Excerpt
ckićgo. — 14, 5 Nauszćwicza kompozicja histori czna i styl; 16, © skićgo las; 17, plan wstępów; 18, porównania i objaśnień statutów litewskich; 19, przypisy; 20, w czym odmęt; 21, styl. — 22, Zakon czónie. XVI. Kodex diplomaticzny Wielkićj polski wydanie …
Excerpt
UWAGI NAD ROZPRAW XAWEREGO. BOHUSZA 0 POCZĄTKU NARODU I JĘZYKA LITEW- SKIEGO. Amicus Plato, magis amica veritas. O początku narodu i języka litewskiego, rozprawa przez XAWIERA BOHUSZA, tmperjalnego (*) wileńskiego: uniwer-- sitetu członka honorowego; …
Excerpt
2 ROZPRAWA dowiedziałem się, że Herułi, byli w nićj utrzymywani za ojców Litwy. Nie jest fo rzecz nowa i mnie nad tymże zastanawiać się przychodziło, pismo przeto moje, wyda- yłem (*).. Tera wyszły, mam sobie za powinność podać niektóre uwagi nad rozprawą …
Excerpt
XAW, BOHUSZA. 3 łożenia. Są Galli w Europie, są Galli w Africe; jest Ga- licja w Hiszpanji, jest i austrjacka (jako przytacza Bohusz p: 16); byli Wenedowie nad Wisłą, koło Adrji i koło wód atlantickich, nikt przecie w dziejopiskićj rozprawie dzisiaj tych …
Excerpt
4 ROZPRAWA nitae nie tajili, bo sami niewiedzieli, a może go i nieznali,) nikt niepowiedział. U Rzymian dopiero (p. 28), dawny od ujścia Padu przez Wenetów i Liburnów prowadzony handel, przeniesiony był do Karnutum do Pannonów, z kąd poznano około czasów …
Excerpt
XAW. BOHUSZA. 5 p. 54), aby w stolicy było wiele miasteczek; 4, Hettios (Estios) u Ethikusa nazwanie jest krajiny Estijskićj, nad- werężone przez okoliczności. Ja przynamnićj tu żadnych niedostrzegam dowodów. Kto jednak w rzecz tę lepićj wejrzy i ściślćj …
Excerpt
6 ROZPRAWA należący, z samćj etymologji litewskićj dwóch rzek (1, p. 44) ? za Litwinów poczytani. Jakież na to dowody? Między wszystkiemi, u najcelniejsze w historji zajmują miejsca Hirri, albo Heruli. MNiebył to jakt osobny naród, ani gałęzią Litewskiego …
Excerpt
XAW. BOHUSZA. 7 i sam Bohusz” Wreszcie podobało się Bohuszowi dla zabawy czy śmićchu, w tak poważnćj dziejopiskićj roz- prawie, sześć stronic, na samiuteńkie eżymologje odżałować. Teśmy główniejsze postrzeżenia nasze co do pier- wszćj części zrobili, …
Excerpt
5 ROZPRAWA zastanowienie się nad Pinkertonem, który (1, 2, p. 26, 27) utrzymuje, że Heruli do Sarmatów, a podług niego do Sławian należą, a niżćj (I, 1, p. 28) niezmierną między językami tych narodów znajduje różnicę. W tójże jeszcze Bohusz rozwodzi się …
Excerpt
XAW. BOIUSZA, 9 dowodów Litwini (Strabo, II Marcell. XXII, 8), Hamazxobji i Aorsi (Plin. IV, 25) i tak dalćj. Podbili jich Gothowie, znanych pod jinnemi ji- mionami, Angiscirrów, Herułów, i tak dalćj (Jordanes, de rebus geticis). Późnićj strapieni …
Excerpt
10 ROZPRAWA W: całćj tćj drugićj części, dopóki Bohusz niewy- chyla się od swego zamiaru i trzyma się uwag o pier wiastkach języka litewskiego w obrębie języka, postępuje krokiem pewnym, w postrzeżeniach swojich niewzruszo- nym i roztropnością warownym. O …
Excerpt
XAW. BOHUSZA. 11 samo tóż y, tylko u .nich, ź, jest zmięk- czone: dudote, dajete, dajecie. — 5, Co do wyrazów zdrobniałych, liczby podwójnćj, i wielu jinnych rzec pospolicie na ete: toż samo czynią Litwini. "Toż czynią i Sławianie i Pola równa się język …
Excerpt
12 ROZPRAWA XAW. BOHUSZA. przed książęciem mazowieckim a od Prusaków powie szonym Maślausem, byli uczeni Mazurowie! i Ale wybaczenie uniesieniu Litwina za swym naro- | dem i językiem. Godny jest wdzięczności rodaków swo- jich i od 400 lat sprzymierzonego …
Excerpt
II. ALOYZEGO ORCHOWSKIEGO DISCOURS SUR L ORIGINE DE LA POŁOGNE SUR LA LANGUE ET LA LITERATURE DE CETTE NATION, Góttingische gelehrte Anzeigen, z roku 1815, N* 126, pag. 1244, zwiastują, jako pismo w języku francuskim, uczonego Polaka ALovzEco …
Excerpt
14 ORIGINE DE LA POLOGNE nićj rozciągłe góry ponarskie, są w litewskim pa- Nerżs, to jest, jako po Nerze leżące. Jest ona jak uważa Or- chowski, dotąd przedziałem języka polskiego od litew- skiego, a poprowadzona djagonalna od (zachodniego punktu) gór …
Excerpt
ORCHOW SKIEGO, 15 o nich wiadomości, powtórzmy one: Neurowie są na krańcach Ścythiki kwadratowćj, od Scythiki wielkim je- ziorem, z którego Dniestr wypływa oddzieleni, Herodot IV, 50, ŁÓL, za nimi dalsze kraje są niezamieszkałe idem IV, 17 (). Są oni …
Excerpt
16 ORIGINE DE LA POLOGNE (XII, 8; bezjimiennik nadbrzeżnika Euxinu (roku 400) p. 138, edit. Gronovii; Avjenus (roku 410) Descriptio or- Kis....; Stefan z Byzantu (roku 470) voce Neur. ; Priscjan (roku 515) perieges. 303; parafrastes Djonysjusza, orbis …
Excerpt
ORCHOWSKIEGO. 17 w wyobrażeniu greckićm w obwodzie wkołopłynnego Oceanu mieściło. Przydadzą się do tych badań postrzeżenia, że Neurów nazwisko jest sławiańskie, jako po nórach mieszkający. Lud to spokojny (5), z nikim niechciał wojować ni wal- 'ką zajęty, …
Excerpt
18 ORIGINE DE LA POLOGNE ORCHOWSKIEGO. tradicją, podanie, i przyśpiewywały że Annibal, wódz rzymski, rzymskich nieprzyjaciół potężnie wojował. Było to w lat 1300, od czasu życia annibalowego. W tym wieku, jeszcze się w Polszcze Lachom, o Lechu nie ma- …
Excerpt
III. ETYMOLOCJE W HISTORJI Zz POWODU KAROLA GODFRIDA ANTONA, W. numerze jedenastym pamiętnika warszawskiego, jest jakowaś wzmianka: »o powinowactwie języków sła- »wiańskich z językiem samskrdamskim, czyli starożytnym »indijskim« z oświadczeniem, że »jeden …
Excerpt
20 ETYMOLOGIE jeszcze życzyłbym sobie, ażeby wybadywacz tćj sprawy nieunosił się w przypadkowy zbieg podobieństwa jimion, które licznie po wcale różnych językach łowić się dają, a czego dowodem być może wspomniony tamże w pa- miętniku KAROL GODFRID ANTON, …
Excerpt
K. G. ANTONA. 21 Co zaś do treści pisma Karola Godfrida Antona, która jest w pamiętniku warszawskim wypisana, a w któ- rćj, od czasów Ninusa, króla babylońskiego, perskiego i sławiańskie są wyprowadzane: szko- medjiskiego spraw da jest, że się pisz …
Excerpt
22 EYMOLOGIE K. G. ANTONA. nieodpowiada wyrazowi medańskiemu spaka toż znaczą cemu; a assyrijskie sarabara, niesąż szarawary kozackie, jak z kroju tak z nazwiska jednostajne? Żeby zakończyć te myśli, któreby z różnych wido ków bez końca po wschodzie …
Excerpt
IV KRÓTKIE ZBIORY HISTORJI POLSKIEJ LENGNICHA, SZMITA I ALBERTRANDEGO, WAGI, JERZEGO SAMUELA BANDTKE, ORAZ LA COMBE, CONTANT D'ORVILLE ANT. WISNIEWSKIEGO, KALENDARZA 1181, KAJET SKRZETUSKIEGO, FLATTA. Trudności jakie stawają w pisaniu historji, mogące od …
Excerpt
24 KRÓTKIE ZBIORY HIS POL, scu lub czasie zbiegającym się wypadkom: jest rzeczą zajiste niezmiernie trudną, a pomimo sposobów jakie przedsiębiorą pisarze, mocno zawiłą i rozmajitą. Pospo- licie brane jest następstwo panują do rozwikłania historicznych …
Excerpt
GODFRID LENGNICH. 25 1. GODFRID LENGNICH. Kiedy roku 1740 w Warszawie przedrukowano KA. ROLA BARTOLDA jezuity źmagines principum regumeqne Poloniae, politicis. dogmatibus, phalerisque poetarum adum- Wolny głos obywatela przez Leszczyńsk ; a za jego wply- …
Excerpt
26 KRÓTKIE ZBIORY HIST, POL Uratae, nuper thesibus philosophicis appensue; kiedy nędzne pióro tego pisarza, wieki, w których Wincenty Kadłubek listy swych poprzedników przepisywał ożywiające, w gru bćj często niewiadomości dziejów ojczystych, skręcając …
Excerpt
GODFRID LENGNICH. 27 kowała się (po raz drugi od roku 1732) /istoria polona, a Lecho ad Augusti II mortem, Lipstae, 8% 1740; auctior et emendatior, Gedani, 8% 1750, w którćj autor przyje- mnie w języku łacińskim, młodym Poniatowskim, synom kasztelana …
Excerpt
28 KRÓTKIE ZBIORY HIST, POL jiste zdanie, pewne i niepewne przytacza: nigdzie się niezatrzymuje nad wątpliwościami w krótkim zbiorze miejsca mieć niemogącemi: ale, jak wypadki poznał i o prawdzie się przekonał, tak, chociaż to wbrew powsze- chnćj …
Excerpt
GODFRID LENGNICH. 29 nych okoliczności, od wspomnionych pisarzy naśladowany lub powtarza ny Lengnich, niezyskał przecie u niektórych zaufania na jakie zasłużył i na nieszczęście miłośników prawdy, niedość, bo niewiernie przepisywany, jako się niżćj okaże. …