Excerpt
Bolesław F. wstydliwy. Mindowe. 107 wszy, chciał bydz sam ieden wielkim kniaziem Łitwy i Żmudzi, a tóm wielką część ludu obra- Żał; chciał sam ieden bydz panem zdobyczy, sta- wał się przez to dla pokrewnych niebezpiecznym, dopuścił się pomordowania …
Excerpt
108 Polska w podziałach mielem i Jadzwingowie (1258) woiowani byli. Da- niiel z tego korzystał. W takim stanie były okolice bałwochwalcze, iak dwa królestwa łacińskie na Rusi i Litwie, na krótką chwilę zabłysnęły, i tak w roztargnieniu i w ogniu okolice …
Excerpt
Bolesław V. wstydliwy. Mindowe. 109 ścią Krzyżaków, niedbalstwem Polaków, wdzie- raniem się Rusi, iakimsiś Litwy wstrętem; wszyst- kim sąsiadom stawał się nieprzyłaznym. Przyszło za Bolesława wstydliwego do ostatnich z nim bo- iów. Przełamany naród …
Excerpt
110 Polska w podziałach rodawnego bałwochwalstwa, ustępował kroku, i traciły z iego upadkiem swą niepodległość ludy. Jedna Litwa w tym trudnym razie dała skute- czny odpór. Do niey iedney zacieśniła się obro- na niepodległości bałwochwalczey. Im …
Excerpt
=-R A.M m W sę. Bolesław F. wstydliwy. 111 wodzowie podzielali grodami Kiernowem, Krze wem, Trokami, Nowogródkiem, Słonimem iin- nemi. Bili się oni z Rusinami, Tatarami i Łacin- nikami. Zamęt taki wylaśniać ię począł (koło r. 1283) z panowaniem Lutuwera, …
Excerpt
112 Polska w podziałach sięgi lamane okrywały kray zdróżnościami i zni- szczeniem. Obok ksiażąt Piastów prócz książęcia Pomorskiego na Gdańsku, nie podnieśli się inni urzędnicy do panowania, ale w obowiązkach swo- ich, w posłuszeństwie zmienni, …
Excerpt
Bolesław /'. wstydłiwy, 113 nie było niebezpieczne dla Lechii, ale magrabió- wie Brandeburgscy, królowie Czescy zagrażali, bo w ich ręku były owe zastawy, aw Łechii Krzyżacy i miasta Niemieckie. Prżez takie powikłanie, le chiia i iey książęta zualaziy się …
Excerpt
114 Polska w podziałach Lomków dziedzic, Leszek Czarny znalazł się w przy- króm położeniu, a Iiechia w coraz opłakańszym stanie (q). Leszek Czarny, w ciągu dziesięcioletniego pa- nowania doświadczał i sprawiał też same klęski, które dotąd Lechiią …
Excerpt
Hlenryk Probus. Lutuwer. 115 nosił na monarchią Bolesława z książąt Mazowie- ckich Płockiego; a tymczasem mieszczanie, a mia- nowicie rzeżnicy w Krakowie, obawiaiąc ię aże- by się nie mścił Bolesław na nich i nie ścigał kłó- tni, iaką niegdyś z bralem …
Excerpt
116 Polska w podziałach srogiemi i ostremi iak u innych w Europie na- rodów. „Jak po iunych stronach w Europie taki po- między Piastami zualeźli się książęta niemało wpływałący na ulepszenie losu kraiowego. Po. źnosili oni różne uciążliwe opłaty i …
Excerpt
RY" JVacław. Pładysław Łokietek. 113 Właśnie w tych czasach r. 1294. poległ był w bitwie przeciw Litwinóm Kazimirz książę Łę- czycki, a brat iego Łokietek księstwo iego zaiął; zeszedł ze świala Mestwina książę Pomorski na Gdańsku i księstwo swoie na …
Excerpt
118 Polska w podziałaćh Polsce holdownik napadł na Pomeranią Kasznb- ską czyli Gdańską i część iey opanował. Zidobycz tę Łokietek mu przyznał. Wielkopolanie bole- śnie to zdarzenie przyjęli. Wezwali na króla Wa- cława Czeskiego, który zdawna różne warowne …
Excerpt
pca ' Władysław Łokietek. FPitenes. 119 zwani od nich margrabiowie Brandeburgscy czy- nili zamachy na całe Kaszuby i Gdańsk. Aby jch skuteczniey odeprzeć wezwani za przyzwoleniem Łokietka w pomoc do Gdańska Krzyżacy. Po niejakim czasie zdradą opanowali …
Excerpt
120 Polska w podziałach wić. Jeszcze wielka część mieszkańców nie była mu życzliwą. Wielkopolanie wezwali za pana Henryka książęcia Szląskiego na Głogowie, a po iego śmierci (1309) chociaż uznali Łokietka, sto- lice były miespokoyne. Mieszczanie Poznańscy …
Excerpt
Władysław Łokietek, Gedymin, 121 dać naukę Chrystusa, stawiał im kościoły, w Wił- nie, w Nowogrodzie, i chętnie pozwalał familii swoiey chrzcić się na Rusinów. Rus podówczas rozmaiią lupieżą zubożona, dawną iedność swoję do ostatka zniszczoną widziała. …
Excerpt
122 Polska w podziałach Stawał się tedy Gedymin panem Ruskich ziem: vozdawał ie książętom lub rycerstwu, a ci pozy- skane kraie niższym sobie, za co był osobiście za- ciągniony obowiązek służby i opłat oraz uległo- ści tak dalekiey, że małżeństwa bez …
Excerpt
JH ładysław Łokietek, Gedymin. 123 Polsce , pokrewnili się iednak Mazowieccy książęta i niektóre familie Polskie z Litwą. Podobnie za- wieraiąc sąsiedni monarchowie z czepny i odpor- ny traktat spokrewruli się związkiem małżeńskim dzieci swoich (r. 1325), …
Excerpt
azot A 124 Polska w podziałach tego z Szamoinł rożsiekała. Ocalona była tóm zdarzeniem Polska, lecz wielkie Niemców resur- sa klęskę ich nie tak znaczną czyniły, a warownie dobrze nuzbroione, zasłoniłv ich od zwycięzcy, Przeciwnie, otwarta Polska nie …
Excerpt
tn Sun. ni żył ŻW tadysław Łokietek. Giedymin. 123 „ biegach swoich Łokietek, naprawiał porządki, spra- wiedliwość, ogłaszał ustawy. Wśrzód twardych woien patrząc na znaczuą część spoionego po tyloś czasowóm rozerwaniu państwa, aa Wielkopolany i …
Excerpt
126 Polska kwitnąca stwach wschodnich i północnych Europy wyo- brażenie o państwib wiązało się ściśle z działaniem stanów, a mianowicie stanu rycerskiego czyli szlacheckiego. Im ustąpiła arystokracya niewielu duchownych i świeckich, i zostawiła targniętą …
Excerpt
Kazimirz. wielki. Olgierd. 127 rzeka się Pomorza. Na tych zasadach na zjeździe w Wyszogrodzie stanęły w 1335. umowy. Kral Czeski chętnie do nich przystąpił, Krzyża- cy nie odrazu do nich się skłonili, ponieważ ie nedykt XII. papież odrzucił te układy (u). …
Excerpt
128 Polska kwitnąca uznać ża pana króla Czeskiego, za to powróciło do Polski z książętami swymi Mazowsze i odzyskana świeżo ziemia WWschowska, których się król Cze- ski zrzekł. Poniesione straty wynagradzało też rozszerze- nie się granic królestwa w …
Excerpt
Kazimirz wielki. Olgierd. 129 książąt, zatóm rugowali Jawnutę z wielkiegc stwa. Olgierd wielkim książęciem został. Qlgierd kazał się słuchać wszystkim Ruskim ft Litewskim książętom. Obszerne iego było pań - stwo, od; morza Baltyckie; > do morza Czarnego …
Excerpt
130 Polska kwitnąca zel K j] al kopcy, którzy u t opu w Krymie i na stepach czarnomorskich osie li. litwa szerząc zabory swoie po Rusi, umiała uchylać hordy Kapczackiey rozkaży bez uplątania się w woyuę. Ża Oigerda nie lękaiąc się woyny aa z wielkim …
Excerpt
Kazimuz wielki. Olgierd. 131 udział Kęystula. Wylany dla brata zalhartował boiu Wytmosłe czoła. Wrzała iego dusza w śrzód niebezpieczeństw i odwrotnych kojónt Woyny Krzyżakami przestawały bydź wypadkiem fa- z w al natyzam, a zatóćm przestawa R lak dawnie …
Excerpt
132 Polska kwitnąca zamki i miasta. Cokolwiek miasteczek porzą- dnieyszych, kościoiów pięknieyszych, forteczek i zamków było i iest w Polsce, wszystko to.królo- wi tómu przypisać należy. Jego staraniem Polska zakwitała, rósł przemysł i handel od miast …
Excerpt
Kazimirz wielki. 133 powszechne Kazimirz wielki. „Przeto, chociaż w podobieństwie swoióm porozróżniane były czą- stki królestwa, wiązał ie król w iedność. Kiedy rzecz o miastach ustłanow ioną bydz miała, zwo- łał Kazi:nircz w roku 1365. stany du howny i …
Excerpt
134 Polka kwilnąca Według zwyczaiów i praw kraiowyc h sądo- wnictwo dla stanów szlacheckiego i kmiecego wię- cey rozmaite było, były sądy woiewódzkie i ka- 1 7 stw; sądy sztelańskie rzeczy policyynych i przestę podkomorskie (camerariorum) i ziemskie …
Excerpt
b (p Jan III. Sobieski. 335 uczynioną, przez służących "Tyszkiewicza, którz sobie podochociwszy, do okien posła w Warsza wie fmieszkaiącego z pistoletów strzelali. Wino- Wwaycy ma śmierć skazani, ucieczką salwowali się, a 'lyszkiewicz więzieniem …
Excerpt
336 Polska upadaiąca nieufności, którey ten pan odtąd aż do końca panowania swego w narodzie doznawał. Wkro- czył on wprawdzie z woyskiem do Jass, lecz uwie- dziony chytremi objetnicami hospodara W ołoskie: go, gdy się w głąb kraiu ku Tatarom Budziac- kim …