Excerpt
140 POLSKA korrespondencye z cudzoziemcami. Lecz Polski stał się do nauk i do spraw publicz= nych powszechnie użyty ico razlepićj kształ- cony, dosyć w „poezyi a więcćj w prozie. Ruś iLitwa w nim zasmakowały, i ruski ję- zyk którym i Litwa pisała, …
Excerpt
KWITNĄCA. 141 wywieszanemi pokryte dywanani, albo pysz- niejszerydwany, gałkami, kutasami, ustrojo- ne. Niemnićj w pióra i pokrycie strojne konie. QOtaczali pojazd pachołki i hajduki, a w domu liczna czeladź, obojćj płci służba. W stroju zawsze …
Excerpt
142 " POLSKA spijane wina, tokajskie, marawskie, muszka- tel, małmazyą, Stoły nakryte obrusami ma- jącemi kosztowne listwy, zastawione srć- brem lub szkłem malowanćn, półmiskami, i ta: lerzami, a przy każdym serwety wyszywane. Na półmiskach dziwnym gustem …
Excerpt
KWITNĄCA. 143 statek, że szuka związków z zachodniemi Earopy krajami i wiele pożytecznego za ich przykładem sobie przyswaja. Pożyteczną jest rzeczą i godną pochwały, z cudzego do- świadczenia korzystać, Nieprzestawała (ćż Polska na samóm korzystaniu z …
Excerpt
* POLSRA - burgskich, arcybiskup Rygski, brat cioteczny Zygmunta Augusta, miał zatargę z kawale- rami mieczowymi w Inflautach i był od nich uwięziony. Zygmunt August upominał się o arcybiskupa. Kawalerowie mieczowi, niezważając na to, posłów Zygmunta …
Excerpt
KWITNĄCA. 145 Litwy, lecz litewskie siły okazały się nie- dostateczne. _ Obrócił się tedy do Polski, lecz szlachta to ozięble przyjęła, Król tedy wrócił do Litwy, i począł w nićj swobody szlacheckie rozszćrzać, aby w nićj ducha podnieść, ochotę do boju …
Excerpt
gust nie ustąpił, aż wszystko niezwłocznie. do skutku przywiedzione było: jakkolwiek wielu wielkich panów bardzo z tego nie kontenci byli. Ale cały naród szlachecki w całój Litwie i we: wszystkich krajach Ruskich, cieszył się niezmiernie. Potóm jechał …
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 47 płoną. Bolesław był dobry gospodarz, ale jego syn i następca Mieczysław II. bardzo zły: a po jego krótkićm panowaniu jeszcze gorzćj się działo. Pozostała po nim wdowa Ryxa, rodem Niemka, cesarzów niemieckich krewna, królować chciała. Ale …
Excerpt
48 POLSKA obójstw. Gorzystkdi z tego sąsiedzi i wpadli ona łupież. Rusini z jednćj strony, a'Czesi z drugićj. "Okropna to łupież była. Liczny'do- " bytek i lud bezbromy, z. kraja był uprowa- 4 „wa bezpieczeństwa szukał. SA 0£ a 41. Kazimirz restaurator, s …
Excerpt
_PODBIJAJĄCA. '19 mował okolice. Lecz zarozumiały w potęgę swoję Masław , niechciał się jemu uniżyć. /Z trudnością niemałą pokonał go Kazimirz. Z, trudnością tćż niemałą wyjednał od Cze- chów oddanie zabranego przez nich Wro- cławia i innych miejsc na …
Excerpt
50 | POLSKA stwa wydzierali i w niezgodzie żyli. Bole- sław wspierał książąt w Kijowie, a zdoby- wał Ruś czerwoną. Po wieloletnićm tój wojny popieraniu, roku 1077 w dzień bo- żego narodzenia, przyzwawszy kilkunastu z Polski i Węgier biskupów, odbył …
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 51 dziełem, bo go sam na tronie osadził. Szem- rali na taką niewczesną i gorszącą Bolesła- wa pychę Węgrzy. A lubo Władysław dał jemu przytalek, jednak przez niechęć Węgrów Bolesław niezadługo marnie zginął. "aa. Władysław Hiermam ma faworyta …
Excerpt
53 + POLSKA dopełnienia powinności i służby każdego obywatela jaką był krajowi obowiązany, i wybrania od każdego powinnych opłat i po- datków. Ale nadto Władysław Herman dozwolił Sieciechowi nadużyć władzy i nad prawo ją dopełniać. Pozwolił mu osadzać …
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 53 serce i ochoty do sprawy wojennćj nabywał. Małkontenci umieli w krótce i Bolesława do związku ze Zbigniewem pociągnąć, tak, iż obaj przeciw ojcu swojemu, czyli raczćj przeciw Sieciechowi wojnę podnieśli. Skło- nił się byłWładysław Herman …
Excerpt
„b POLSKA ku wojował nieprzyjaciół od niego podnie- canych: Prusaków, Pomorzan, Czechów i Niemców. .Najwalniejsza była wojna, Nie- miecka, która się tćm skończyła, że cesarz pomknąwszy się aż pod Wrocław, długo tu obozem leżąc, ogłodzony, umknął z resztą …
Excerpt
P ODBIJAJĄCA. 55 temu z wydziału który mu był w rządy przez ojcawydzielony, i wygnanemu, pozwolił po- wrócić do kraju. Powrócił Zbigniew i ka- zał przed sobą nosić miecz jako znamie pa- nującego. Jego przechwałki i odgróżki oburzyły do żywego Bolesława …
Excerpt
m : POLSKA zniewag nie. mógł Bolesław. powetować. Martwił się tedy, i coraz więcćj słabial na zdrowiu, co mu zgon przyśpieszyło. Na łożu śmiertelnóm, w Płocku 1139, państwo swoje między czterech synów: Władysława, Mieczysława, Bolesława i Henryka podzie- …
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 57 ' 50. Samowładztwo osłabiło. W o przeciągu czasu, lat 280, pamię- tać trzeba, że ci królowie byli samowładni. Lubo szanowali prawa miejscowe, wszelako ich wola wszystko stanowiła. W ciągu tak długim, ich samowładztwo nie utrzymało się w …
Excerpt
"POLSKA * PERJOD DRUGI |od roku 1139 do 4333 lat 200. " LECHIA JEST Ww PODZIAŁACH. - Panujący książęta Piastowie z możnowładztwem., | m4. Trzeba znać zenealogią. Od czasu Ziemowita aż do zgonu krzy- woustego, królestwo Polskie utrzymywało się w jedności. …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 59. ście się rozpatrywali w tablicy genealogi- cznćj i uważali, który książę w familii Pia- stów brat od brata był starszy; który ojciec a który stryj, lub dziad, syn albo synowiec, albo tćż wnuk. To dużo ułatwi zrozumienie tego zamętu. …
Excerpt
A « * a A Sieradź, Łęczycę, i Krakowskie maa sław II. z tytułem monarchy. 0 4 53. Władysław II. wy. wygnany. SĘ - Władysław II. miał lat prawie 30, kiedy młodsi bracia jego zaledwie dziesiątego do- sięgali, bo tylko Bolesław kędzierzawy z nich najstarszy …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 61 lesława IV.kędzierzawego. Cesarz F'ryde- ryk rudobrody, wkroczył był do. Polski, chcąc Władysława II. przywrócić. Bole- sław IV. niemógł się tak dzielnie jak jego poprzednicy Niemcom zastawić, bardzo się tedy uniżył pokojem w Krysgowie …
Excerpt
"'POLSRA 55. Mieczysław nr. wygnany. "" sdyjpóbzydista IIL stary, chciał podnieść uników władzę panującego, itóm możnych to jest panów duchownych i świeckich obra- ził; jego urzędnicy dopuścili się niesprawie- dliwości. Biskupi i panowie świeccy udali się …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 68 57. Kazimirz Sprawiedliwy. Senat. ' Lechia podzielona była na biskupstwa i księstwa, a każdy książe miewał wojewodę, ztąd liczba wojewodów pomnożyła się. Bi- skupi zwołani od Kazimirza sprawiedliwego, złożyli byli 1180 w Łęczycy synod, na …
Excerpt
64 ("POLSKA wszym. się. krajowi. stawał. . Pozy skiwali oni od książąt nadania i przywileje, które ich z pod powszechnego prawa wyłączały, obdarzały ich darowiznami licznych dóbr, przez co wolni kmiecie z pod bezpośrednićj władzy panującego, przechodzili …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 65 59. Mieczysław KIE. i Leszek biały, Linia |. młodsza monarchią odziedzicza. * Kazimirz HI. sprawiedliwy, bardzo piękny sprawiedliwego przydomek nosił. Lecz przyjmując władzę monarszą, objął Kraków przez brata swego Mieczysława III. sta …
Excerpt
"KĘ”Z FE. RF 60. władysław Iaskonogi i Leszek biały. Linia młodsza monarchią odziedzicza. "Po zgonie Mieczysława III. starego po- niewiśi Leszek biały niechciał opuścić swoje- go wojewody i opiekuna Goworka, do któ- rego mocno był przywiązany: a zatćm …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 67 | 64. © Musi podzielonćj. "Leszek biały, był to pan dobry, zacny i dziwnie łagodiego usposobienia. Miał on nie mało kłopotu z Rusinami. Potomkowie Ja- rosława wielkiego rozrodzili się byli daleko więcćj, aniżeli potomkowie Krzywoustego w …
Excerpt
© POLSKA. „f”melo G2. Halicz. w kw W Haliczu, panowała była linia książąt od Jarosława wielkiego przez Wołodora „przemyskiego pochodząca. Wdzierała się do tronu linia młodsza od Kijowski golza- sława IL.idąca. Ztćj ostatnićj Romanowi do- pomógł był …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 69 obirzyli przeciw sobie Rusinów, bo prze= śladowali obrządek grecki. Rozgniewany 0 to Leszek, że Węgrzy układów niedotrzy- mują i Rusinów uciskają, wezwał do Hali- cza Mścisława Mścisławieza. Był to jeden z tych zaenych ludzi, który się …