Excerpt
120 KRÓTKIE ZBIORY HIST, POL nia, pominięcia. Jeżeli statut wiślicki zasługiwał na wspo- | mnienie, jeżeli stosunki między stanem wiejskim i szla- | checkim, sądy Bolesława wielkiego zostały wymienione: | nie godzi się w żaden sposób omijać i niewspominać …
Excerpt
JERZY SAM. BANDTKE. 121 dzeni z Leodjum benediktini przez Kazimirza I, już wy- marli. Próżne hypothezy tworzyć, niewiem na co się przyda. Pamiętnik warszawski t. XIV, p. III, ogłosił Marcina Galla za Polaka. — Czytamy t. II, p. 82 w Długoszu ma być …
Excerpt
122 KRÓTKIE ZBIORY HIST, POL historiczno kriticznych do dziejów literatury polskićj t. II, p. 349 — 352. Życzy należy, aby ktokolwiek podjął kiedy pracę na dokładne wypisanie różnic textu, jakie zacho- dzą w tych dwu najdawnićjszych wydaniach, z wydaniem …
Excerpt
IGN. CZERWIŃSKI. 123 Począwszy Czerwiński od wyłożenia, co jest kaltura i oświćcenie, rozróżniwszy wieki starożytne od średnich i nowszych, ściga narody Słowiańskie i Polski, w jakim czasie dają się poznać i w jakim stanie. Zastanawia się nad dziejami …
Excerpt
124 KRÓRKIE ZBIORY HIST. POL. że powstało mniemanie, p. 23, pozwolił znaczy kazał ); wyszukane a czasem płaskie i dziwaczne zwroty, które komiczne, niekiedy opaczne wy obrażenia tworzą (p. 81, śmierć bezpotomna; p. 155, Moskwa miała w zanadrzu g0- tową …
Excerpt
IGN. CZERWIŃSKI. 125 na maximie: jak pan takt lud (qualis rex talis grex), rzuca się (od rozdziała 9 do 15), w zwięzłe dziejów pol ich opowiadanie. Pewnie że, regis ad exemplum, totus com ponitur orbis ale w tym razie, Czerwiński, zwróciw ] do tego …
Excerpt
126 KRÓTKIE ZBIORY HIST. POL. o pożyciu prywatnych narodu mieszkańców, bezwarun- kowie stanowić nićmożna, z jednego przykładu ogólne sobie tworzyć prawidła, nie zawsze jest pewna. Naosta- tek, odgadywać zamiary osób pojedynczych niezawsze się w ścisłym i …
Excerpt
IGN. CZERWIŃSKI. 127 skie dzieło, niemiecki podpis: tmprimatur J. M. K. K Biicher - Revisions- Amt Lemberg, musiał tedy z pod obli- cza czytelników, wiele bolesnych uchylić obrazów. Do tych zarzutów chcemy jeszcze dołączyć i ten: za co Czerwiński pracę …
Excerpt
128 KRÓTKIE ZBIORY HIST. POL. ostatnich politicznych wypadków, historja Remera, który ych nawet i dz polskie w większej w czasach późniejszi objął obszćrności, mare których jimiona i dzieł tiluły w notach osobnych wspomnia- łem, posłużyły mi do tego, zem …
Excerpt
JÓZEF, FALEŃSKI. 129 nosi: ale jest jednostajnićjsza i porządniejsza. Ukazuje autora znającego to co pisać przedsięwziął, który umiał, zużywanych przez siebie materjałów , uczynić dobór; ob- szerne miejsca w miarę skrócić, dawnego wydania Bandt- kego …
Excerpt
KRÓTKIE ZBIORY HIST. POL. 130 Faleńskiego jest zupełnićj którego Czerwiński od swojich postrzeżeń uchylił. Czer- wiński zajęty jest narodem i większą rozmajitością stanu ze, bo obejmuje i wiek XVIII, wewnętrznego; Faleński więcćj królami, ma sposobność …
Excerpt
CZERWIŃSKI I FALEŃSKT. 131 Prus, Rusi, Krakowa, Sylezji nie obejmuje, które pićr- wszy Bolesław wielki podbija, kiedy w pićrwotnych zrzó- dłach do dziejów tamtego czasu, o żadnych stratach kró- lestwa za Mieczysława I, niedoc tujemy się: nam też jich …
Excerpt
132 KROTKIE ZBIORY HIST, POL. gim razie słażba wojenna była obowiąskiem dziedziczą cych. - Uczony mąż ciągle prawi o lennictwie, wszelkie szlachcie czynione darowizny, nadania, mianuje lenni- ctwem. Tym czasem lennictwo czyli maństwo, znaczyło u nas, jak …
Excerpt
CZERWIŃSKI I FALEŃSKI. 133 dawał czasowe beneficja. Był to ludów europejskich stan allodjalny. Po wielu przemianach, mianowicie rozdawni ctwa monarszego, które się różnie w dziedzictwo zmieniło, w [X wieku we Francji, urzędnicy stali się dziedzicami rnych …
Excerpt
134 KRÓTKIE ZBIORY HIST. POL. powstawał stan konny czyli szlachecki. Długo było, że rolnik, skoro się zdobył na możność utrzymania konia, uznawany był za szlachcica. Lud rolny utrzymywał się przy swćj wolności, feudalism nić mógł dojrzówać, ani do tyle …
Excerpt
