Excerpt
372 HERBY nabyła znaczenia rodowitości herbowćj. e domo, d slirpe, de genealogia, takiego a takiego herbu wymie- niać, stało się przyzwojitością (59). Wkrótce, lepszą ła- ciną, jednoherbowność, nazywano, gens: de gente ta- kiego a takiego herbu (99). We …
Excerpt
W POLSZCZE. 54 318 mion krewnością bliższy, w dobra dziedziczne a ojco- wskie wstąpi (93%). Zn taka zagrażała bliższym jinnego herbu pokrewnym. Przedał brat rodzony sio- strze swćj Katarzynie, H ławowi poślubionćj dobra ojezyste. Stanął brat klejnotny …
Excerpt
374 HERBY wielom. Herby heroldji zachodnićj, były osobiste, po- jedynczych rodzin; te, jakie z nich powstawały, były nadwerężane, naruszeniem jich części, ujmą lub do- datkiem, pospolicie uniżane, rzadko uzaszczytnione i podniesione, zwykle z uszczerbkiem …
Excerpt
W POLSZCZE. 54, 55. 375 skie, zniewalały je zapominać o częściach zaszczytnych tarczy (parties honorables), bo całym i jedynym za- szczytem był herb cały, a nie jego okruchy. Z przy- puszczonych lub przyjętych cudzoziemskich, od bytu tarczy zależących, na …
Excerpt
376 HERBY lampart Lewarta; rak Warni(95); dzik Sokoli; wrony i kruki Slepowrona i Korwina; liszki Gry imy; jeleń Brochwica; pstrągi (bars) Wadwicza: ryba Glaubicza: połowina łososia Ołoboka; gęś (anelte) Paparony; łapy niedźwiedzie, jabłko strzałą …
Excerpt
W POLSZCZE. 55. 311 bicza podkowę ogarniał w Bożej woli (7). W nowszych powinowaceniach się podkowa, zawsze w zwykłćj swćj postawie, barkiem do góry, bark sw ój jinnym nadsta- wia, w Puchale dźwi Pilawę; w Zagłobie bark ma szablą weń zagłębioną przeszyty …
Excerpt
378 HERBY dowili się, tak Mięszaniec heraldicznie spajał połowinę orła z różami, nieznajdując wspólnćj wziętości, bo był nadto heraldiczny. LVI. Mięszanie wszakże heraldicznych obcych po- staci do herbów polskich, poczęło się i ciągnęło, bez znajomości …
Excerpt
W POLSZCZE. 56. 379 kiem narodowym oddać, że zgraja (skraj), nabram (na- pręgowana), działosza (w dłuż przedzielona), drya (drą- żąca), z tego wynikły. Lecz z czasem, te, niepojęte i narodowym herbom niewiele potrzebne blazońskie wyrazy, za wpływem …
Excerpt
380 HERBY proportionaliter locata (1), przez żaden użyty wyraz nie da się wyrozumieć. Małą jest rzeczą gdy Długosz Pobogowi i Rawi- czowi pole czerwone, kiedy jinni dają jednemu niebie- skie, drugiemu złote ('9); gdy na odwrót Larissie, nie- bieskie daje, …
Excerpt
W POLSZCZB. 56, 57. 381 jędrzejowskim Pakosława kasztelana krakowskiego, wy- obraża Lisa na tarczy, sprzecznie heraldicznym odwró- - —" A ($ © conego opisom. Strzała Lisa na tarczy nagrobkowej A żeleźcem w dół obrócona: na tarczy heraldicznych …
Excerpt
O zy 382 HERBY bratnićj drużyny. Z takich widzieliśmy liczne pieczęci Nałęczów. Koło roku 1400 wszystkie takowe noszą po- 1419. prostu tarczę A, bez żadnego hełmu. Pod r. 1419 napadliśmy naprzód, na B, pieczęć, mającą na pochy- łćj tarczy, skromny …
Excerpt
W POLSZCZR. 57, 58. 383 Koroną pokryty hełm kraciany, równie wszystkim służy, bo postrzeżono niestosowność hełmu na ciemno zam- kniętego i wszyscy wzięli otwarty kraciany. LVIII. Przystrojenie hełmu, otworzyło pole dla herbów, nietylko do nastrzępienia …
Excerpt
384 HERBY Podobnie jeszcze Starykoń, że się od Topora odłą- czył, drugi opuszczony herb Topor na hełm prze- niósł (23). Korczak, znajdując lubowników w Polszcze, wniósł na swój tarczy trzy wręby (hamcydes), a w heł- mie miał wyżła w korczaku czyli małem …
Excerpt
W POLSZCZE. 5 e 385 LIX. Osłabienie bractw, czyli raczćj zbratań się godłowych i chorągwianych, w rozwijaniu się rzeczy- pospolitej, mocny postęp czyniło, a przed zupełnem zgaśnieniem, wyradzało się niekiedy w zdrożności. Były przestarzałe zawziętości …
Excerpt
W ; 386 HERBY Pruską za Jagiełły, wymieniał herby na proporcach i herby tych co się w boju odznaczyli (29); opisując za Kazimirza Jagiellończyka (%9), niezna prawie chorągwianych herbów, a widzi potrzebę wymieniać klejnoty, nie tych co się na wojnie w …
