Excerpt
[II. HISTORJA OBRAZ DZIEJÓW POLSKICH. (skreślony w roku 1828.) zs tai BZOSEAĄ ARÓW 5 a TER "r" regng …
Excerpt
I: Niezmiikkire dawnych czasów te ziemie, gdzie naród polski ogromne tworzył państwo, posiadane były przez plemie pod różnymi nazwiskami od ludów ościen- nych znane nim się lepićj poznać dało pod jimieniem Słowian. Głównym jego powołaniem był rolniczy …
Excerpt
84 HISTORJA. 3. Długie wieki, nic się z podobnych mocarstw nieustaliło. Zostało tylko w podaniach wspomnienie że w okolicach Odry i Wisły podobne czasowe rozw ijały się potęgi. Taką była Krakusów i Wandy w krako wskich ziemiach; a Zeszków i Popielów w …
Excerpt
OBRAZ DZIEJÓW. 85 w podziałach, ponieważ podzieliła się była na li- czne księstwa, trapione bezprawiem przemożnych. III. Od roku 1333 do 1586 lat 254 czyli 250, Polska kwitnąca, bo to był czas jśj wielkości, potęgi i pomylności; w gminnowładną stanu …
Excerpt
86 HISTORJA. zachowując w obrządku kościelnym czyli cerkiewnym pospolitą sławiańską mowę. Swiatopług dał mu opiekę. Borzywoj czeski przyjął 971 chrzest; W yszewit wiślicki 884 krzewiącą się koło Wisły naukę lekce sobie ważył. W Morawach spotkał Method …
Excerpt
OBRAZ DZIEJÓW. 87 panował nad Polską, nad Kujawami i Mazowszem, nad Lęczycą i Sieradziem aż do Pilicy; nad częścią dolnego Szląska za Odrą, a w części nad Pomorzem przy Wiśle. Widząc krzewiące się chrześcijaństwo, za namową żony Dąbrówki czeskićj …
Excerpt
88 HISTORJA. zawarty został pokój Budisziński, mocą którego Bole- sław utrzymał się przy posiadłości Moraw, Lubusza, Luzików, Milzienów po czarną Elsterę; Henrik zrzekł się swych wymagań z krajin tych i dał kilkaset jazdy do wyprawy na Ruś. Niezwłocznie …
Excerpt
OBRAZ DZIEJÓW. 89 padł ofiarą: ale Mieczysław wracając, merseburgską ugodą 1032 przyjął w udziały stryjecznych Theodorika który wnet zginął; i dłużćj żyjącego Romana, co Ruhją po ojcu odzierżył. 15. Po zgonie Mieczysława II, 1034 wróciła na dwór Rixa i …
Excerpt
90 HISTORJA. wał na nowo biskupstwa, opactwa i klasztory, szkoły, a liczne prawodawcze poczynił rozporządzenia, na które lechici nie narzekali. A czując że państwo było wysilone, ugodnie Wrocław od Czechów odzyskał, obowiązawszy się do pewnych rocznie …
Excerpt
OBRĄZ DZIEJÓW. 94 rowo z winowajcami postępując, sam popędliwością uniesiony, biskupa Stanisława zabił. A nie mogąc ni gminnćj, ni swojćj utrzymać sprawy, z synem 1080 do Węgier ustąpił, gdzie pychą swą naraziwszy się, mar- nie zginął; a lud kmiecy, …
Excerpt
92 HISTORJA. Pamiętne jest miejsce blisko Wrocławia zkąd Niemcy, obsaczeni, ogłodzeni, do ostatniego przywiedzeni do Czech uszli. Miejsce to na wzgardę Niemców, psiem polem nazwane. Wielokrotnie odnawianym bojem, obwa- rowanych nad Notecią Pomorzan …
Excerpt
OBRAZ DZIEJÓW. 93 22. Nie umiał jednak Bolesław III łakomstwu pa- nów dosyć dogodzić. Doznał przeciw sobie spisków, za które przestępców musiał karać. Zdradzony w je- dnćj wyprawie swojćj do Węgier podjętćj i pobitćj, loznał przeciwnych losow w napaściach …
Excerpt
94 HISTORJA. rzowi Friderikowi I rudobrodemu tym sposobem, że gdy Fridrik w poznańskie wkroczył i w trudnym już znajdywał się położeniu, Bolesław w Krisgowie 1157, zelżywy pokój przyjął, którego nie dopełniwszy, na to przystać był zniewolony, że na usilne …
Excerpt
HISZP. Z POLSKĄ. do powstania i do broni poruszyły. Morze stało się warownią i osłoną powstań- ców. Nigdzie więcćj na ru- sztowaniu wszelkiego stanu ofiar niepadło 1567, 1568; nigdzie dotąd trwalszego (1572 do 1609). Wszystkich sił swojich użył oporu król …
In:
Excerpt
492 dociskał gwałtownym wy- musem. PARAŁLELA śladowaniu krwawemu po- takiwał. Z usposobień i kroków różnie zaostrzonych, za- wsze dolegliwych, podobneż poruszenia i wypadki. Dziko wycinani 1568 Moriskowie w Granadzie, dręczeni, paleni i wyga- niani 1609 z …
In:
Excerpt
HISZP. Z POLSKĄ. 493 stawały się dywersją, zatrudniającą nowotne mocarstwa heretickie, przeciw którym, na jedną i drugą stronę do Brabancji i do Prus, przeważni Ferdinandowie, ujarzmiwszy Niemcy, posiłki rozesłali 1629. Dziwna ta postać rzeczy, na pozór …
In:
Excerpt
494 PARALLELA gwałtownie (638 przy- ciśnięci, do boju wywołani zostali. Powstanie jich ugo- dziło w żywotne siły rze- czypospolitćj. Pokój Westfalski 1648 rozwiązywał wielkie z wojny religijnej wypadki. Zapewnił i zaspokojił nowe potęgi dwu mocarstw …
In:
Excerpt
HISZP. Z POLSKĄ 4 Hiszpanja ciągnęła sześ- cioletnie zapasy z Francją, ułatwione poburzeniem we Francji: gdy następne sześć lat, 1654 do 1659 stały się iążliwsze podniesieniem wojny przez Kromwella. Hollandja zdawała się już czuwać nad katolicką Hisz- …
In:
Excerpt
496 PARALLELA skiego,) interes religji, coraz mniej, prawie nic nie- znaczy. Mtanowczym sposobem zdecydowane zostały przezeń losy państw Kuropy, Hiszpanji i Polski. Ale w dalszym czasie, coraz więcćj i zupełnie prawie, in- teres kupiecki i militarny …
In:
Excerpt
HISZP. Z POLSKĄ. 497 jej Podole, ponieważ in- teres kazał (Austrji) dom panujący w Polszcze uno- sić i ujmować. Na ostatek, z początkiem XVIII wieku, zaszły kilkonastoletnie wojny, które dokonały klęsk Hiszpanji i Polski. Wygasł dom Habsburg- ski w …
In:
Excerpt
198 PARALLELA dzictwa i obcym orężem poszarpana. Ujrzały się obadwa państwa w stanie opłakanym, w stanie poniżenia, osłabienia i nędzy. Do tylu klęsk poniesionych, bez wątpienia dołożyły się niemało i przy- czyny wewnętrzne. Jakożkolwiek różny był jich …
In:
Excerpt
HISZP. Z POLSKĄ. W Hliszpanji wszystko złe wewnątrz trapiące, wynika- ło z interesu władnących i opacznych jich wyobra- żeń; Król powierzał się mi- nistrowi, minister sekreta- rzowi, i wszyscy niezanie- chali wzajem się opatrywać. Jimiona powierników …
In:
Excerpt
500 PARALLELA w kraju: ale nie upadek: gdyby się do nich zewnę- trzne nie mięszały; gdyby ogólne okoliczności i zda- rzenia, chrześcjańskiemi narodami miotające, na nie niewpływały. Okoliczności, razem dotyk: ące, w jedno- stajnóm położćniu będące …
In:
Excerpt
HISZP. Z POLSKĄ 501 zumiałość zdobyć nićmogli. Ale kiedy chrzescjanie odrywający się od Rzymu, czyli mocnićj reformujący się, wyrzekli się papieża i powstają na niego; życie zakonne zaniedbują: kiedy przedawniony obrządek, obyczaj i mniemania zarzucają; w …
In:
Excerpt
502 cze,) były rozwinione, i * PARALLELA w Hiszpanii, i w Polszcze. 'Tym sposobem, moralny i wewnętrzny stan kraju i na- rodu, był jeszcze wypadkiem powszechnego chrześcjań- stwa stanu, a w szczególności, choć w różnym wy- mierze, jednostajnie dolegał …
In:
Excerpt
HISZP. Z z wyższego szczytu strą- ceni Hiszpani, naglej się zmieniali i _ strasznićjszy wystawiali obraz. POLSKĄ 503 Polski, na stopniu niższym postawiony naród, powol- nićj przeginały, ukazując niemnićj na litość zasłu- gujący widok. Nagle się rozwinął …
In:
Excerpt
504 PARALLELA lub na teatralne intryg i morderczych przewrótności wystawy. Kazuisticka de- moralizacja, w skażonym guście, pełnym konceptów, rozlała się w theologiczne prace, w kaznodzićjstwo, wszelkie płody piśmienne, w poezją i światowe poży- cie. Ogień …
In:
Excerpt
HISZP. Z POLSKĄ trudne pićrwszych potrzeb opatrzenie; szćroki handel, a niedostatek własnych przedmiotów; mnogość por- tów, a okrętów zupełny nie- dostatek ; bez liku handlo- wych ustanowień, a zupeł- nie zmartwiały ruch jego i na złodzićjstwo bogate …
In: