Excerpt
330 POLSKA UPADAJĄCA. Kumeykami zbił ich, a potóm uciekających doścignąwszy pod Borowicą, w obozie ichże własnym obległ, i głodem do poddania się przymusił. , Paułuk wódz kozacki ze czterema innymi buntu hersztami i dowódzcami byli Wwy- dani. Przyrzeczono …
Excerpt
WŁADYSŁAW IV. 331 panii płynący, gdy z okrętu na oglądanie Marsylii i in- nych portów francuzkich wysiadł w Prowancyi, od P. de Margonne komendanta w Zour de boue przytrzymany? pod pozorem jakoby bez p „portu wszedł do królestwa: w rzeczy zaś samćj jakoby …
Excerpt
POLSKA UPADAJĄCA. stępującego roku Władysław pojmuje za żonę Lu- dwikę Maryą Karola księcia mantuańskiego córkę, we Francyi urodzoną i wychowaną. Renata de Bec mar- szałkowa de Gudbriant posłowćj tytułem zaszczycona, | królowę z Paryża do Polski …
Excerpt
WŁADYSŁAW IV. 333 czaj, przystawienia z miast i miasteczek podwód pod li- sty królewskie i publiczne expedycje. Zamiast tych pod- wód miastom nakazana składka pieniężna, albo kwadru- pla podwodna do pocztamtu warszawskiego, okrom tego razu, w którymby …
Excerpt
RP b 1 " rl W. M, l h. | ) , l 334 A UPADAJĄCA kazano szlachcie polskićj starać się o tytuły eudzoziem- skie, lub onychże używać, prócz tych, które są w unii w. ks. lit. i inkorporacjach województw kijowskiego, wo- łyńskiego i bracławskiego przyjęte, …
Excerpt
zz z = a RZE nna JAN KAZIMIRZ. 335 te krwawe Polski zatargi, wyjednały dla nićj zawieszenie jich, nie mogąc jćj samćj na swoją przeciągnąć stronę. Kończyła się trzydziestoletnia wojna, a podobnyż chara- kter wojen polityczno-religijnych miał się rozwinąć …
Excerpt
336 POLSKA UPADAJĄCA. skiego arcybiskup kijowski, przybyli mu w pomoc za po- zwoleniem hana swojego Islam Ghiereja, pod Tokaj Bu- giem Tatarzy w liczbie 80,000 i Chmielnicki z Kozaka- mi stanął zbrojnie i ciągnął do Polski. Hetman w. kor. Mikołaj Potocki …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ. 337 został, ogromny tabor od Chmielniekiego zdobyty, tłum w pogoni wycięty. Chmielnicki stanął pode Lwowem, gdzie okup przyjąwszy pomknął się do Zamościa, łupiąc nieprzyjacielskie dobra, i znowu spokojnie wypadku ele- kcyi oczekiwał, choć …
Excerpt
338 POLSKA UPADAJĄCA. wionych wprzód Władysława exekwjach w Krakowie na- nastąpiła. Na sejmie koronacyjnym potrzeby wojenne opa- trzone i znowu trzej nad wojskiem namiestnicy na miej- sce hetmanów w niewoli jeszcze zostających wyznaczeni» Alexander Firlej …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ. 339 nieunici w senacie zasiędą i województw kijowskiego, czernie- chowskiego i bracławskiego urzędy nieunitami osadzone z0- staną; szkoły tylko nieuniackie będą, Jezuici nie mają mieć żadnych; hetman otrzymał starostwo czehryńskie, Taka była …
Excerpt
340 POLSKA UPADAJĄCA. wolność nieunijackiemu obrządkowi, starostwo czechryń- skie hetmanowi zapewniono, regestrowych tylko 20,000 naznaczono i siedlisko Kozaków na samćj tylko Ukrainie określono. Nie przestał jednak Chmielnicki działać jakoby nie miał …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ. 341 Kamieniec był w niebezpieczeństwie: znowu więc król pod Zwaniec r. 1653 ciągnie i tam okopany od Chmiel- nickiego otoczony. Zg inął tymczasem syn jego Tymofej w wojnie z hospodarami, a król przejednawszy sobie Ta- tarów wydostał się z …
Excerpt
342 POLSKA UPADAJĄCA. Uznana atoli następnie przez sąd sejmowy niewinność jego lubo już zmarłego i konstytucja r. 1658 honor tak Osoby, jako i potomstwa jego zupełnie ocaliła. Pod tenże czas Krystyna królowa szwedzka*) rząd królestwa i berło Karolowi …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ. 343 w buntach utrzymywał, od czci i dostojeństw odsądzony *) i z Polski wygnany, w Wiedniu naprzód tułał się, a po- tóm u króla szwedzkiego szukał protekcyi: chęć naosta- tek popisania się w pierwiastkach panowania swego i ocu- cenia narodu …
Excerpt