Excerpt
W POLSZCZE. 59, 60. 387 i zabezpieczają, ale jich własna wola, jich wszech- władztwo. Sami postanowili w okolicach Nieszawy, że bez nich, nic stanowione być niemoże, sami sejmy wszechwładne urządzili, jakie w sto lat potćm Litwa u nich znalazła. Stem laty …
Excerpt
388 HERBY Boże Zdarz, Papr. g. 1206. h. 699. B. 282. O. 7 12, + HU, 20ROANI 0: Dąb, Papr. h. 572. O. I. 191. N. ZI/. 281 (wspólny 4 rodzinom). (XXII, 8). Dangiel, N, ZZZ. 300. Dęboróg, Papr. g. 1252. h. 588. O. 7. 148. kl. 46 N. LLL. 329. (XVII, 9). …
Excerpt
W POLSZCZE. 60 389 Stankar, O. ZI. 106. N. VIII. 490. Taczała, Papr. g. 1119. h. 570. B. 541, O. III. 219. kl. 83. N. 7X. 2 (wspólny 4 rodzinom). (XXI, 8). Watta, patrz Samson. Wierzbna, Papr. g. 1117, h. 576, B. 408, O. Z7. 58, kl. 63. 89. N. 7X. 314 …
Excerpt
390 AERBY czkami czy ogniwkami. Jinne wszystkie są heraldiczne, w żadnćj postaci, od heraldiki z: jące. Połowa z tćj liczby trzydziestu, ma tarcze dzie- lone, honorowemi częściami ubarwione, mimo niedo- statecznych czasem 0 nich wiadomości, połowa ma …
Excerpt
I URZĘDY. 18, 41 (Imiona bez tytułów). Sędzia. Skarbny (czy skarbni). Podkomorzy. Podkomorzowie. Chorąż Sędziowie. Podsędek. Chorążowie. Stolnik. Cześnicy. Podstoli. Podsędek, Podczaszy. Miecznik. W krótce 1436, podpisany był przez wielką jilość …
Excerpt
LAY ZRARAR zr " KO 42 DOSTOJNOSCI skiego dostojnictwa; jinne poddostojności, zostają sta- rodawnym obyczajem w drugim rzędzie; sędziowie nieco z pierwotnćj wyżyny swćj ustąpili, pozostali je- dnak w ziemstwie na wyższym szczeblu. Nie ma tu, marszałków, …
Excerpt
I URZĘDY. 19 43 pozyskał. Kaliskie wszystkich ma pojedynczo. Sie- radzkie jest bez krajczego i podstolego; miecznik, cze- śnik, stolnik pojedynczy; ale podkomorzy, chorążowie sędziowie i notarjusze podwójni. Ma jich własnych Wieluńska ziemia, jile sądzę, …
Excerpt
44 DOSTOJNOŚCI Wizkiego , Warszawskiego, Nurskiego , Wyszogrodz- kiego , Zakroczymskiego, Cięchanowskiejgo; Łomżyń- skiego, Ostrołęckiego czyli Zembrowskiego, Rożań- skiego i Liwękiego; . podsędków i notarjuszów tyluż; podkomorzych jedny m mnićj, bo …
Excerpt
I URZĘDY. 20. 45 « teraz wielka jich część jedynie tylko miano i jego za- szczyt zatrzymuje. Takimi są, miecznicy, cześnicy, podczasowie, krajczowie, stolnicy, podstolowie i skar- bniey ; jeźli w nadzwyczajnych, kommissyjnemi sądami zwanych, powołaniem …
Excerpt
46 DOSTOJNOŚCI » Starosta grodowy (5!) capitaneus czyli praefectus ar- cis, strażnikiem jest i obroną nie tylko zamku króle- wskiego , ale bezpieczeństwa i spokojności powszechnć swój obręb od gwałtów zasłaniać, ze złodzieji i łotrów oczyszczać. Dla tego …
Excerpt
1 URZĘDY. 24. 47 pomnożyć lub umniejszać swój dwór, służbie jego pier- wszeństwo wedle upodobania dawać lub odejmować. W tym razie nicby dziwnego nie było, gdyby za Ka- zimirza Jagielończyka, w większem przed jinnymi czestnictwie byli łowezowie, a za …
Excerpt
48 DOSTOJNOŚCI dający senatowi, drugi urzędowi ziemskiemu, trzeci służbie nadwornćj. Marszałek wielki, kanclerz, pod- kanclerzy, vicecancellarius sive procancellarius, pod- skarbi, thesaurarius sive vicethesaurarius, z królem wchodzili do senatu, i wnet …
Excerpt
I URZĘDY. 22. 49 płodził, tak jiż o powodowaniu się wedle starszeństwa aktem pokoju Brzeskiego 1436 wskazanym. nie było co myślić. XXII. Pomiędzy starodawne dostojności, jakie się po ziemiach rozproszyły i jedynie do parady lub uczt ściągały, popodnosiły …
Excerpt
50 DOSTOJNOŚCI mywanych, bądź dla potrzebnej oszczędności, bądź dla braku osób w szczuplejących księstwach, coby je go- dnie zapełniły. Wakanse często bywały długie. Dłu gie nieukazywanie się w aktach komorzych, uważali- śmy z przeciągnionych wakansów …
Excerpt
I URZĘDY. 23. 51 próżno to miano odżywiano, jak widać z Kromera: thesaurarius seu vicethesaurarius (95). Przeważyło miano vicethesaurarii, podskarbiego dla koronnego (*5), a pó- źnićj dopiero dla nadwornego (97). Gdy jedne poddostojności górę brały, …