Excerpt
OBYWATELSTWO KMIECE. XIN. 7. oóśląłyń bo znał wody zamięszania, i tych zokńci caczy, co bez obawy Boga i ludzi pożar poburzeń rozpalają (23). Usunięcie od następstwa z królewny zrodzonego, starszego Bezbrajima, a posadzenie na tronie Mieczysława II. z …
Excerpt
18 7 "ROZPATRZ. PRAWOÓD. tyle utrudzono, tyle mu uciążono, tak dalece sprzecznie jego pojęciu, jego obyczajowi, jego swobodom działano; tak dalece go poniżano, nim poniewieranó, że się na nowy porządek rzeczy oburzył; przeciw nowóćj disci- plinie czyli …
Excerpt
OBYWATELSTWO KMIECE. XIII. 7. 8. 19 miony gmin, poraz ostatni poniżając dumę lechów, podniósł bez wątpienia, starym obyczajem swe wieca i kmiet (33). Ale przez najazd cudzoziemczych ludów, przez rozerwanie i podrobienie zamięszania, przez ego- istyczną …
Excerpt
20 ROZPATRZ. PRAWOD. wojennćj gmin niezupełnie był oddalony; zdaje się pe- wno że straży warowni nie był pozbawiony; że półki lekkie zawsze składał. Cierpiano go także w różnych urzędach, mianowicie niższych "podrzędnych. " Wnet atoli dolegliwsze …
Excerpt
OBYWATELSTWO KMIECE. XIII. 8. 21 i rozjątrzony gmin, sprzysiągł się 1076 powstał i wojnę domowę rozpalił. Powzmacniał warownie jakie jego straży powierzone były, z bronią w ręku zastawiał się wracającym, tych to wrócili orężnie dościgał (38). Opa- nował …
Excerpt
29 > ROZPATRZ. PRAWOD. wił się nań spisek, w którym nie było coby. biskupa krakowskiego Stanisława powoływał, ale Bolesław sam posądzał go, powszechny głos o knowanie i zdradę oskarzał, gdy wdającego się czynnię w sprawy małżeń- skie biskupa, disciplina, …
Excerpt
OBYWATELSTWO KMIECE. XIII. 9. 28 - 9. Gmin w nieszczęściu swojóm, szczególną cześć zachował dla króla eo biskupa zabił (*9); a karmił się nadzieją powrotu dawnych czasów i starego obyczaju, ponieważ syn Bolesława w Węgrzech przebywał. Po- dobało się …
Excerpt
24 ROZPATRZ. PRAWOD. zwłoki oblać. Cała Polska tak opłakiwała go, jak matka po zgonie jedynego syna (53). Chociaż rozerwanie kastowe między dwoma stanami ostatecznie zapadło , jeszcze jednak .czas jakiś upłynął, nim się dawne węzły do ostatka rozwiązać …
Excerpt
OBYWATELSTWO KMIECE. XIIL. 9. 25 pychany za kastę podłą i nieczystą poczytywany, został naostatek zupełnie odosobniony i na chylu postawiony. Zlechcice rozmiłowali się w maximie prawa rzymskiego, uznającćj związek wolnego z niewolnikiem za kazi- rodny …
Excerpt
26 ROZPATRZ. PRAWOD. „410. .Opowiedziane zdarzenia podupadnięcia. stanu kmiecego, są skreślone przez dwu blizkich owych zda- rzeń pisarzy. „ Pierwszy jest GALLUS, 1110, w lat dwa= dzieścia po zgonie Mieszka piszący; drugi MA THEUSZ 1160 o piędziesiąt lat …
Excerpt
OBYWATELSTWO KMIECE. XIIL 10. 27 gie za Bolesława śmiałego, siebie bliższe, piątnuje bun- tem niewolnictwa, i całą nań żółć wylewa. Z tym , wszystkim oba te wstrząśnienia, na jednćj i tćj samćj wadze kładzie; jedno z drugim jak jednostajne wiąże. …
Excerpt
28 " ROZPATRZ. PRAWOD. bliskie, za czasu jagiellonow statuta, tudzież dawnićj- szych polskie, z tychże jagiellońskich czasów przekłady. W obu opisanych wzburzćniach ludu, dostrzegać _ można zarazem lud niewolny, który wspólną z kmie- ciami wiódł sprawę. …
Excerpt
LUD. 'XIM. 11. 12. 29 którą mógł dowolnie rozporządzać; osadzał zwykle- w lasach dla karczunku i wydobycia woli nowćj, dla swój rodziny dziedzictwa. Osadzony, dopełniając wło- żonego obowiązku wykarczowania i uprawy, wyzwalał się i przechodził w kmiecie: …
Excerpt
30 ROZPATRZ. PRAWOD. pośrednie między niewolnymi a kmieciami, kondycje przechodnie, tworzące klassy ludu czasówie, nie dość oznaczone, byt onych czasowy i wątpliwy. ' Pićrwotne nadania ćmią różne te kondycje wyrazem homines, pó- źnićjsze wyrazem incolae, …
