Excerpt
202 POLSKA Szwecki, w cichości, i z uszanowaniem re- sztę oglądał grobowców: a nawet doznał, iż łatwo było mu zdobyć, trudno utrzymać. " 194. Konfederacya Tyszowiecka, Jan Kazimirz pewnie iż niemiał tyle hartu duszy, co dawny król Łokietek, ale zmianę …
Excerpt
UPADAJĄCA. 203 trwał przy Karolu Gustawie: a pewni są że Jan Kazimirz im dopomoże. Ze Szląska przez Węgry i trudne górzyste drogi, spro- wadzony był Jan Kazimirz do Iiwowa, sie- bie i całe królestwo oddając opiece naj- świętszćj pannie Maryi na Jasnćj …
Excerpt
204 POLSKA cięstwo i Warszawę znowu opanowali, ale nie na długo. Jórzy Rakoczy siedmiogrodz- ki, wpadł był do Polski i wspólnie ze Szwedami Kraków i Brześć odwiedził, ale się utrzymać nie mógł i opłacić się musiał. Jan Kazimirz szukał także przymierzy, a …
Excerpt
UPADAJĄCA. 205 wolniony został. Najkorzystniejsze było przymierze z. Danią, Wojna: duńska odcią- gnęła Karola Gustawa, a dzielność Stefana Czarnieckiego, ścigała go aż w Danii. Je- żeli podówczas Szwedzi sławni byli zrę- cznością i szybkością wojennych …
Excerpt
3206 - POLSKA. 134. Wojna z Moskwą. Ugoda Hadziacka. Pokój w Andruszowie. / "Tymczasem odnowiła się wojna z Mo- skwą. Po śmierci Chmielnickiego, kozactwo rezerwało się niezgodą. Za przywodem Jana Wychowskiego, część ich szukała związków z Polską. W …
Excerpt
UPADAJĄCA. 207 leńsk, Siewierz, Czerniechów i Ukrajina za- dnieprska z ludem kozackim tam schronio- nym, Moskwie całkiem odstąpione. Kijów do dwóch lat przy nićj zostawiony, pe stał na zawsze. 475. Poburzenia wojska. " Niepłatne wojska, z za Dniepra 1662. …
Excerpt
208 POLSKA wszystkie działania na sejmie dopełnione, znizczone i dalsze obrady sejmowe prze- rwane zostały. Dawnićj potrzeba było po- wszechućj wrzawy i niezgody aby sejm ze- rwać. Za Jana Kazimirza 1652. Siciński poseł Upitski krzyknął veto, niepozwalam, …
Excerpt
omal ny "aa ae aw nie add Poza ac | todkia adnie Zi że tg ian "była na Lu= bomirskiego potwarz, jakoby rzeczypospo= litę chciał królów pozbawić, a sam siebie na jój prot / wynieść: jakożkolwiek to RE - 1664: ori żę ta „u y sejm . sez wią chany, za ich …
Excerpt
«e 4/POLSKA: ; rozdaniem łaski i buławy. „Jan, Klemens Branicki, nie przyjął ofiarowanćj sobie ła- ski, niegodną być sądził rzeczą z niespra- wiedliwości i cudzćj, krzywdy korzystać. Przyjął ją Jan Sobieski. . Buławę otrzymał umierający Stefan Czarniecki, …
Excerpt
UPADAJĄCA. Pit żeby jeszezew wojnie domowćj międży kró- lem i stanem szlacheckim, w tćj walnej bi < twie, kilkanaście tysięcy ludzi legło. W Łę: gonicach stanęła ugoda: król wrócił Lubo= mirskiemu dobra i cześć. Lubomirski przeż prosiwszy króla …
Excerpt
312 "POLSKA" razie Jan Kazimirz z małżonki osierociały, postanowił złożyć koronę i nie go od tego wstrzymać nie mogło.” Przypadło jego pa- nowanie w czasach dla Polski nieszczęśli- wych. Używała Polska pokoju i dni po- myślnych wtedy, kiedy się srodze …
Excerpt
UPADAJĄCA. 213 nie mogła, ani tego przewidzieć. W miarę osłabienia Polski silniejsi się stawali sąsie- dzi,i Polska w tóm samćm eo dawnićj miej- seu na ziemi i na karcie jeograficznćj leżą- ca, w innćm się położeniu znajdowała. 181. Handel i przemysł …
Excerpt
214 „ POLSKA © stały być głównym lądowego handlu towa- rem. Lądem tóż; przybywały Węgier- skie wina, materye tureckie, tytuń, tabaka; z Niemiec norymbergski drobny towar. Gdańsk stał się: zamorskiego handłu skła- dem, lecz ziąrna a nadewszystko pszenicy i …
Excerpt
UPADAJĄCA. 215 bejskiemi delujjcei - Zdatżało się; że za oai t6ż miastach lepszy rze- mieślnik czasem utrzymywał 00 (182. Zwyczaje dostatniejszćj szlachty. -— Zmienił się duże dawny obyczaj u zamo= żniejszój szlachty, pośrednie miejsce między panami a …
Excerpt
216 POLSKA a najbardzićj francuskich, tak i miernićj ma- jący się, mnićj pieprzyli i łagodniejszych francuskich potraw, pasztetów, galaret uży- wali; lubo, kapusta, bigosy i ine narodowe przysmaki nietraciły wziętości swojćj. W szy- stkie potrawy na …