CZERWIŃSKI I FALEŃSKI, 135 gregariis militibus, inter nobiliores extalit (mówi z wieka X a XI pisarz (Gall, I, 20, p. 71). Były tedy różne stany, były nadania i darowizny, były uwolnienia od prawa i ciężarów, a jeżeli przypuścimy że nabycie dóbr lennych …
Excerpt
136 KRÓTKIE ZBIORY HIST. POL. niali duchownych od powszechnych obowiąsków, ab omni- bus angariis, perangariis (Boguph. p. 59), quae principi- bus ducibusque debentur (Dług. p. 647, Kromer p. 126). Statut wiślicki zna kmiecia w pewnym stanie was- salstwa …
Excerpt
CZERWIŃSKI I FALEŃSKI. 137 Lwie powstają. Albowiem feudalism był w zaborczym litewskim narodzie, jako o tym z dzieła Czackiego nau- czyć się można. Przekonany jestem, że w Polszcze król, nad każdym mieszkańcem również bezpośrednio pano- wał, że przez sądy …
Excerpt
oai Ewan REA 135 KRÓTKIE ZBIORY HIST. POL. wodu klątwy Grzegorza VII na Bolesława II i koronę jego. Czerwiński (I, p. 44) i Faleński (p. 44, 45), tra- fnie zdarzenie to stykają ze współczesnóm zdarzeniem Henrika IV, aleby dobrze uczynili, gdyby opuścili …
Excerpt
CZERWIŃSKI I FALEŃSKI. 139 poznając te zdarzenia, oceniając niedokładnie podane po- stępki króla, stanów i osób, nienależy tworzyć tego co nieexistuje. Dobrze ostrzega w tćj okoliczności Bandtke (t. I, p. 256): co Czackt o świętym Stanisławie powiedział w …
Excerpt
140 KRÓTKIE ZBIORY HIST. POL. peccatum peccato adhibuit, cum pro (*7) traditionem pon tificem truncationi membrorum adhibuit, neque enim tra- ditorem episcopum excusamus, neque regem vindicantem sie se turpiter commendamus. Sed hoc in medio defera mus et …
Excerpt
SEE THEODOR WAGA. 41 dla porównania, z czasów, gdzie już W aga nić mógł od- strychnąć ię od prawdy pilnie przez Lenghic ha śledzonej. Naprzykład, bezkrólewie po Ludwiku, ck opowiadają. Lengnich (hist. pol. brevis Waga (e bara trzeciej, epoki $. 25, 29, …
Excerpt
42 KRÓTKIE ZBIORY HIS w województwie sieradzkim, uchwalili tę z córek królew- skich za królową przyjąć, któ- raby z nich na przesiadywa- nie w Polszcze prz słali posłów na zjazd Mało- polanów do Wiślicy, gdzie tóż posłowie królowćj wdo- wy prosili, aby …
Excerpt
THEODOR WAGA 43 byli posłowie od Jagełły gów musiał. Tymczasem po- wielkiego książęcia litewskie- słowie przybyli od Jagiello- go, do królowej, Wilhelmo- na wielkiego książęcia li- wi książęciu za 7 zonćj, z Ź tewskiego, z oświadczeniem daniem małżeństwa …
Excerpt
44 KRÓTKIE ZBIORY HIST, POL. W dalszym ciągu, Waga dokładnićjszym się staje, bądź to że mniej krótkością krępowany, bądź że od Zy- gmunta III, więcćj na Lengnichu polega, z niego, dla umnićjszenia rozciągł statecznie z jego Tak naprzykład, padku, bierze: …
Excerpt
THEODOR WAGA. 45 z jednćj księgi czerpali. Porównany tćż Piasecki z Len- gnichem, dowodzi jasno, że Lengnich w swćj historji, własne kładł słowa. Szczęśliwy Waga jiż pisał swoję historją jaż po Lengnichu i Szmicie, równie mógł korzy- stać ze Szmita co do …
Excerpt
46 KRÓTKIE ZBIORY HIST. POL. Lengnicha, ani poważne tego przez Szmita i Albertran- dego powtarzanie, tak jasne dowody nie zniewoliły do dźwignienia się z uprzedzeń. Mimo często powtarzanych wydań, do końca pozostały w całćj zupełności, wszyst- kie …
Excerpt
THEODOR WAGA. 47 Danjela, nigdziem się nićmógł doczytać i nieznalazłem nikogo coby się tego doczytał, chy ba to wszystko Waga niebacznie z Wiśniewskiego tablic chronologicz mych wypi- sał); że Kazimierz wielki, pokój x krzyżakami potwierdza, Pomorze jim …
Excerpt
48 KRÓTKIE ZBIORY HIST. POL. Z wyłożonych dotąd uwag, widzę w Lengnichu po- ważnego ojca krótkich zbiorów historji polskićj, piękną mającego z synów pociechę, z wnuków, nie tyle.... jego rodzina następującym da się szykować sposobem (**): | Schot Contant …
Excerpt
JERZY SAM. BANDTKĘ. 49 dostatek zrzódeł i wiadomości, pospolicie długim czasem niszczonych, może się stawać w obszćrnóm pisaniu wy- mówką, a gdy powiększćj części w krótkićm zbieraniu, wymówka ta upada, więc w krótkim zbiorze niepowinni- byśmy znajdywać …