Excerpt
O 0 JĄ , RUtło PADZZ) Jedckak ra ca$ kd(o a Głmlka Olaui i ) * (4 Bi WAX ami Mona. U daw - 4 ( Jizmm Au w) gridowm padlo "NOE: rush wd Duc, pe Kae ŻY dola Colazs. Ja iłhuś illn arm/- R lie in cavu 2.0 Zd tA Uta, hc Dem suyh'euń d+25 nemnorv3a Lu lm …
Excerpt
| LUD. XU. 12. 31 deburgici, w rękopiśmie opatowskim, originariusa w pol- skim języku, sprawiedliwie urodzonym mianuje, a obrże- nistym. nazywa (03). W nadaniach następnie pojawił się stosownićjszy wyraz coloni. Stosownićjszy mówię, bo karczówaniem i …
Excerpt
32 ROZPATRZ. PRAWOD. k qui non est liber); albo sługa wolny, servus liber sive ecemplus (originarius, obrzeniśty; rustieus, ineola) ($5); tudzież rozmajici osadnicy, coloni, sołtysi, seulteti, dzierzawcy, tenutarii, z bardzo rozmajitymi warunkami. Słowem …
Excerpt
MAŁŻEŃSTWA. XIN. 13. 33 Między. ślachcieami, zamożność, obszerność posia- siadłości odróżniała pańskie rody od panoszów, wło- dików, w posiadłościach swojich mających lub niemają= eych kmieci, czyli ziem słażebnych do udzielania. Długo, pany tylko z …
Excerpt
34 ROZPATRZ. PRAWOD. małżeńskićj kmieca rodzina piastów nićma przywileju, jidzie za obyczajem powszechnym. Z powodu tylko wyższógo położenia, wydarzają się w nićj częścićj i nam - glćj postępują te wypadki i przeobrażćnia, jakie całą polską i sławiańską …
Excerpt
mę © r DJp maku; | ŻE ZEZNEIŚKKK POMNIKI. XIII. 55. 56. 127 więcćj mówiące tak o zrzebcach jak o trzodach wie- przowych i różnych szkodach w jeziorach i na [polu (jus polon. petrie. 30—34, p. 149; art. 182, 185, p. 108—110; petric. 12, 26, p. 146, 148, …
Excerpt
, 128 |; ROZPATRZ. PRAWOD. wsinęły się digesta. Z tego wyciągaliśmy nieobojętne wynikłości, tak w różnych prowincjonalnych niejedno- stajnościach jak w-stosunkach między różnymi krajo- wców klassami. i XK. Wiadomo jest że za Krzywoustego 1120 w Kra- …
Excerpt
POMNIKI. XIII. 56. 129 In casibus etiam infra seriptis hanć poenam incur- rerit: quieunque !) exciderit tres gades' sectas, alias czyossy, vel eremaverit et tres monticulos (granicierum) (e vislicense). (Prolog) Praeterea, poe- na, quae consuevit nostro …
Excerpt
180 ROZPATRZ. PRAWOD. cia; sive spolio publicae strata publica, seu violen- stratae, defecerit in ex- tiam, alicui, inhonestatem purgatione. aliquam comnittęre «non expavit ?). III. Tercius casus, ubi aliquis in judicio, judicium riostrum parvi pendens, …
Excerpt
POMNIKI. non praestita praedicta cau- tione *). ' .(Epilog) Volumus: quod praemissa poena in prae- missis quatuor casibus no- strae camere applicetur (jus polon. rubr. de constitutio- nib. 1I, p. 120; artie: 27, Ut in quolibet casuum praemissorum , ipse …
Excerpt
* 1382 ROZPATRZ. PRAWOD. padkiem redakcji ponawianych, powtarzających, odmie* niających. Htrot Siedemnadziesta czyli siedmdziesiąta, wynosi grży- wien 14 (%5). Cena tedy zabójstwa: w Polszcze wyda- łaby się być podniesioną z 12 grzywien na 14, a przeto …
Excerpt
dr 133, ) duże owogfki m a A A dry! 5 "8! zdeka y PAL adi ocu i wad | LAGE, lotki ła zb tomes . A | ae kiwi Eteria maska: | miewam Wyry ao rh * wzdJżewmia a ef sx jol > j Ka « le 1 Gjące, „prak Gigh Gi > w przy! tama Da pnażć żona Gać, wh winaątuć aj. 67. …
Excerpt
R" POMNIKI. "XII. 57. 133 Zabójstwo tedy za Krzywoustego opłacało się 12 grzy- _ wnami czyli sześćdziesiątą, a późnićj nieco 14 grzy- wnami czyli siedmdziesiątąt Vs 57. Odkrywając stosunek grzywien do liczby win przepisanćj, prawem wymienianćj, nieumiałem …
Excerpt
134 ROZPATRZ. PRAWOD. wyrażania 14, 12, i tak dalćj grzywien przez siedm- dziesiąt, sześćdziesiąt, pięćdziesiąt, trzydzieści, pozostał na dalsze czasy: wszędzie; gdzie był za Bolesława wiel- kićgo zaprowadzony i przetrwał niezmiennie: aż do ukażania się …