Excerpt
196 GEOGRAFJA. popierała rzeczpospolita polska; albo znamienici pa- nowie polscy usiłowali Moldawją osadzać wojewodami Polszcze wiernemi. Już od Zygmunta starego, sułtano- wie tureccy poczęli się wdawać do wynoszenia i utwier- dzenia wojewodów, a pokój w …
Excerpt
RZEKI. 197 nat się rozwiązał. Przekopcy, choć się sułtanom i ka- lifom tureckim poddali, pozostali w stosunkach z Pol- wystawili na drugićj stronie Oczaków i powta- li, że z nim ma ziemi polskićj siedzą. Pobierali jur- rz gielt aby rzeczypospolitćej …
Excerpt
198 Memel czyli Nie- men, uchodzi do Kurischhaffu Wisła: GEOGRAFJA. Z prawćj Berezina Kotra Mereczanka Szoja, Niewiaża Dubissa Jura Minga; z lewćj Molczad Szczara Zelwianka Rosa czy Roś Swisłocz Łososna Hańcza Birszajka Szeszupa z prawój Skawa Skawinka …
Excerpt
Wisła trzema ko- rytami do mo- rza uchodzi, le- Motławą zwanym w prost wym do morza Balti- ckiego, środko- wym i prawym czyli Nogatem, przez Frischhaf do tego i morza Baltyckiego RZEKI Bug.... Na yi NN p Bug z Narwią połączone W kras::««.2 Drwęca Ossa; z …
Excerpt
200 Warta uchodzi do Odry, a Odra do morza Bal- tickiego. Do morza Czar- nego wchodzące. DNIEM 25... GEOGRAFJA. Widawka p. Ner p. Prosna 2. Rogoźna p. Os Głda czyli Kud- dow p. z Dobrzi- Noteć p........... cą i Złotawą. że Drawa czyli Dra- z prawój ge. …
Excerpt
RZEKI. Sawranka | Kodima z lewój Bożek Ikwa Desna Sob Simucha:... 55%. z prawój Wop Druck Berezina Prypeówzczazi: DelĘKOW=skae car 201 po Tikicz 2. > Tikicz p, 4 Wis |qotcen p. Taslik czarny 1. Hajna p. Plissa p. ) Bobr 2. Swisłocz p. Olha 2. Turja p. …
Excerpt
202 GEOGRAFJA. DREPT:--0-1.:-- Irpień.....111....1. ee R: Unawa / Stuchna Rastawica 2. Krasna Kamionka / ROŚ 2... ach . Olszanka 2. Moszna Olszanka p. Taśmin Rosawa 2. z lewój (Wechra p. Ostr 2. er | Turja L. NOZ seeda |Pronya p. Desna Biesiedź 1. Trubież …
Excerpt
PRODUKRTA. 203 wielkości. Gopło w Kujawach; Świteź na Polisiu, blisko Buga. Na Podlasiu północnym i w województwie trockim blisko granie pruskich znaczne i liczne jeziora. W północnćj części Litwy, w Brasławskim, Dzisneńskim, około Uszacza i Uły pełno …
Excerpt
GEOGRAFJA. w Kurlandji, w wiłkomirskim i upitskim powiatach, oraz na Podgórzu; konopie na Białćj Rusi. Po lasach i polach, bujne najdują się pastwiska, na których liczne chodują się, krów, wołów, świn trzody ; mnogie owczar- nie i dzielnych mocnych a …
Excerpt
RZEKI. 205 lasy i bory po wszystkich województwach napełnia. Z lasów drzewo na budowę, klepki, wańczos, belki, Dźwiną, Niemnem i Wisłą do portów spławiano; pu- szcze litewskie i poliskie, dostawiały masztowego drzewa, Zioła apteczne znajdują się wszędzie. …
Excerpt
206 GEOGRAFJA. Sól bałwaniasta, dosyć zbogaca Polskę ale żupy Wielickie i Bochneńskie są jedne z europejskich w sól najzamożnićjsze, jednakże z nich na rok tylko 200,000 beczek niespełna dobywano. Sól ruska warzona wyrabia się w Samborskim i po różnych …
Excerpt
RZEKI. 207 zjawiły się dość liczne przedsięwzięcia do obrotów handlowych i zakładania fabrik, Pomnożyły się banki, powstał kredit, liczne kapitały szły w obieg; szukano dróg handlowych do morza czarnego, kopano kanały, otworzyła się mennica w stolicy i …
Excerpt
208 GEOGRAFJA. E. POLITICZNY PODZIAŁ na województwa, ziemie i powiaty. W. województwo, 1./W. Poznańskie. 2. W. Kaliskie. P. powiat. Z. ziemia, G. gród. S. sejmiki, WIELKOPOLSKA. P. Poznań G* Z. Wschowska G P. Kościan G* P. Wałecz G. P. Kalisz G* P. …
Excerpt
DZIAŁ PROVINCIJ. 209 6. W. Brzeskie- P. Brześć G. kujawskie. P. Radziejów G. P. Przedecz G. P. Kowale G. P. Kruszwica G. %.W. Inowro- P. Inowrocław G. cław. P. Bydgoszcz G. Oba te wojewodztwa Brzeskie i Inowrocławskie miewają sejmiki wspólne w …
Excerpt
240 GEOGRAFJA. P, Zakroczim GS | P. SeroBk 42.41. Z. Zakroczimska. P. Nowemiasto... J P. Ciechanów GS | P. Sąchocin....... Z. Ciechanowska. PsPrasnysz....... P. Łomża G. 5... PROMO... 8 R P. Zambrów ...... Z Bp kA, P. Ostrołęka ...... P. Rożan G. 5.... |- …
