Excerpt
POLNKA DZIEJE I RZECZY JEJ. ROZPATRYWANE PRZEZ JOACHIMA LELEWELA. TOM IL. DZIEJE POLSK! POTOCZNYM SPOSOBEM OPOWIEDZIANE PRZYPISKI 3 pz— zal 4” [- ęj Ś | 3 RU li a ł 4 y ” o " i] ( Ło2YySJ0J f -) ELEV SE k L | p i > ZI N-799701]q14 O CE EO DOBA p POZNAŃ, …
In:
Excerpt
DZIEJE POLSKI. PODANIA NIEPEWNE. 1. Słyszycie nie raz dzieci moje, że wam opowia- dają starodawne powiastki, słyszycie czasem o dawnych zdarzeniach śpiewane piosneczki. Wićdzcież o tóm, że w tych niektóre są prawdziwe, inne zmyślone, baje- czne. Te …
In:
Excerpt
2 PODANIA mysł. Tak wielki i liczny naród jak sławiański nie przychodzi, tylko na miejscu wzrasta. Jego tedy przyj- ście słusznie do czasów bliskich arki Noego odnieść można. Sarmatowie zaś, był naród nieliczny, na koniach ina wozach żyjący, z okolice gór …
In:
Excerpt
NIEPEWNE. 3 Rus i gniazdo orle, i ztąd całą bajkę wymyślono. Tego rodzaju baśni bez końca na świecie potworzono, a z tego żadnćj nauki i żadnego pożytku nie ma. Smok. 4. Powiadają, że Krakus książe Polski, przeniósł stolicę do miaśta przez siebie …
In:
Excerpt
4 PODANIA sposobem swojich Leszków obierali Jednego zato na książęcia wynieśli, że Alexandra wielkiego zwojował dowcipnym wynalazkiem. Pozawieszał naprzeciw słońca polerowane blachy i zbroje, nieprzyjaciel rozumiał, że tak wiele jest wojska polskiego, …
In:
Excerpt
NIEPEWNE, 5 ścinę. On ich nie przyjął. Ci tedy pielgrzymi udali się do prostego wieśniaka kołodzieja Piasta, który wła- śnie tego dnia synowi swojemu postrzyżyny sprawował. Był to obrządek bałwochwalski, na który zapraszono i traktowano sąsiadów. …
In:
Excerpt
6 PODANIA że Chrystus na weselu w Kanie galilejskim, cudowne naczynia winem ponapełniał, że w okolicy pustćj pię- cioro chleba i dwie ryby cudownie pomnożył. Na spo- sób tego wymyślono podobne w gospodzie Piasta ży- wności pomnożenie. Ale co Chrystus mocą …
In:
Excerpt
NIEPEWNE. 7 roku 999. Że ta powieść jest pięknie wymyślona, prócz innych dowodów pokazuje się z tego, że za Mieczy- sława biskupstwa krakowskiego jeszcze nie było, a w roku 999 Mieczysław już nieżył, bo umarł 992. Otto cesarz koronuje Chrobrego. 8. …
In:
Excerpt
8 WSTĘP. myśli, i chce być dziejów świadomym, ten prawdę mi- łuje, a fałszem się brzydzi. Ale wypadało wam o tych bajkach wspomnieć, bo te bajki ustawicznie są powta- rzane, i częścićj aniżeli prawda. Dobrze tedy wam o nich wiedzieć, żeby się nie pokazać …
In:
Excerpt
WSTĘP 9 o tych przyczynach różnych chorób w jakie popaść mo- żna, nieraz można ich uniknąć. Wy się o tych przyczy” nach dowiadujecie, i te stają się dla was przestrogą i nauką. Podobnie ciekawi być powinniscie, dla czego to Polska raz maleńka, drugi raz …
In:
Excerpt
10 WSTĘP. on losów doznawał i w różnych okolicach swojich, pod- legał innym narodom, swojim napaśnikom. Powie- działbym wam co to były za narody co ich uciskały, ale się boję, abyście się ich nie przelękły. Byli to Scytowie, Sarmatowie, Bastarnowie, …
In:
Excerpt
WSTĘP. 11 Sławiańszczyzna południowa. 15. Z bielochrobatów wyszły osady na południe za Dunaj ku brzegom adryatyckiego morza i tam pod imieniem Kroatów, Dalmatów, obok Serbów i Sława- ków zamieszkali. W tę to stronę do krajiny Pannonią nazywanćj, przybyli …
In:
Excerpt
12 POLSKA, bycze Rusi aż do gór Karpackich, gdzie Chrobacyą czerwoną opanował. Wszystkie te zdobycze od No- wogrodu wielkiego, aż do gór Karpackich przybrały nazwisko Rusi, a mieszkańcy Sławianie imie Rusinów. Waregi zaś Rusini, którzy się pomiędzy …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA 13 PIERWSZY PERJOD od roku 860 do 1139 lat 280, POLSKA PODBIJAJĄCA. Panujący królowie Piastowie samowładni, Ziemowit i następcy. 18. Dopiero od Ziewowita poczynam opowiadać wam dzieci moje dzieje narodu polskiego i królów jego. Mają one już …
In:
Excerpt
14 POLSKA Niemców. Była jeszcze Polska bałwochwalczą, choć już Czechy światło religii poznały. Byli też i za Odrą koło Elby siedzący Winuli bałwochwalcami. Lecz Niemcy z wielką usilnością chrześcijaństwo do nich wprowadzili i do przyjęcia religii …
In:
Excerpt
m2 ZER s. m em ąli Ji: PODEIJAJĄCA. 15 czysława i Dąbrówki, powszechnie jednały nawrócenie. Poźnićj cokolwiek święty Wojciech biskup Pragi z Czech przez Kraków i Polskę do Prus idący, nawracał i w wierze umocowywał. Tak królestwo polskie pań- stwem …
In:
Excerpt
16 POLSKA się gwałtownego kroku i braci swojich wygnawszy, sam władać począł. Bracia podniecali przeciw niemu sąsiadów. Bolesław broniąc się, wiele krajów zdoby- wał. Na Czechach zdobył Szląsk, Kraków z całą gór Karpackich okolicą. W innćj zaś stronie …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 17 ściągnął na drogę, którędy Otto do Gniezna jechał, aby Ottonowi przyzwoitą i wielką cześć wyrządzić i żeby się Otto z bliska narodowi, którego Niemcy nienawidzili, przypatrzył. Widział tedy Otto po obszer- nych błoniach i niezmierzonych …
In:
Excerpt
18 POLSKA tak wykwintnie jak dzisiaj, ale we wszystkim szczórość, otwartość, prostota, dostatek i przepych. Tylko w oby- watelskim i kmiecym domu więcej było drewnianych | albo glinianych naczyń niż srebrnych, mnićj było prze- pychu niż u bogatszych albo …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 19 tach, w futrach, bogatych rycerskich strojach. Tak przez wszystkie trzy dni w Gnieźnie suto Ottona III podejmował Bolesław. Traktat Gnieźnieński. 26. Zdumiewali się Niemcy na widok bogactw i hojności króla polskiego. Otto sam w …
In:
Excerpt
20 POLSKA królewskićj dostojności oznaką. Bolesław tedy przyjąwszy go jako zwierzchniego pana, odprawił go jak przyjaciela i równego. Z tćj przyjaźni wiele sobie dobrego można było rokować: lecz nie długo trwała. Otto III wkrótce umarł, a następca jego …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 21 czystościami, a mianowicie publicznemi ucztami, na których swojim kosztem liczne stoły zastawiał. Wszyst- kie te osady były drewniane: zaledwie gdzie muro- wany domek pokazywał sie, albo niewielki wymuro- wany kościół, bo i kościoły były …
In:
Excerpt
22 POLSKA brze uzbrojony, stał za kilkudziesięciu takich, co się dosyc uzbrojić nie mogli. Skoro nieprzyjaciel przystą- pił i do wojny przyszło, cały kraj niezwłocznie o tym wiedział. Palone ognie i beczki ze smołą po grodach, wzgórzach i otwartych …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 23 a zatrzymał zdobyte, Morawią i Luzacją jako widać na krajobrazie pod liczbą 3. Niemcy nadto przyrzekli dostawić Bolesławowi kilkuset orężników na wojnę, którą przeciw Rusi przedsiębrał, Taki był pokój i trak- tat Budyszyński. Wyprawa na …
In:
Excerpt
24 POLSKA z Węgier przez Kraków, Wrocław, Głogowę, z kąd się ku Elbie zwracały: od morza przez Kamin, Biały- gród, Czarnków, i tak dalćj; a na Rusi przez Nowo- gród, Smoleńsk, Kijów, z tąd do Carogrodu czyli Kon- stantynopola. Przedmioty handlu, …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 25 jich. Chociaż był dużo otyły i nieco ciężki, to nie- przeszkadzało do tćj rozrywki. Polowania były ogro- mne na zwierza, których dziś nie wiele mamy: na ło” sie, na żubry, na tury, niedźwiedzie, dziki; obławą przedsiębrane. Albo mniejsze …
In:
Excerpt
26 POLSKA czaj, że się lud albo gromada zbierali razem, albo przynajmnićj ich starsi, radząc o potrzebach gromady lub kraju. Pewnie że na takich zebraniach, bywał niekiedy sam Bolesław, i gdy wjechał do jakiego po- wiatu, tam urząd i starsi biegli do boku …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 20 nić miała. Z tąd poszło przysłowie „sprawić komu ła- źnię.« Nie jednemu taką sprawił Bolesław. A że to było sprawiedliwie, nikt nie narzekał. Ą jeżeli sąsie- dzi, patrząc na zabory i bogactwa Bolesława, nazy- wali go Wielkim: właśni jego …
In: