Excerpt
NĄ BAŁWOCHWALSTWO. IX, 6, 7. 167 wano, żadnego, bo to były stworzenia. Helmold, jedyny co nam szczeguły bałwochalczych widzeń podaje, do- statecznie o tym upewnia gdy nadmienia o wolnym kupców do Rugji przystępie, si ante deo terrae legitima persolverint …
Excerpt
768 SŁAWIAŃSKIE ojcem bogów u Winulów; Iduna ma jabłko jak Siwa kroniki saskićj; a przecie Sifi, Sifia małżonka Thora (pioruna) ma nazwę Siwy czy Zywie (siejwy czy życia). Wola, Vaulva (mulier fatidica) u Sławian Wile; Freja wanadis (wendicka), a znalazła …
Excerpt
BAŁWOCHWALSTWO. IX, 8. 169 8. A eokolwiek i jakimkolwiek sposobem Helmold powiedział, lub kronikarz nadmienił: na to przynaj- mnićj przystać musimy, że Winuli, równie jak jinni Sławianie unum deum jedyną jistotę znali, którą B0- giem zwali. Bóg …
Excerpt
0 SŁAWIAŃSKIE Bóg ten jest dobry, belbog, biały, wielejszy (Ie-fehetox) od wszystkiego. A ponieważ obstaję za monotheismem Sławian, uznawanym w stopniu wysokim, abym tedy był lepićj zrozumiany, niewzdragam się powoływać na wyrążenia chrześcjańskie. …
Excerpt
BAŁWOCHWALSTWO. TX, 8, 71 stolskich pobudek ogromnienia błędu, już to z nad- użycia miana bóg u samych Sławian. Ci semidei są to nymfy i dajmony których było mnogo. Rugit czyli Rugewit (duch nazierający Rugją), Porewit (dogodną porą); Garewit, Jara, …
Excerpt
172 SŁAWIAŃSKIE sławiańskićj: być może jiż wiele lat jeszcze w ciszy upłynie, ale pewny jestem, przyjdzie czas w którym me widzenie na uwagę wzięte zostanie i niezachwiane otrzyma posady. 9. Powtarzać to cem powiedział (Polska średn. wieków III, 13, 14, …
Excerpt
BAŁWOCHWALSTWO. IX, 9. 773 czyli zwier. Jesse jest stwórcą (zwarasici) i Świato- witem, Swiatowidem. Jeżeli w tym niema rzeczywiście owych dopiero wspomnionych theosofskich wyobrażeń, to przyznać by trzeba nadzwyczaj niespodziany i 0so- bliwszy przypadek …
Excerpt
114 SŁAWIAŃSKIE czyli stodora, nie więcćj niema, tylko obraz widomy boga jedynego, mającego objawiony byt, swe bydlenie. 10. W Gnieźnie, Kołobrzedze, Wilnie, Nowogro- dzie, płonął niegasnący ogień znicz, na cześć Mii od- chłanią władnącego. Radziłem się …
Excerpt
BAŁWOCHWALSTWO. IX, 10, 145 niedochowała? a ta wyraźnie oświadczyła że nie wspól- nego nie było. (zas, nicości, nie boskiego niema; czas w rozwoju myśli mowy dostarcza tylko udziału, części, cześci, czei bóstwu wyrządzanćj: zalecając czesne czło- wiekowi …
Excerpt
146 SŁAWIAŃSKIE W pierwszym piśmie o czci bałwochwalczćj u Sła- wian dorywczo wytoczyłem dosyć nymf i dajmonów, duchów, jakimi są dziś jeszcze w powieściach ludu, a których za bogi poczytywać nie można. Natrąciłem tam o niektórych uroczystościach. Z tego …
Excerpt
BAŁWOCHWALSTWO. IX, 10, 11. 177 czyli jara (z tąd siane wówczas ziarno, jarka, czyli jarzyna), lato, jesień, zima (z tąd siane pod zime ziarno, ozimina): cztery pory roku obehodami i trudem kie- rowały. Zaden kronikarz nieposądził Sławian aby w skazówkach …
Excerpt
778 SŁAWIAŃSKIE Jest też dosyć w okolicy łomów i gruzów, a nieopodal od mićjsca wydobycia posągu, znajduje się wzgurze zamczyskiem zwane na którym fundamenta zdają się bałwana tego spaloną świątynię ukazywać (25). Posąg bohodzki jest w kształcie …
Excerpt
ZZ ERZE Ż s Jak Z i —AR roku 1848 ze Zbrucza wydobyty. Światowid bohodzki, …
Excerpt
280 SŁAWIAŃSKIE ludności; czoło wyniosłe wyraża godność rayśli (27), Części ciała w większym lub mnićjszym skurczćniu mnićj są kształne. Odzież pokrywająca ciało niewy- datna, tyle widać że ma przepasanie, a długa po go- lenie. Wręby niezbyt głębokie, po …
Excerpt
) BAŁWOCHWALSTWO. IX, 11, 12. 781 nie pod wąsem, jednym wszystkie cztery pokryte ka- peluszem. Na obwisłćj po golenie sukni jednćj z tych czterech osób, wyciosany jest koń i miecz u pasa za- wieszony. Cztery głowy pod jednym przykryciem, róg, miecz i koń, …
Excerpt
182 SŁAWIAŃSKIE stopy podłogą pokryte. W pobliżu leżały wędzidło, siodło i jinne bóstwa godła; między którymi odznaczał się niepomiernćj wielkości miecz, którego żeleziec i rę- kojeść prócz wybornćj rzeźby, niemnićj srebro zale- cało (25). Koń biały na …
Excerpt
BALWOCHWALSTWO. IX, 13. 283 bohodzkiego i arkońskićgo Swiatowita. W bohodzkim słupie cztery stojące osoby plecami do siebie są pod jednym kapeluszem. Kapelusz oznacza onych wspól- , jedność na cztćry strony patrzącą. W arkoń- skim jedno ciało ludzkie …
Excerpt
784 SŁAWIAŃSKIE 14. Światowit czy Światowid (29), przebiegający świat na swym białym koniu, jest niezawodnie stwo- rzycielem władnącym, imperans, orędujący radegast, radą i wyrokami kierujący. Koń obraz konu, wyko- nywania jego czynnego nazierstwa; a …
Excerpt
BAŁWOCHWALSTWO. IX, 14. 185 (wostok, siewier). Wszystko tu dojrzćwa, płód osta- tecznie na świat do użycia wchodzi: do tego może ściąga się dostrzeżona maleńka figureczka, jakby na- rodzone dziecko, słabo wyryta przy niewieście z wieńca czterech słup …
Excerpt
786 SŁAWIAŃSKIE zem pór roku i nic więcćj, a część dolna jest jedynie słupa przystrojeniem (*'). 15. Sławianie nieliczyli do bogów swych, żadnego żywiołu, żadnego stworzonego przedmiotu, ni martwego, ni żywego. Ziemia, woda, słońce, gwiazdy, księżyc, …
Excerpt
BAŁWOCHWALSTWO. IX, 15. 187 swe bóźniee, kontyny, chramy: ale to niebyły bogi jeno uświęcone stanowiska. Mieli bałwany, a te bo- gami niebyły, tylko obrazem, boskim godłem przy- odzianym, przystrojonym, lub stosownym do obcho- dzonćj uroczystości; bywały …
Excerpt
188 SŁAWIAŃSKIE naocznych świadków wspomnienia; natrącane o nićj wzmianki, oraz mowa czyli język. W tym wszystkim widziałem zrzódło do czerpania własnego a nie obcego żywiołu; sądzę żem się trzymał w obrębach tćj krynicy, żem nieprzybierał obcego, ani z …
Excerpt
BAŁWOCHWALSTWO. IX, (6. 189 Ę dobna lud do jednego przywieść obyczaju. W Bulgarji h SE 3 : podobnież rozpraw niebrakło. Rozważano, brano na i] . . ; « 5 8 rozum. A ledwie parę wieków przeminęło, dało się postrzec że się wkradł w bulgarską Sławiańszczyznę …
Excerpt
SKAZÓWKA . SKYTHOWIE, Abii 4. Agaros 18. Agathyrsi 4, 14, 15. Alazoni 5, 9. Amadoki 5. Amaga 18. Amazony i Anacharsis 4, Anaaimander 5. Androfagi 14. Apja 15: J Ariapithes 15. Arimaspi 1, 2, 5, 19. Aristeas 12. Arkuntos 18, arotery Arpoxais 4. Artimpasa …
Excerpt
192 Hypakaris 7, 10. Jami 5. Idanthyrsus 13. języki 2, 3; seythijski 19. Ilinos Issedoni 1, 5, 11, 12. Ister 9. Ixibati 5. Tyrki 11. Kalantini 17. Kallipidi 9. Katiari 4, 5, 14. Kimmeri (, 4, 5, 11. Klaproth 11, 19. Klearchos 16. Kolaxais 4. Ktesias 13. …
Excerpt
ABECADŁOWA. II 793 Troja 1. Tyras 9 Tyriti 5 SARMACI, Aas 31. Abazuk 28 Aetius 16, 29. Agari 3. Agilimund 15. Agoriti 1. Alanie 3, 16—35 Albani 27. Alexander wielki 1. ą Amaga 5 Amadoki 4 Amazony 1, 2, 4, 5, 7, 32. Amisok 3. Ammian Marcell, 26, 31. Amnius …
Excerpt
794 SKAZÓWKA Gallus Asinius 5, Kaukas 32. Gargarei 1. Kerketi 32. Gatalos 3. Kimmeri 1. Gatterer 20. Klaproth 32, 33, 34. Geloni 16. Kobos 1. georgi 4. Koehne 10. glaktofagi 4. kompilatori 22, 23. Goar 29. Konstancjus 15. Godigisklus 28. Konstantin 13, …
Excerpt
ABECADŁOWA. II 795 Orestes 30. Osi 24, 30, 31. Ossetyńcy 10, 27, 31—85. Ostrogoci 16, 28. Ovidius 7. Pagyritae = Palei 11, 27. Pausanias 1. Plan Karpini 31. Plautius Sylvanus 8. Phinius 23. Potocki Jan 20, 25. Probus 11. Ptolemeus 23—25. pustynie 3. Ran …
Excerpt
196 SKAZÓWKA Vitrodor 15. zirin 38. Zantik 10. Zizais 15. Zinafr 15. Zyrax 5. III. TEUTONI, HUNNOWIE. Abalcia, Abalon 1. Belt 5. Aesti Bergos 3. Agazziri 18. Berig ©. Alanie 13—15, 18. Berismund 14. Alavivus 12. Bittugori 15, 18. Alatheus 12, 13. Blaci …