l O 344 POLSKA UPADAJĄCA. na pomoc przybywa, obadwa wojska w szyku pod Czar- nowem do bitwy stawają. Deszcz nawalny na przeszko- dzie jest obudwom wojskom do potyczki; zaczem Kazi- mirz lasem przyległym do Krakowa, a ztamtąd do Gło- gowa na Szląsk uszedł, …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ: 345 skićj, która broni nie składała, na wezwanie Stefana Czarnieckiego, Potockiego, Lanckorońskiego i innych za- wiązaną została konfederacja tyszowiecka 1655 r. 29 gru- dnia. Tą konfederacją szlachta z powodu, że Karól Gu- staw przyrzeczeń …
Excerpt
la 2 W WUP 1a | IU JĄ Ji 346 POLSKA UPADAJĄCA. litewskie wojsko pod kommendą Pawła Sapiehy woje- wody wileńskiego, przejścia pomiędzy Sanem i Wisłą bro- niące, nie było pierzchnęło ; pewnieby Szwedzi nie mogli byli otworzyć sobie kommunikacji z Warszawą. …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ. 347 książęcia i potomstwa jego płci męzkićj, która gdyby wy- gasła, Warmia do korony szwedzkićj przyłączona, a Prusy lennćm prawem miały się domowi margrabiów branden- burgskich we Frankonii dostać. I tak nadęty powodze- niem król szwedzki …
Excerpt
348 POLSKA UPADAJĄCA. po śmierci Jana Kazimirza obiecano królem obrać jednego z książąt domu austrjackiego, wolne rekrutów w Polsce Wiedniowi werbunki i 500,000 złt. reńskich po skończo- nćj wojnie wyliczyć za posiłki w 16,000 wojska Polsce przyrzeczone; …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ. 349 tóm puścić mu przyrzekła, skoro od Szwedów odebrany będzie, aż do zupełnego wypłacenia summy 400 ,000 ta- lerów niemieckich, Prócz tego wypuszczono mu zastawą starostwo drahimskie w summie 120,000 talerów od niego pożyczonych. I tak …
Excerpt
O" > R WE acz Z i AR a 350 POLSKA UPADAJĄCA. Rygi najprzód, a potćm do Iwangrodu zawieziony, księ- stwo na łup Szwedom zostawił. Różnemi drogami z okropnój niedoli swojćj dźwigała się Polska. Od czasu jak Moskwa, jak Szwedzi, jak na- reszcie …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ. 351 bich z godnością senatorską , trybunał osobny, swoją w Ki. jowie akademią, gdzie innym wyznaniom, nie katolickim lub nieunickim, nauczycielów ani uczniów sowich mieć nie wolno. Miała się przeto ugodą tą Rzeczpospolita od tego czasu ze …
Excerpt
352 POLSKA UPADAJĄCA. pomogła śmierć króla szwedzkiego, który w Gottenburgu pod tenże czas umarł. Antoni Margrabia de Lumbres po- seł Ludwika XIV króla francuzkiego pośrednictwo imie- niem monarchy swojego sprawował. Mocą traktatu oli- wskiego ustąpić …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ. 353 daje: legło na placu Moskwy 15,000, reszta w rozsypkę poszła i aż za Dźwinę uciekła. Na Ukrainie zaś bitwa niedaleko Czudnowa od Stanisława Potockiego i Jerzego Lubomirskiego hetmanów koronnych wydana, w którćj Mo- skwy i Kozaków 37,000 …
Excerpt
3504 POLSKA UPADAJĄCA uderzyło, i Moskwę rozpędziło. Przybywszy król do obozu, chciał dalćj prowadzić jich na nieprzyjaciela: ale gdy się wojsko z tóćj dla ojczyzny usługi upornie wymówiło, ko= jsł tój dl yzny usł I ło, k niec wyprawie uczyniony. Dla …
Excerpt
l, ię ji JAN KRAZIMIRZ 355 Bernarda Schelinga obywatela toruńskiego, które je- szcze za czasów krzyżackiego w Prusiech panowania na- stały). Tynf srebrną, a Boratyni miedzianą monetę bił: a jako Boratyni dawnićj nieco indygenatem od stanów udarowany był, …
Excerpt
356 POLSKA UPADAJĄCA. lwowski w powszechnóm tóm milczeniu głos zabrawszy, obszernie dowodził nieprzyzwojitości wyniknąć mogącćj z takowego rozrządzenia tronu; prosił zatćm króla, aby zamysłów swojich w tćj mierze odstąpił. Toż w jizbie poselskićj na …
Excerpt
JAN KAZIMIRZ. w więzach swój fakcyi trzymała), za Lubomirskim, i one- goż do łaski królewskićj i dostojeństw nie powrócił. Jam ią Klemens Branicki marszałek nadw. kor. godną i pamię= e Ś tną ministra wspaniałością nie chciał przyjąć laski w. po (1 …
Excerpt
358 POLSKA UPADAJĄCA i Tomasz Lezeński biskup chełmski, godnym stanu swego postępkiem, osz zając krwi obywatelskićj, pokój pod pewnemi warunkami przywracają, mianowicie: aby Lubo- imirski do godności i dóbr był przywrócony, który prze- prosiwszy króla do …
Excerpt
JAN RAZIMIRZ. 359 i zgryzoty, że swego nie dopić z którćj dnia 10 marca przed końcem sejmu z tym pożegnała się światem, z nie- małym króla, a ozięblłym Polaków żalem, dla zbytecznego jój wdawania się w rządy narodowe. Niektórzy dziejopi- sowie …