Excerpt
128 POLSKA cznych mnićj po kraju zawichrzonym jeździło; więc osiadali na miejscu, a osiadali po większych jedynie miastach Ormianie, Niemcy. Nie brali się nigdy kra- jowcy ani szlachta do sklepowego a mało do kramar- skiego handłu. Żydzi w kramarstwie …
In:
Excerpt
UPADAJĄCA. 129 wniany, hollenderskim towarem przyodziany. Na obi- ciach portrety antenatów pozawieszane. W izbach piece ogromne kafli kolorowych, kominy do wielkiego ognia. Proste stoły i stołki i porządny kredens, pełen cyny, szkła i prostego fajansu, …
In:
Excerpt
130 POLSKA w ręku obuszki, albo berdysze. Wielu arodowy i strojiło się trójboczny boku szabla, wówczas rzucało już ten strój n po francusku, w trzewiki i płaski pod pachę kapelusik, we frak haftami i wielkiemi guzami obcią- żony. Przywieszali szpadę …
In:
Excerpt
UPADAJĄCĄ. 131 Wieśniacy, miasta i uboga szlachta, biedni. 184. Ale żeby poznać podupadnięcie i nędzę kraju, trzeba rzucić oko na ogół jego i na niższe klassy ludzi. Ubytek ludności był niezmierny. W krótkim oto czasie, wiele milionów wyginęło. Jaki …
In:
Excerpt
POLSKA 132 gardziła chłopem, chociaż ten na nią pracował, jej bliźnim, na tójże samćj ziemi urodzony, jedr czyzny syn, był jój bratem, jednegoż języka i jednejź krwi: tylko że ich los w niższym postawił stź anie Aż że ich nieopatrzył w dostatki, tym …
In:
Excerpt
UPADAJĄCA. 133 Szkoły, 186. Dawne szkoły po wielkiej cżęści poupadały. Polska przestała być jak dawnićj ze światła i nauk chwalona, Owszem w pismach nastał niesmak i nie dobrego na świat niewychodziło. Protestanckie szkoły poupadały, niektóre tylko …
In:
Excerpt
POLSKA Jan Kazimirz złożył koronę. 187. Składając koronę Jan Kazimirz, przypomniał przed sejmem, że był pierwszy w zaczepce i boju, osta- tni w trwodze i odwodzie. Prawdę mówił i mógł się pocieszać, że wśród nieszczęść za jego panowania przy- padłych, …
In:
Excerpt
UPADAJĄCA. 135 Wiszniowieccy fortunę i Michał był wcale ubogi, gdy do tronu powołauy został. Z płaczem przyjął dostoj- ność, którćj nie czuł się na siłach, aby mógł godnie sprawować. Partia francuska i wszyscy panowie byli mu niechętni. Primas i hetman, …
In:
Excerpt
136 POLSKA tak iż on był małżonce zupełnie posłuszny. Ale gdy Ludwik XIV, król Francyi, niechciał jój uczcić jak tego żądała, zawzięła się przeciw Francyi. Gdy tedy Turcy zagrażali Austryi i Wiedeń oblegli, skłoniła męża, że wszedł w przymierze z Austryą. …
In:
Excerpt
UPADAJĄCA. 137 dziły w grób króla Sobieskiego. Patrzał on na wiele ących zdarzeń, z nienawiści jaką do syna Jakóba c ę „0T8 0 powzięła; a tego już niewidział, jak ta zawzięta matka przeszkodziła do wyniesienia tegoż jój syna Jakóba, na tron po ojcu. …
In:
Excerpt
k 138 POLSKA dował. Zajął Warszawę; pod Klissowem pobił Augu- sta II; Kraków zajął. W Polszcze pozawięzywano konfederacye: sandomirską na stronę Augusta LL; ywodem primasa Radziejowskiego a wielkopolską za przy 1704 na stronę Karola XII. Karol XII, k: …
In:
Excerpt
UPADAJĄCA. 139 nowanie, i dalsze klęski policzył: bo to wszystko nie- słychanie wpływało na upadek Polski, która już wów- czas chyliła się do upadku; a w owe też czasy niedoli, w owe czasy, w których wykroczenia rzeczypospolitćj szkodę przynosiły: cnoty …
In:
Excerpt
140 POLSKA określał, co już w skutku od niejakiego czasu było: ale taka ustawa, odejmowała nadzieję dyssydentom, aby się mogli wyrozumiałości od rodakow swojich doczekać. Stanisław Leszczyński. 196. W czasie bezkrólewia, uchwalono zgodnie obrać Piasta na …
In:
Excerpt
UPADAJĄCA. 141 August III. 197. Za Augusta III, wygasł dom Kettlera w Kur- landyi. Po nim byli książęta jakich Rossya osadzić na księstwo chciała albo pozwoliła. Wreszcie pokój był w Pols nach postronnych przez przemarsze wojsk cudzoziem- ze. Dowiadywała …
In:
Excerpt
142 POLSKA Polski, przynosili z sobą cale inne opinie i nowe wy- obrażenia, wcale z miejscowemi niezgodne. Widzieli oni we Francji królestwo, gdzie równie jak i w Pol- szcze był król. Ale w Polszcze król był dożywotni, prezydował tylko rzeczypospolitćj i …
In:
Excerpt
