Excerpt
215 ROZPRAWY Gdy się nad tćmi okolicznościami zastanowimy, gdy widzimi jak srodze praktika obałamucona wieki dręczą cymi osobistymi widokami, wbrew przeciw wyraźnym u- stławom postępuje, jak w obłąkaniu swojem, lichym za- siłkiem dumy lub chciwości, …
Excerpt
JANA WINC, BANDTKE. 219 stawać prawem obowiązującóm. Jak korrektura, jedynie szlachtę pruską; tak saxon, nadania teutońskim prawem wyłącznie obowiązywał. ie przeczę atoli, aby w tym razie, co do nieupra wniania, prawo saskie, nićmiało wejść we zwyczaj …
Excerpt
220 ROZPRAWY V. Sądy miejskie. W rozdziale piątym (p. 119—156), wykłada Bandtke, jak w przypadkowóm wszystkićgo stwarzaniu się, zwyczaj odwoływania się do Halli i do Magdeburga, stał się ko- niecznym, jak przecie ten, w wicku xrr w Prusiech i w Wielkićj …
Excerpt
JANA WINC. BANDTKE, 221 W niespokojności wszakże, spodzićwając się w owym zbiorze praw, ete o tych sądach wysokich w Poznaniu, z rajców miast, Poznania, Kalisza, Gniezna, Pyzdr, Ko- ściana, Pobiedzisk i Klecka, jeszcze w xm wieku (po roku 1253) złożonych, …
Excerpt
222 ROZPRAWY chełmińskim i lubeckim. Jak krzyżackim przywilejem mia- sto Chełmno, otrzymało sąd najwyższy do którćgo się cała prawie ziemia pruska odwoływała, prócz kilku miast które rządząc się prawem lubeckim, miały swój sąd w Elblągu. Z takićgo rzeczy …
Excerpt
JANA WINC. BANDTKE. 223 i głębokićj rozwagi rozpatrujący, a mianowicie własne sprawy poznawać chcący rodak, już w znacznćj części dopada bogatćgo zapasu wiadomości, które go z chlubą o wiekach zeszłych objaśniają. Z nich może poznawać ducha prawodawstwa …
Excerpt
224 ROZPRAWY co, gdy złodzieja odkryto , sędzia i rajcy miejscy judeax et decuriones oppidi, nastawali, aby ów Wrocławianin, jako oskarżyciel, prawa dopełnił i własnemi rękoma zło- dzieja na szubienicy obwiesił, a gdyby pod ręką własnego kata nićmiał, (to …
Excerpt
JANA WINC. BANDTKE. 225 nie się autora o osłabićnie przykładów, jest zbyteczne, próżne, te przykłady niebędąc tym, za co są wystawiane. Sądy witowdowe, tak słodko w dalszych: czasach po u stanowićniu pićrwszćgo statutu, od niższćj szlachty wspo- minane , …
Excerpt
226 ROZPRAWY władzy dachownćj, w pewne ostróżności obejmowane bywało, licznemi autor objaśnia przykładami, tym wa- żnićjszymi dla czytelnika, że wyciągniętymi z rękopismów, które ledwie komu znane być mogą, a od siebie posia- danymi. Zastanowiwszy się …
Excerpt
"KE. 227 JANA WINC. BAN (ibid. p. 292, seq.) mianowicie w wywinięciu początku nazwiska skartałellatus i wyrazu kumica. Przy tych z pół- nocy, że tak nazwę gotyckich zasadach, zmienionych kra- jowością, rozmajite prawa teutońskie, saskie, węgierskie, …
Excerpt
228 ROZPRAWY stwie, co jak się działo, a bez wątpienia już od czasów Bolesława wielkiego miało mićjsce, łacno każdy przeni- knie. Jak atoli prawo rzymskie było uważane? to zajiste wymaga pilnego prawoznawców baczenia; jak zjawiło się w Polszcze i jak na …
Excerpt
JANA WINO. BA [IDTKE. 229 ski, t. IV, p. 265) uważają, że ta kara jest już podług prawa rzymskiego znana. / Jeżeli jistotnie w prawie kra- jowćm podobnćj kary śladów, w dawnićjszych nie ukaże się c -h? grożenie nią przez wykonawców urządzeń monarchy …
Excerpt
230 ROZPRAWY sobie względy, albo u prawodawców krajowych, albo w zwyczaju: dla szczegułowych ustaw stawało się wzo- rem. Mógł baron Ostroróg, mógł Roizjusz życzyć upo- wszechnienia praw rzymskich, przez uroczyste i wyraźne onegoż przyjęcie (bo wiedzieli …
Excerpt
JANA WI BAND'TKE. 231 co do czasu i mićjsca poznawane zwyczaje, prawniczo, powtórzmy jeszcze, możeby jakiego względu na przeda wnienie wymagały. Chóć wielka część rzeczy na świe- cie, w nadużyciach i bezprawiu wzrasta, nic atoli niebyło do takich więcćj …
Excerpt
232 ROZPRAWY JANA WINC, BANDTKE. niezaniechają. Kończąc zaś to pisanie moje, składam go czytelnikom dzieł Bandtkćgo, którzy porównywając go z dziełami, jeśli w nićm uwagi wyrzeczone za sprawie- dliwe w jakićj części uznają, uczują razem ważność dzieł …
Excerpt
XIII. PRZYPISKI DO DWU ROZPRAW ALEXANDRA MICKIEWICZA I FRANCISZKA MORZE O WPŁYWIE PRAWODAWSTWA RZYMSKIEGO NA POLSKIE I LITEWSKIE napisanych 1822, a drukowanych 1825 i 1826. 1 Rajmund Parthenopeus, Magdeburzanin. Rajmund Partenopejczyk, niejest …
Excerpt
234 PRZYPISKI DO sądzać, ażeby zamieszczając summę miał w tym jaki za- miar szukać środków zalecania szlachcie rzymskie prawo. A choćby i przypuścić, że wpływ Stanisława Zaborow skiego w tym celu umieszczenie tćj summy zjednał, przy- znaćby wypadało, że …
Excerpt
MIĆKIEWICZA I MORZE. 235 sania przebija: tak, libro I, capite 25, w rozdziale: quot- modis civitas interdicetur: et ille non perdit res, nec ctvi- tatem, sed tantum honorem: ita quod sit expers juris, idest, Rechtloss eż Ehrloss, koc est quod nunquam …
Excerpt
236 PRZYPISKI DO rzymskim oparta prawie, szukając granic swego świata, w którego granicach; swojego panowania granice wska- zane sobie miała, chciała rozkazywać Polszcze. Już mia- sta, aristokraci i książęta Szląska poddali się tćj władzy i każda uroniona …
Excerpt
MIĆKIEWICZA I MORZE 237 która, albo upadkiem polskiego, albo poniżeniem miast kończyć się miała. Pomimo potęgi stanu szlacheckiego i wigoru jaki od: czasów Łokietka i Kazimirza wielkiego prawo polskie nabrać było powinno; pomimo tego, że dalsze szćrzenie …
Excerpt
238 PRZYPISKI DO cych czasach i za czasów jagellońskich, nieprzestały one być cudzoziemskiemi. Światła szlachta, interes stanu i rzeczypospolitćj dobrze widząca, słusznie się na zdro żmości z tąd wynikające oburzała. Z gnićwem ubolewał baron Ostroróg, że …
Excerpt
MICKIEWICZA I MORZE. 239 który rzeczywiście, nigdy szlachty obowiązywać nićmógł i żadnóm dla nićj niebył prawem: z rozmajiconą drogą wdzierał się stanowić o życiu i czci szlachty. To wszy- stko musiało obudzać baczność. Potępiali saxon i ma- gdeburją, …
Excerpt
240 PRZYPISKI DO magdeburji czyli prawa saskiego ujmą, ponieważ prawo- dawca, w licznych bardzo miejscach, przypomina że są złe, że niepozwala aby tak zostało, jak w nich było. Prze- świadczony jestem najmocnićj, że w zygmuntowskich Śli- wnickiego …
Excerpt
«w ROZBIORY DZIEŁ RÓŻNYMI CZASY JOACHIMA LELEWELA OGŁASZANE …
Excerpt
w ROZBIÓRY DZIEŁ OBEJMUJĄCYCH 4LBO DZIEJE, ALBO RZECZY POLSKIE W RÓŻNYMI CZASY PRZEZ JOACHIMA LELEWELA OGŁOSZONE JEDNĄ KSIĘGĘ ZEBRANE. r ninisse juvab SĘ PLIGREF EÓN z x N I POZNAŃ, NAKŁADEM KSIĘGARNI JANA KONSTANTEGO ŻUPAŃSKIEGO …
Excerpt
Czcionkami W. Deckera i Społki …
Excerpt
DO WYDAWCY. Stósownie do Twćgo żądania, zgromadzilem rozbiory dziel obejmujących dzieje i różne przed mioty polskie, mianowicie prawa, i takowe prze- syłam. Przepisałem je wszystkie dla jednostajności or: tografji i poprawy omyłek druku. Nietykałem w …
Excerpt
W artikule tylko czwartym, uzupelniłem roz rodzćnie się skrócicieli dziejów śladem Lengnicha i o tćj zmianie czytelnika ostrzegam. Gdym miał co dopisać, dodać, objaśnić, myśl lub pojęcie jakie sprostow ać, to zamieściłem w do- danych notach, z …
Excerpt
m 14 R LIL. IV VI NASTĘPSTWO I OSNOWA 0: -Z. „| BEP"VO: 5SP4SVO W TÓJ KSIĘDZE OBJĘTYCH. Uwagi nad rozprawą Xaw. Bohusza, 0 początku narodu i języka litewskićgo Aloyx. Orchowskiego , discours sur origine de la Pologne, sur la langue, etc. EE Etymologje w …