Excerpt
A, ią, DZIAŁ PROVINCIJ. 211 > EO. AK. | Z. Michałowska. P. Nowemiasto... J To wojewodztwo Chełmińskie, odbywa sejmiki przed- sejmowe w Kowalewie, deputackie w Radzinie. Staro- stwo grodowe w Kowalewie. R. 1764 pomnożona była liczba powiatów tak: …
Excerpt
212 GEOGRAFJA. Trzy pruskie województwa po odprawionych u sie- bie sejmikach i generaliku pomorskim, jadą na generał pruski, raz do Grudziądza, drugi raz do Malborga; a póznićjszem postanowieniem po raz trzeci Gniewia. Jeżeli który sejmik niestanie, …
Excerpt
RZEKI. 213 To województwo kijowskie sejmikuje na przemian w Żytomierzu i w Owruczu. 5. WIGRUSKIE=> iP: ŻydaczewG.. Z. Żydaczewka Z. Lwowska G. P. Przemyśl G.. | P. Przeworsk... | Z. Sanocka G. To województwo miewa sejmik generalny w Wi- Z. Przemyska śni, …
Excerpt
214 12. W. Podlaskie..... P. 13. W.BracławskieP. B; 14. W, Czerniecho-P. wskie ...... 1) p. GEOGRAFJA. . Urzędów 11. W. Bełzkie.....P. Ę Ę i Bełz G. 5. Lubaczew Grabowie G. Horodło G. Z. Busk G. SR Z. Drohicka G. S. Z. Mielnicka G. S. „ Brańsk G. 5. A …
Excerpt
Ją DZ P E. IAŁ PROWINCIJ. 215 , Kowno G. 5. Upita G. To województwo sejmikuje w Trokach, powiat Upitski w Poniewieżu jinne powiaty u siebie. 3. Zmudzkie księstwo rż P. P. P. EB; Ę: IE p. 5 E: ry ZU P Ejragoła Wilki Wielona Rosiejnie G.S. Widukle Kroże …
Excerpt
216 GEOGRAFJA. czby Plotelski liczono; a jeszcze dawnićj żadnych po- | wiatów nie liczono tylko jeden; a w XVI wieku Żmudź HI dzieliła się na trakty. 1. W. Smoleńskie P. Smoleńsk G. | P. Starodub G. Starostwo grodowe tytularne, bo całe wojewódz- two …
Excerpt
ło Wil OBIE DZIAŁ PROWINCJJ. 2170 KURLANDJĄ, 1. Księstwo Kur- — Goldinga......... landji = Takums.:. „ge: | Oberhaupt- 2. Księstwo Se- — Mitawa........... mannschafty migalji Boelburace 2 Isis LIE Mi: P. Piltiński ROKU 1397 UCHWALONY BYŁ PODZIAŁ TAK. W …
Excerpt
218 GBOGRAFJA. Tuzacja i Nowa Marchja, zastawami i grabieżą są- siednią, odpadły w połowie XIII wieku. Morawy, stracone po zgonie Mieczysława II. Chrobacja zakarpacka stracona po ustępie Bole- sława śmiałego. Pomeranja, oderwała się od Polski w XIII …
Excerpt
DZIAŁ PROWINCJIJ. 219 W. Inowr. z Z. Dobrz. 100 W: Płockie:..4...9:00.3:3 87 W. Mazowieckie........ 385 W. Rawskie.. 915.421 92 Gdańsk i Toruń........ — Prow. M. Polska. Kraje odp. do Austrji...1710 W. Krakowskie ......... 187 W. Sandomirskie ....... 319 …
Excerpt
GEOGRAFJĄ. co do różnic narodowych: co do różnie wyznań relig.: Polaków przeszło 9500000 katolików łaciń... 4000000 z tych poł. blisko nisk. ludu / unitów.............. 1500000 czoło 1000000 / protestantów ...... 1000000 żo.. 1000000 disunji gr.-ross... …
Excerpt
DUCHOWIEŃSTWO. 221 Rusi. Znikło to lubuskie in partibus biskupstwo w końcu XV wieku. W XIII wieku wiele biskupstw założonych było. W Inflantach pierwsze 1186 biskupstwo, w arcybiskup- stwo Rigskie 1236, 1255 podniesione, równie jak po- zakładane, …
Excerpt
222 GEOGRAFJA. Zdaje się, że w tymże czasie ustanowione było na Po- dolu Kamienieckie. Od tego czasu, nie prędko ukazała się nowa po- trzeba fundowania biskupstw. Stefan Batory dopiero, odzyskawszy Inflanty, założył 1583, biskupstwo wen- deńskie czyli …
Excerpt
DUCHOWIEŃSTWO. 228 lasia, kawałek Lubelskiego, Węgrów, Miedzyrzec, Lu- bartów, kawałek Rusi koło Oleska. Zmujdzkie....Zmujdź. Chelmińskie.. W. Chełmińskie. Inflanckie..... W. Inflanckie. Smoleńskie. II. | Przemyskie...Z Z. Przemyską, Sanocką. Arcybi- …
Excerpt
224 GEOGRAFJA. miastach, w Gnieźnie, w Lwowie, w Krakowie, w Wil- nie, w Poznaniu, w Płocku, w Łucku, w Kamieniu, w Przemyślu; ale biskupi, Warmiński miał katedry w Fraumburgu; Kujawski w Wrocławku; Chełmiński w Chełmży; Chełmski w Krasnymstawie; Kijowski …
Excerpt
DUCHOWIEŃSTWO. 225 płockiójnzz 13. 3tszanfanckićj..............- 22 warminskićj............. 90 smoleńskiej.............. 4 ZAKONY. Dawnych zakonów, klasztory i opactwa, były da- leko liczniejsze w Polszcze niż w Litwie; jinnych za- konów klasztory dość …