UPADAJĄCA. 143 chetnćj młodzi w Warszawie. Walczył on z niesłycha- nemi przeciwnościami i przesądami, śmiało i nieustra- szenie. Powstał na zepsuty gust w pisaniu, na zły metod edukacji, na nierząd w rzeczypospolitćj, prze- ciwko veto i zrywaniu sejmów. …
In:
Excerpt
POLSKA Konwokacya. 201. Na sejm konwokacyjny, strony sprzeczne ze- brały się zbrojno i sala obrad znalazła się napełniona ludem zbrojnym. Wedle przyjętego porządku, powi- nien był być otwarty przez marszałka poprzedniego ostatniego sejmu. Nim był starzec …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 45 Polska niemczeje. 68. Lecz większe jeszcze niebezpieczeństwo gro- ziło od strony tychże Niemców. Wiele się tego narodu ściągało do Lechii, najwięcćj rzemieślników, i osiadali po miastach. Było to dla kraju bardzo korzystnie po- zyskiwać …
In:
Excerpt
46 POLSKA zachowuje narodowość jak zwyczaje i język. Gdyby był w ówczas język zginął, nie mówiłybyście nim dzi- siaj i niebylibyście Polakami. Mićjcie tedy wdzięczność księżom biskupom i ówczesnemu duchowieństwu, którzy dla was ten drogi od wieków po …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 47 Królestwa Rusi i Litwy. 71. Daniel, który rozciągał był Halickie panowa- nie od ujścia Dunaju za Dniepr i władał równie Ki- jowem, obiecawszy pojednać obrządek grecki na Rusi z łacińskim i unią kościołów zjednać, był królem Ru- skim 1246, …
In:
Excerpt
48 POLSKA starszych linij pretendenci. Krakowianie sprowadzili sobie Henryka probus książęcia Wrocławskiego. Ło- kietek z Krakowa uciekać musiał, po franciszkańsku przebrany z muru się spuścił i umknął do Kujaw. Nie- bawem umierając Henryk, uznał za …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 49 Wacław. Łokietek poprawia się. 74. Krótkie Wacława panowanie i jego starostów rządy, były wielką dla narodu nauką, a większą dla Łokietka. Pielgrzymując z kijem w ręku na miłościwe lato do Rzymu 1300, rozmyślał nad swymi błędami, i nad …
In:
Excerpt
50 POLSKA ych i najhaniebniejszych niepra- szczając się największ przyswojili sobie wości. Nieprzestając na tem krzyżacy, od synowców Łokietkowych w zastaw wziętą ziemię Michałowską. Temu wszystkiemu niebył w stanie Ło- kietek zapobiec. Gdy po zgonie …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 51 bcem Bolesława, którym z pochew wyjętym uczynił Łokietek w powietrzu krzyż. Potem Arcybiskup po- dał chorągiew, którą zwinąwszy Łokietek oddał cho- rążemu. Dopiero arcybiskup przyjąwszy z rąk bisku- pów korozę bolesławowską, włożył ją na …
In:
Excerpt
52 POLSKA ubioru i mieszkań, więcćj było potrzeba kobierców, wybornićjszego sukna i jedwabnych materyi, równie po dworach jak przez mieszczan używanych. We wszyst- kiem, nie samo złoto i srćbro świeciło, jak niegdyś za Bolesława wielkiego, ale się …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCĄ. 53 Widzić było krajowców Polaków zajętych ryczałto- handlujących skurami, pę- dzącyc hstada koni, trzody bydła, wieprzów, owiec. wym handlem zboża, Widzić było po rynkach miast sklepy kupców, stra- gany i kramiki przekupek, trudniących się …
In:
Excerpt
54 POLSKA pod ówczas, stał się w Pomeranii najznamienitszym handlu stanowiskiem. Od czasu Swiętopełka, cała Po- morska krajina, handlem mocno się zapomogła. Ztąd i żegluga na Wiśle ważnićjszą się stała i nad Wisłą w Mazowszu podnosiły się miasta, nawet i …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 55 kier tknięty gniewem królewskim, opuścił Kraków i przeniósł się na biskupttwo wrocławskie. „Jednakże Łokietek duchowieństwo poważał i fundacje kościelne umocowywał. Inne jeszcze miał strapienia z powodu tych przywilejów. Chciał on aby …
In:
Excerpt
56 POLSKA nym miastom ruskim a mianowicie Pskowowi i Nowo grodowi wielkiemu. Przez to cała Ruś ściśle była z Litwą złączona, Gedymin po Ruskich księstwach swoję familię osadzał, Ci książęta mogli bojarom czyli szlachcie ziemie rozdawać, wymagając od nich …
In:
Excerpt
PODBIJAJĄCA 57 państwa naradzić się, zwołał 1331. uroczysty i powsze- chny zjazd do Chęcin na wielkie wieca czyli na sejm. Był to pierwszy powszechny narodu, czyli reprczen- tacyi narodowej sejm, Zasiedli senatorowie wszyscy, kanclerze księstw i inni …
In: