Excerpt
66 LUDWIK XIV. 1680 — 1700. odnosił zwycięstwa (przy Fleurus 1690 w lipcu, Steinkerken 1692. 3 sierpnia, Neer- winden 1693. 29 lipca), ale dosyć Wilhel- ma III. pokonać nie mógł. Catinat zwycię- sca we Włoszech (przy Staffarda 1690 w sierpniu) zajął całą …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 67 posiadłości, jego posłom honory posłów kró- lewskich przyrzeczone, jego córka wnukowi Ludwika XIV. poślubiona, a książę zobowią- zał się neutralność Włoch wyjednać. Nastę- pującego roku kongres w Ryszwiku pokój dla reszty mocarstw …
In:
Excerpt
68 - LUDWIK XIV. 1680—1700. i Bułgaryi. Lecz gdy Porta pokoju doprosić się nie może, natęża siły, a mając na czele Mustafę Kiuprulego (1690) odzyskuje Bułga-- ryą, Serbią, Belgrad. Kiupruli poległ w bi- twie pod Salankamendem (1691. 19 sierpnia). Wojna z …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 69 2) Od r. 1700 do 1740, lat 40 *). Nadweręża się dawny porządek: wiele koron do- mu habsbursko - hiszpańskiego przechodzi na gło- wy Burbonów. Szwecji znaczenie pochylone, nie tyle Hollandyi. Rossya. Dom habsbursko - austrya- cki gasnący. …
In:
Excerpt
%0 1700 — 1740. Wysilone jednak poprzednióm wzmaganiem się mocarstwa, zniewolone są uciekać się do pożyczek, do papierów kredytowych, dłużąe się, rozwijać interes kredytu. Bank cetlowy Lawa (1716) przeszedłszy w kierunek rządu (1719), zrządził ciężką we …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 71 zami ustąpić musiał, gdy wyniesiono na tron Sasa Augusta Il. Chciał on Ludwika XIV. naśladować; z przyzwoleniem domu austrya- ekiego dopiąwszy:tronu, wyzwolił od nićj żu- py wielickie, pokojem karłowickim odzyskał Kamieniec podolski; …
In:
Excerpt
72 1700 — 1740. były utyskiwania, albowiem począł on tę woj- nę bez wiedzy rzeczypospolitćj. Pod Kliso- wem (1702. 19 lipca), pod Pułtuskiem (1703. 1 maja) bili Sasów Szwedzi; a gdy sandomir- ska na stronę Augusta IL. (1703. 2 sierpnia) konfederacya …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 73 Pułtawą i zupełne nad nim (1709. 8 lipca) zwycięstwo odniósł. Karol XII. do Turcyi uszedł, w Benderze osiadł. Na odgłos tćj klęski pozrywane były tra- ktaty trawendalski i altranstadzki. Dania wpadła do Szwecyi, August Il. wracał do …
In:
Excerpt
1700—1740, 42. Wojna o sukcessyą hiszpańską, ZE Z końcem XVII. wieku, lada chwilę gasł dom habsbursko - hiszpański: otwierała się sukcessya po kądzieli. Najbliższe do nićj pra- wo miał. delfin, ale Ludwik XIV. zrzekł się był tego prawa. Z koleji tedy …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 75 chwycił dwór wiedeński i kojarzył ligę, do którćj przystąpił (1702. 20 stycznia) nowy król pruski, wnet (28 września) cała rzesza, i Portugalia (1703. 16 maja), i Sabaudya (15 paźdź.). Liga ta stała się potężną tryumwi- ratem dodającym …
In:
Excerpt
76 1700— 1740. dało im Bawaryą i zjednało Francuzów z Nie- miee ustęp. Anglicy (1704. 4 sierpnia) zdo- byli Gibraltar. Marlborough nie mógł się we- drzeć do Francyi samej, ale zwycięstwem (1706. 23 maja) pod Ramillies zapewnił zdo- bycz Belgii. Zwycięstwo …
In:
Excerpt
„DZIEJE NOWSZE. 71 Ludwik XIV. jeszcze pokoju pragnie, skłania się nawet subsydya przeciw wnukowi do- starczyć; ale związkowi wymagają koniecz- nie, aby wnuka rugował sam. W tóm upadają wighi w Anglii, Marlbo- rough (1712 w styczniu) odwołany; torysy …
In:
Excerpt
78 1700—1740. połów; przyjęła oraz warunki korzystne dla handlu Wielkićj Brytanii. — 2) Z Hollandyą, powierzając jćj Belgią dla Austryi przezna- czoną, z przyzwoleniem na garnizony barrje- ry; odzyskała Lille i inne pograniczne miej- sca; przyjęła tóż …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 79 nia, Medyolan i Niderlandy belgijskie. Obej- mując Niderlandy podpisała Austrya (1715. 15 listopada) w Antwerpii traktat de la bar- riere, mocą którego, Hollandya mogła utrzy- mywać swe garnizony w twierdzach bliskich Francyi, mających …
In:
Excerpt
1700—1740. Habsburgów, skrćśliło sankcyą pragmatycz- ną (1713. 1720). - Turcy toczyli wojnę z Wenecyą, zabie- rali jej (1715 w lipcu) Moreę i Cerigo. Karol VI. ujął się za Wenecyan i miał powodzenie wielkie nad Dunajem. Eugieniusz, zwycięsca (1716. 5 …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 81 Anglia nie zaspała w tym razie. Za jćj staraniem stanęło (1718. 2 sierpnia, quadruple alliance) poczwórne przymierze Francyi, An- glii, Hollandyi i Austryi na utrzymanie poko- ju utrechtskiego; z tóm wszystkićm umówio- no: ponowienie …
In:
Excerpt
82 1700— 1740. torp z jćj siostry starszćj usunięci zostali), a z nią zmiana konstytucyi nastała: samo- władztwo monarsze zostało obalone, sejmy powróciły do swćj mocy, z nićmi arystokra- cya. Zawarto pokoje. Szwecya: 1) Hanno- werowi (1719. 9 listopada) …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 83 no królowę, która Alberoniego utrzymywała, obiecując dla jćj trzyletnićj córki Ludwi- ka XV. w małżeństwo. Alberoni wraz od- prawiony, Hiszpania do poczwórnego przy- mierza (1719. 5 grudnia) przystąpiła. Zosta- wały drobne do załatwienia …
In:
Excerpt
84 1700 — 1740. Dwór paryski zaręczoną Ludwikowi XV. infantkę (1725. 5 kwietnia) odprawił do kró- lowćj Elżbiety matki, a Ludwik XV. (15 sier- pnia) poślubił Maryą Leszczyńską. Dwór madrycki obrażony polecił Ripperdzie w Wie= dniu bawiacemu, rychło z …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 85 sane. Kompanii ostendzkićj przywilćj na lat siedm został zawieszony. Hiszpania skłoniła się przystąpić do tćj konwencyi (13 czerwca) i w Pardo (1728. 6 marca) zawarła z Anglią pokój. Reszta miała się ułożyć na kongre- sie w Soisson: ale …
In:
Excerpt
1700— 1740. onych ustępu. Rossya pośrednictwa nie od- mówiła, i ugoda umówiona, na sejmie nie- mym (1717. 1 lutego) odczytana i ratyfiko- wana. Wojska saskie, a potćm (1720) i ros- syjskie rzeczywiście z Polski wyszły. Od tćj chwili rzeczywiście na czas …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 87 krótka, dla Burbonów mnićj spodziewanym obłowem. Francuzi osadzili Lotaryngią, zdo- byli Kehl; wtargnęli do Medyolanu; Hiszpa- nie zdobyli (1733) Neapol, (1734) Sycylią. Austrya śpieszyła się przyjąć pokój. Preli- minarya z Francyą …
In:
Excerpt
88 1700—1749. 13 lipca) Oczaków, austryaccy wodzowie, parci i bici, ustąpili aż na krańce Węgier. Turcy (1739) oblegli Belgrad. Austrya naprzód za pośrednictwem Fran- cyi do pokoju przystąpiła i takowy (1739. 18 września) pod Belgradem podpisała. Zwró- …
In:
Excerpt
DZIEJE NOWSZE. 89 monarsze na cudze siedziby. Mocarstwa sil- niejsze mogły się oprzeć, i wzajemną zmową zmowy odeprzćć, ale słabsze niecnych kno- wań stawały się ofiarą. Dawny porządek po- targany, przewracał polityczne stosunki, sta- ry skład …
In:
Excerpt
1740—1786. 36. Wojna o sukcessyą austryacką 1740— 1748. Fryderykowi II. królowi pruskiemu, odzie- dziczającemu (1740. 31 maja) tron, ciasno . było w rozerwanych jego i rozproszonych " posiadłościach; zamierzył je rozszćrzyć, aby wyjść na potężnego …
In:
Excerpt
WYKŁAD DZIEJÓW POWSZECHNYCH Ją Uho RON IV. DZIEJE NOWSZE. SAL i — j WROGŁAW, Nakładem Zygmunta Schlettera. 1850. …
In:
Excerpt
Dziełko to moje ma już lat dwadzieścia kilka, a prawie trzydzieści, od czasu jak było króślone, Wyda się niejasnóm, z dwu powodów: ze styłu i z niedostatecznego rzeczy rozwinięcia. Piórwszy bez zupeł- nego przelania, nie dałby się poprawić; drugi musiałby …
In:
Excerpt
Życzyłem sobie trudy moje dziejarskie innym sposobem zużytecznić. Zamierzałem skróślić powieść dziejów powszechnych w krótkości, w potocznćj powieści, jakem opowiedział dzieje polskie, a przytóćm wy- pracdwtać obszórne dzieło dziejów powsze- chnych, do …
In:
Excerpt
wielkićj swobody myśli, a czasu długiego wymagające *) Wykład jaki oddałem do ogłoszenia, jest nieskończony, bo sh na roku 1700 urywa; jest nadto w dziejach nowszych, od wojen religijnych poczynając, niewy- kończony. Cała ta część aż do końca, jest …
In: