Excerpt
wileje; królewskie nawet nie były bezpie- czne, bo starostowie różne na nie ponarzu- cali ciężary. Wieśniacy do nowych robo- cizn, do daremszczyzn, do gwałtów, posy- lek, danin, przymuszani. Rozszćrzyła się szkaradna maxyma, że chłop był. to podlej- szy …
Excerpt
UPADAJĄCA. 231 185 Różnowiercy zniechęceni. Za staraniem jezuitów, umocowana była i rozszćrzona religia katolicka rzymska, pier wsze domy w Polsce i Litwie, nawet Radzi- wiłłowie, porzucili błędy herezyi i nawró= cili się: ale obok:tego: rzeczpospolita …
Excerpt
228 POLSKA" być mogli. . Liecz.sama ta szlachta, stawszy się ofiarą ówczesnych uprzedzeń i polityki, stawała się w biedzie swojćj, coraz mnićj sposobna dobrze radzić ojczyznie, bo poshwe wiona byłe potrzebnćj do tego. odwyk |"'1186. Szkoły. okonia szkoły …
Excerpt
UPADAJĄCA. 223 wychodził ma. Świat. « Wyćwiczeny nieuk, do zwad i kija wprawiony. _ Nienawidzili się studenci szkół sąsiednich, i bili jedni drugich, a byle im się udało, bili i krzyw= dzili różnowierców. Dopiero czwarty krzy= żyk wieku swego znaczące …
Excerpt
224 POLSKA 187. Jan Kazimirz złożył koronę. ' Składając koronę Jan Kazimirz, przypo- minał przed sejmem, że był pierwszy w za- czepce i boju, ostatniw trwodze i odwodzie. Prawdę mówił i mógł się pocieszać, że wśród nieszczęść za jego panowania przy- …
Excerpt
UPADAJĄCA. 225 ostatni z Wazów i ostatnia cząstka krwi ja- giellońskićj, obudziły żałość i nieutulone roz- 00 ai Gdy obie;izby, po raz ostatni do ucałowania ręki królewskićj ruszyły, dwie łzy każdego oóblaly. 07 1468. Michał Wiszniowiecki. - Elokcya …
Excerpt
2% . 40POŁSKA | "Tymczasem dośpiewała oczekiwana 'wojna 'Marecka. Turcy wpadli do Polski1672,zdo- byli Kamieniec pódolski i zagarnęli Podole wo Król Michał, niemocen zastawić ię, zawarlwaBuczaczu pokój i zabowiązał ię hunócz płęśići M „sliqgtena węsddgih …
Excerpt
UPADAJĄCA. 207 wojnach, i w całóm keerpantoniah dmibmowieńnę zdziałał. 5% „Mał kebs -00 0% 5190.. Elwdcionpkwwwówi.|: Sokoiektowykiwliwianiridkięcie żonkę rodem „Fvaucuskę, któraęprzewodziła nad. nim, tak iż on był małżonce zupełnie po- „słuszny. Ale gdy …
Excerpt
POLSKA tedy wyprawy przeciw Turkom, zawsze w nadzieji, że dla syna jakie księstwo, przy- najmnićj Mołdawią pożyszcze. Ale go Au- strya zawodziła i niczego dopiąć niemógł. (4194. Domowe kłótnie. | - "Większe on jeszcze miał strapienie, bo mu żona w -domu …
Excerpt
UPADAJĄCA. 229 wzięta matka przeszkodziła do wyniesienia „— dejeyoa «Jakóba na tron po ojcu. // 19% Augustil- . 0. w kototierii niebyło jedności: Rozer- "alu się elekcya 1696. Jedni obrali Fran= 'euza księcia Contego, inni elektora Saskiego. Elektor …
Excerpt
wydali. Karol'XHt. z niezmierną eotióć ścią pobiwszy Duńczyków, pokonawszy Rossyan; spędził i Sasów od Dźwiny 1701, s*wpsidt do Dińwy i'db Polski: 07-10 198. Wojna Szwecka. © Jak dow im wojować nie tem boAu+ guśt FI sam tylko z Sasani. bez. dołożenia się …
Excerpt
sogśii z ada stały. Domagano się ustępu wojsk Saskich. Tym końcem. konfederacya Tariogrodzka za= wiązaną została. Rossya chciała pośredniczyć. Stanęły: nareszcie umowy, przez.sejm niemy; 1707. zatwierdzone. : Niemym'nazwany, bo nietylko że trwał …
Excerpt
h | | | ślilem poławaswęśc aaa je nowanie, i dalsze klęski policzył: bo to wszystko niesłychanie wpływało wa upadek Polski, która już w. ówezas chyliła się do u- padku: a w owe tóż czasy niedoli, w owe czasy, w których wykroczenia rzeczypospo- litój …
Excerpt
UPADAJĄCA. 233. w tćm dziwnego. Uratowała się za Jana Kazimirza, ale po tylu klęskach, w. pra- wdziwćj leżała niemocy. Jak. człowiek ciężko: chory, gdy mu gangrenę wykroją, albo nogę utną, albo po ciężkićj gorączce, leży osłabiony: tak schorzała Polska, …
Excerpt
234 POLSKA dzy siebie rodaka. Cnoty. Stanisława Le= szczyńskiego, w czasie jego niedoli; stawa= ły się lepićj poznawane, ile gdykudwik XV. poślubił sobie córkę jego. = Na: Leszeżyń- skiego tedy obróciły się wszystkich oczy, i Leszczyński: królem obrany: …
Excerpt
UPADAJĄCA. 2350 przy tów zdarzeniu podupadło. O Leszczyń:: skiego Prancya'z' Austryą 'mad:Renem'woj < nę rozpoczęła. Trwałą'ta'wojna krótko; a: nie Polsce nie przyniósła. August Il: utrzy=' mał się przy królestwie, Leszczyński'ż0=. stał przy tytule …
Excerpt
336 /POLSRA "| robić chałasu i breweryi i dalój sobie jechać. Powtarzano że Polska nierządem stoji, że z tóm jój dobrze i bezpieczno. Sejmy niedo- chodziły przez veto bez końca zrywane. Ale na bankietach pijatyka i junackie burdy, by-. ły dowodem, że jest …
Excerpt
UPADAJĄCA. 237 wziął edukacyą. Ci wszyscy wracając do Polski, przynosili z sobą 'cale inne opinie i nowe wyobrażenia; wcale: z miejscowemi -odne. « Widzieli oni we Francyi kró- śni „gdzie "równie jak i w Polsce był: król. Ale w Polsce król był dożywotni. …
Excerpt
238 + OPOLSKA: „stawiał zadnej przeszkody; , koistókwa s64- 'czypospolitćj i.jćj potrzeb ie; zwał. tiś "[R99. Załuski ilkonarski., „Wielu: obywateli ucziło potrzebę: sodaża- 'sienia-światła winarodzie i do tego gorliwie „się brało. Józef Andrzćj Załuski …
Excerpt
UPADAJĄCA. 1239 rów była naukowa-emulacya, a zatćm obu- ;dził żywsze ich ścieranie się; że się powa- „żył nierząd rzeczypospolitój dotykać, obra- *żał szlachtę. Wszelako za jego staraniem, mie tylko w szkołach pijarskich edukacya mlepszoną została, „ale. …
Excerpt
więcćj gaedów nów Nobniak oo 'sóm umarł August III i otworzyło si królewie. "Wojska ow nara do samćj Warszawy i aż za Wisłę zaszły. ||| 201. Konwokacya. © Na sejm konwokacyjny, strony sprzeczne m. się” zbrojno, i sala obrad znalazła 1a ludem "zbrojnym. - …
Excerpt
. UPADAJĄCA. 241 gom, oświadczył że unosi laskę, ponieważ widzi że prawa mocy nie mają, i wolność obrad obecnością obcego wojska jest zagro- żona; i zaraz ruszył z miejsca od Mokrono- wskiego poprzedzany : przez tłumy postę- pując z sali i zamku ustąpił. …
Excerpt
242 POLSKA rómi szlachta zwojewództw przybyła wo- jewództwami się mieściła, az nią i deputo- wani od siedmiu miast głównych, Caly obręb pola. opasany rowem i wałem, miał trzy bramy do, wnijścia: od zachodu dla w iel- kićjpolski, od południa dla …
Excerpt
UPADAJĄCA. 243 odśpiówawszy wezwanie ducha świętego, rozpuszcza senatorów i posłów do woje- wództw, które z pod: namiotów wystąpi- wszy, stoją pod swćmi chorągwiami sku- pione. Po czóm prymas siadł na konia i objóżdżał w koło województwa, py- tając kogo …
Excerpt
Na sejmie koronacyjnym nadano familii kró- łewskićj tytuł książęcy. Król wkrótce u- stanowił order świętego Stanisława, i dwór jego bardzo był świetny. Szkołę kadetów założył; ludwisiarnią do lania armat, i odno- wił bicie pieniędzy. Panowanie jego, bar- …
Excerpt
Stanisław Brzostowski i wielu królowi i Czartoryskim mnićj przychylnych, także też wiązali konfederacye, którym Rossya opiekę ofiarowała. Książę Karol Radziwiłł dał się uwieść namowom Stanisława Brzosto- wskiego,i powróciwszy do kraju wiązał się - z …
Excerpt
246 „POLSKA królewski i w rozlicznych konfederaceyach cały kraj, stał się pobudką do nowych kon- federacyj, który ciężki krwi rozlów za so= bą pociągnęły. Narzekano na zawody, na < rzekano na króla, narzekano na znieważenie praw i wolności. * "Tworzyły …
Excerpt
KWYÓNĄCA. 147 wszystko rozpatrywać i do pórządku przy prowadzać. Tóm wszystkie następne lata i wszystkiesejmy, aż dó końca panowania Z,y- gminta Augusta, zajęte były. A w tćj przy= krój ałe przykładnćj [pracy, senat i posło- wie i król nie ustawali. 131. …
Excerpt
148. , POLSKA prawie było? wglądał Zygmunt August: bo dowolne po drogach opłaty utrudzały lądo- wy handel, a młyny i łowienie ryb na rze- kach wolny spław hamowały. Nie jeden swojich zysków wyrzec się musiał. Łatwo się domyślacie dzieci moje, co to biedy …
Excerpt
KWITNĄCA. 149 uprawną rolą zamienionćj zostało. Najlep- szy to był dowód pomyślności kraju. W miarę ludnych wsi, ludne były miasta. Nie jedno tysiące domów liczyło: ale te domy były to po większćj części chaty drewniane. W nichsetkami liczono rzeźników i …