się …
Excerpt
KWITNĄCA. 157 rzył w gusła i czary. Cierpiąc podagrę i inne bóle i osłabienie z nieporządnego życia. wynikające, widział że mu sztuka lókarska nie dosyć pomagała, ile że jój nie dosyć był powolny: szukał sztuk innych, które go u- zdrowić miały. Bywa to, …
Excerpt
158 POLSKA! zwoicie zwłok ubrać :- nie'było* ni' łańcuchu ma szyję; ni pierścienia na palec: 138. Pógrzeb krółów. Zygmunt August był z potoków Jagiełły po mieczu ostatni. Pogrzeb nie zaraż nastą < pił. Wedle zwyczaju, dopieto' po obrania następcy, przed …
Excerpt
KWITNĄCA. 159% zatóm, dostojne osoby niosły znamiona króle- wskie. Dopićroż ciało królewskie na ma= rach niesione, z wierzchu axamitem pokryte. Kasztelanowie trzymali mary, dworzanie ich otaczali. Za marami królewna Anna prowa- dzona od posłów …
Excerpt
160 "POLSKA - obchodzono królu. Zgonem Zygmunta Au- gusta Polska i Litwa, czyli szlachta obu na- zodów, ujrzała się w zupełnóm praw swoich posiedsuńe bez przewodnika. 139. Bezkrólewie. Konfederacya dyssydentów. buga dalece rzeczpospolita jeszcze różnych …
Excerpt
KWITNĄCA. 161 szać i usypiać umiała, ale ich umorzyć nie zdołała. Były to zajścia różnych panów osobiste i religijne. Z/a czasu obu Zygimin= tów, namnożyło się rozmaitych wyznań w Polsce i w Litwie, rozmaici protestanći, luterani, kalwinii wielu …