Excerpt
UPADAJĄCA. 217 berdysze. Wielu w ówczas rzucało już ten strój narodowy i strojiło się po francusku, w trzewiki i płaski pod pachę trójboczny kapelusik, we frak haftami i wielkiemi gu- zami. obciążony. Przywieszali szpadę 0- strzem pod górę podpiętą, a …
Excerpt
218 - POLSKA Respekt dla starszych w młodzi był nie- zmierny. Syn choć pod wąsem, przy ojcu usiąść mie śmiał i ode drzwi bez rozkazu ojea na środek izby nie postąpił. Panienki do kompanii wprowadzone, . siedziały skro- mnie, ciągle robotą, szyciem, haftem …
Excerpt
UPADAJĄCA. 219 kami, wiele luda przeniosło się za granicę do Szląska. Ponikły wsi i miasteczka. Wsi niegdyś po kilkaset osad liczące, zmalały. Miasteczka podobnie. Pola uprawne nie= gdyś iw zagony podorane, ląsami pozara- stały. Miasta po kilkaset …
Excerpt
wileje; królewskie nawet nie były bezpie- czne, bo starostowie różne na nie ponarzu- cali ciężary. Wieśniacy do nowych robo- cizn, do daremszczyzn, do gwałtów, posy- lek, danin, przymuszani. Rozszćrzyła się szkaradna maxyma, że chłop był. to podlej- szy …
Excerpt
UPADAJĄCA. 231 185 Różnowiercy zniechęceni. Za staraniem jezuitów, umocowana była i rozszćrzona religia katolicka rzymska, pier wsze domy w Polsce i Litwie, nawet Radzi- wiłłowie, porzucili błędy herezyi i nawró= cili się: ale obok:tego: rzeczpospolita …
Excerpt
228 POLSKA" być mogli. . Liecz.sama ta szlachta, stawszy się ofiarą ówczesnych uprzedzeń i polityki, stawała się w biedzie swojćj, coraz mnićj sposobna dobrze radzić ojczyznie, bo poshwe wiona byłe potrzebnćj do tego. odwyk |"'1186. Szkoły. okonia szkoły …
Excerpt
UPADAJĄCA. 223 wychodził ma. Świat. « Wyćwiczeny nieuk, do zwad i kija wprawiony. _ Nienawidzili się studenci szkół sąsiednich, i bili jedni drugich, a byle im się udało, bili i krzyw= dzili różnowierców. Dopiero czwarty krzy= żyk wieku swego znaczące …
Excerpt
224 POLSKA 187. Jan Kazimirz złożył koronę. ' Składając koronę Jan Kazimirz, przypo- minał przed sejmem, że był pierwszy w za- czepce i boju, ostatniw trwodze i odwodzie. Prawdę mówił i mógł się pocieszać, że wśród nieszczęść za jego panowania przy- …
Excerpt
UPADAJĄCA. 225 ostatni z Wazów i ostatnia cząstka krwi ja- giellońskićj, obudziły żałość i nieutulone roz- 00 ai Gdy obie;izby, po raz ostatni do ucałowania ręki królewskićj ruszyły, dwie łzy każdego oóblaly. 07 1468. Michał Wiszniowiecki. - Elokcya …
Excerpt
2% . 40POŁSKA | "Tymczasem dośpiewała oczekiwana 'wojna 'Marecka. Turcy wpadli do Polski1672,zdo- byli Kamieniec pódolski i zagarnęli Podole wo Król Michał, niemocen zastawić ię, zawarlwaBuczaczu pokój i zabowiązał ię hunócz płęśići M „sliqgtena węsddgih …
Excerpt
UPADAJĄCA. 207 wojnach, i w całóm keerpantoniah dmibmowieńnę zdziałał. 5% „Mał kebs -00 0% 5190.. Elwdcionpkwwwówi.|: Sokoiektowykiwliwianiridkięcie żonkę rodem „Fvaucuskę, któraęprzewodziła nad. nim, tak iż on był małżonce zupełnie po- „słuszny. Ale gdy …
Excerpt
POLSKA tedy wyprawy przeciw Turkom, zawsze w nadzieji, że dla syna jakie księstwo, przy- najmnićj Mołdawią pożyszcze. Ale go Au- strya zawodziła i niczego dopiąć niemógł. (4194. Domowe kłótnie. | - "Większe on jeszcze miał strapienie, bo mu żona w -domu …
Excerpt
UPADAJĄCA. 229 wzięta matka przeszkodziła do wyniesienia „— dejeyoa «Jakóba na tron po ojcu. // 19% Augustil- . 0. w kototierii niebyło jedności: Rozer- "alu się elekcya 1696. Jedni obrali Fran= 'euza księcia Contego, inni elektora Saskiego. Elektor …
Excerpt
wydali. Karol'XHt. z niezmierną eotióć ścią pobiwszy Duńczyków, pokonawszy Rossyan; spędził i Sasów od Dźwiny 1701, s*wpsidt do Dińwy i'db Polski: 07-10 198. Wojna Szwecka. © Jak dow im wojować nie tem boAu+ guśt FI sam tylko z Sasani. bez. dołożenia się …
Excerpt
sogśii z ada stały. Domagano się ustępu wojsk Saskich. Tym końcem. konfederacya Tariogrodzka za= wiązaną została. Rossya chciała pośredniczyć. Stanęły: nareszcie umowy, przez.sejm niemy; 1707. zatwierdzone. : Niemym'nazwany, bo nietylko że trwał …