Excerpt
lesław V wstydliwy 1227 dó 1279: ponieważ zamiast bereł, w ręku nagie miecze na eż i w An- gljii w Niemczech w połowie XIII wieku pokazywać się poczęły. M. „6h z". : O. Z zastołu przykrytego, widać obok siedzące trzy osoby, wożą HO EF | , g. G. Głowa …
Excerpt
WYCIĄG Z GEOGRAFII POLSKIEJ TEODORA WAGĘ W ROKU 1767 SKREŚLONEJ I OGŁOSZONEJ, POZNAŃ. NAKŁADEM KSIĘGARNI J. K. ŻUPAŃSKIEGO. 1859. …
Excerpt
WSTĘP. A | Musade suchą się nomenklaturą wyda wyciąg ten z krótkićj Teodora Wagi geografii, gdy au- torowi, nietyle szło o opisanie krainy, co 0 roz- patrzenie jego, ze względu rzeczypospolitćj urzą- dzenia wewnętrznego. Francya przed wszystkie- mi …
Excerpt
M takowe dziś dla przeszłości wypracować, wypada się powoływać na dawne wiadomości w czasie swojim skrćślone; a z tych Teodora Wagi krótka nomenklatura dobrym może być przewodnikiem baczącym tylko na to że pismo 1767 wydane, wymienia świeżo pod ów czas …
Excerpt
dl | er dzieli się na trzy wielkie prowincje, na Wiel- ko-Polskę, Mało-Polskę i Wielkie Księstwo Litewskie. I. PROWINCJA WIELKOPOLSKA. W prowincji wielkopolskićj zamyka się dwanaście województw i ziemie dwie. Województwa: 1, Poznańskie; 2, Kaliskie; 3, …
Excerpt
KZ m 2 Starostw grodowych jest 3: Poznańskie, Wschowskie i Wałeckie. Starosta poznański jest oraz generałem wiel- kopolskim i ma pod swoją jurisdikcją 7 grodów, to jest: Poznański, Kaliski, Gnieźnieński, Kcyński, Koniński, Kościański i Pyzdrski. (enerałem …
Excerpt
(Ai- TĄ 3 wodnićj do Ś. Tomasza, który się tam ż Piotrkowa prze- nosi pod tymże prezydentem i marszałkiem tribunalskim. Wschowa czyli Fraustad stołeczne ziemi wschowskićj, porządne murowane, wsławione senatus consultami pod Augustem Ilgim i Ilcim, miasto …
Excerpt
SPRZE + 4 Gnieźnieński prymas królestwa, wojewoda Kaliski, ka- sztelanowie Kaliski i Gnieźnieński; mniejszych 4, to jest: Łęcki, Nakielski, Biechowski i Kamieński kasztelanowie. Powiatów 6; Kaliski, Gnieźnieński, Kcyński, Ko- niński, Pyzdrski i Nakielski …
Excerpt
je- II. Województwo Sieradzkie, ma za herb pół orła czarnego w czerwonym polu, i pół lwa czerwonego w żół- tym polu, w koronie złotćj (pokrywającćj obie głowy). Ma senatorów większych 2, to jest: wojewodę i ka- sztelana Sieradzkich; mniejszych zas 3: …
Excerpt
6 Powiaty 2: Wieluński i Ostrzeszowski. | Starostwa grodowe 2: Wieluńskie i Ostrzeszowskie; ł — niegrodowe starostwa: Bolesławskie, Grabowskie etc. Sejmikuje w Wieluniu, obiera 2 posłów. Miasta znaczniejsze: Wieluń, stołeczne ziemi. — Ostrzeszów. — …
Excerpt
% Senatorów większych 3: biskup Kujawski, „wojewoda Kruszwicki, i kasztelan Brzescy kujawscy; mniejszych : Kowalski i Konarski kujawski kasztelanowie. Powiatów i: starostw grodowych 5: Brzeski kujawski, Radziejowski, Kruszwicki, Kowalski i, Przedęcki |); …
Excerpt
8 Ziemia Dobrzyńska, ma za herb głowę człowieczą z koronami dwiema, jedna na głowie, druga pod gardłem w polu czerwonóm 13), Senatorów mniejszych 3, to jest: Dobrzyński, Ry- piński i Słoński kasztelanowie. Powiatów 3: Dobrzyński, Rypiński i Słoński De …
Excerpt
Sejmikuje w Płocku, obiera 4 posłów i 2 deputa- tów. Sądy ziemskie w Płocku, Bielsku i Sierpcu odpra- wują się '5). Miasta: Płock, stołeczne województwa, katedra bi- skupa, opactwo benedyktyńskie do kollacji królewskićj należące; w katedrze groby dwu …
Excerpt
10 2, ziemią Warszawska, ma powiatów 3; Warszaw- ski, Błoński i, Tarczyński, — Starostwo grodowe War- szawskie; — niegrodowe: Błońskie, Stanisławowskie, Pia- sęczyńskie etc, — Sejmikuje.w Warszawie, obiera 2 po- słów; deputata zaś co piąty rok, —— Miasta: …
Excerpt
n Woła, między nią i Warszawą, stany podczas interregnum, obierają pod szopą, umyślnie na ten koniec wystawioną, króła; Willanów, pałac wspaniały książąt Czartoryskich; Ujazdów, wspaniały pałac, który król Stanisław August nabył, znacznym kosztem ozdobnie …
Excerpt
12 ski, Sąchociński i Prasnyski: — Starostiro grodowe Cie- chanówskie. — Obiera w Ciechanowie 2 posłów, deputata zaś jednego co piąty rok. — Miasta: Ciechanów, stołe- czne ziemi, — Prasnysz etc. T, ziemia Łomżyńska, dzieli się na 4 powiaty: Fom- żyński, …
Excerpt
ata le. 13 Liwcem. — *Węgrów, jedno z przedniejszych miasteczek w Polszcze '5), 10, ziemia Nurska, dzieli się na 3 powiaty: Nunski, Kamieńczykowski i Ostrowski. — Starostwo grodowe Nur- skie, do którego tóż należą grody Kamieńczykowski i 0- strowski. — …
Excerpt
14 Starostwa niegrodowe w województwie Rawskim są te: Bolemowskie, Gąbińskie, Guzowskie, Kapinowskie, Długołęckie ete. : Województwu Rawskiemu przez konstitucją 1766, przywrócony jest generał, czyli generalny województwa sejmik, a to tylko co do sejmików …
Excerpt
ch [0- n generał ją przywożą, a po skończonym, znowu składają w Elblągu. X. Województwo Chełmińskie, ma za herb orła białego w czerwonym polu, na szyji mającego koronę, a w zbrojnój ręce trzymającego miecz na cięcie zamić- rzotty. Senatorów większych 3: …
Excerpt
16 borku i Gniewie odprawują. — Brodnica albo, Strasburg, porządne i piękne. — Kowalewo czyli Schónsee, zaszczy- cone sądami grodzkiemi całego województwa. — Radzyn czyli Reden, wsławione sądami ziemskiemi tegoż. woje- wództwa. — Nowemiasto albo Neumark. …
Excerpt
h MŁ sz. je 17 Wisłą, która się przy Montawskićj kępie na dwie dzieli: jedna zowie się Nogat, idzie ku Malborgowi; a druga Wisły odnoga płynie ku Gdańskowi; klin ziemi wpada- jący między Nogat i Wisłę zowie się szpiea Montawska, na którćj konserwacją …
Excerpt
pl l | 18 biskupów. Królowie polscy zwykli podawać 4 kandyda- tów, którzy jeśli nie są rodowitą szlachtą pruską lub w kapitule nie mają stallum, tedy muszą się starać o in- digenat pruski, a dopiero mają prawo do elekcji. Kapi- tuła warmińska według …
Excerpt
19 skie tamże bywają gdzie i sejmiki; w Starogardzie zaś 3 powiaty: Nowski, Gdański i Tezewski sądzą się. Miasta w tym województwie znaczniejsze: Teżewo czyli Dirschau; Pelplin opactwo cysterskie; Chojnice; Koronów; Oliwa o milę od Gdańska, miejsce …
Excerpt
20 ległe równiny, gdzie się Żuławy ciągną. Na około zaś miasta, są pałace i rezidencje liczne Gdańszczanów z ogro- dami obszernemi i pięknemi. W Gdańsku cudzoziemców podostatek zawsze, osobliwie zaś podczas jarmarku na Ś. Dominik. Żydom w Gdańsku mieszkać …
Excerpt
3 te 21 są: podkomorzy, chorąży, sądzia ziemski, ławnicy czyli sądowi, którzy są assessorami na sądach ziemskich, pi- sarz ziemski. Sami podkomorzowie w senacie czyli w wyż- szój jizbie na generale pruskim zasiadają. Prócz wymie- nionych urzędników, …
Excerpt
w -NUTOEEZEC OZ, ZZA, 22 Ś. Franciszku assyskim, sądzą -się do kwietnićj niedzieli, województwa sieradzkie, ziemia wieluńska, łęczyckie, pło- ckie, mazowieckie, rawskie. W Poznaniu pod tymże pre- zidentem i marszałkiem, jedną kadencją sądzą się od po- …
Excerpt
23 nicki; mniejszych 3: Sądeckiego, Bieckiego i Oświecim- skiego kasztelanów. To województwo dzieli się na 8 powiatów: Krakow- ski, Sądecki 22), Biecki, Proszowski, Księski, Czchow- ski, Lelowski, Szczerzecki. Starostwa grodowe: Krakowskie; starosta …