Excerpt
MAŁŻEŃSTWA. XIII. 28. 65 z tego następstwach. Jak Pomorzanie, tak jinni Sła- wianie wiślańscy i Chrobaci, solos filios habebant suc- cessores. Ojczyzna, dziadziną, przechodziła na synów i wnuków, spadkiem męskim, po mieczu, wejściem w posiadłość wspólną z …
Excerpt
66 ROZPATRZ. PRAWOD. niają kto opiekunem bywał; w usłudze tćj nie wymie- niają opiekunek. / Opieka niewieścia musiała bywać przypadkową rzadkością. Syn pełnoletni był opieku- nem macochy i tak nią rozporządzał jak: ojciec. Nie- żeby ją miał brać za żonę, …
Excerpt
MAŁŻEŃSTWA. XII. 29. 61 wieścić uległo zmianom czasu, zmianom rodzinnych stosunków i zbiegowi okoliczności. Dopóki puścizny były w sile, wątpię aby niezamężna miała środki o nich pomyślić. Otrzymanie nawet statku czyli ruchomości, zapewne stawało się …
Excerpt
68 ROZPATRZ. PRAWOD. Rodzie dziewki, wyprawiając córkę, opatrywał ją w sta- . tek, wyposażał ją. Mąż swym statkiem, wianem wija- nem, wjeniał ją w pożycie, w stadło; swym, statkiem nieraz jednał przyzwolćnie rodziców, obdarzając ojca i matkę szatami, …
Excerpt
MAŁŻEŃSTWA. XIII. 30. 69 ustaw. Wysyłali papieże legatów, dla wglądania pil- nógo co się działo w kościele polskim. Legaci za, Bo- łesława śmiałćgo, mieli wiele do przełożenia królowi w kraju niedość ochrzezonym i niemającym dostate- cznie ustalonćj i …
Excerpt
ź ba, 70 | ROZPATRZ. PRAWOD. tar Uwe ley w Polska z całą powolnością przyjęła. Nie tak było w Czechach. Liegat swą naukę tam głoszący, zaledwie z życiem ujechał, tak umysły oburzył: rozjątrzćnie du- chowieństwa czeskiego zaledwie ukojić się dało (*!). Z …
Excerpt
MAŁŻEŃSTWA. XIII. '31. 71 czaj ożył, księża się żenili jak należało. / Zatarga tedy / o jich. celibat przeciągnęła się w lata następne. ©, — '81. Zakonnik Henrik Ketlicz, pokrewny książąt | polskich (22), za wstawieniem się Mieczysława i synów, | w Rzymie …
Excerpt
72 ROZPATRZ. PRAWOD. tym, aby gmin dóbr duchownych, od tójże świeckićj krajowćj sprawiedliwości był całkiem wyzwolony. Uzy- skawszy to od książąt, pospieszył do Rzymu aby za- twierdzćnie papieskie uzyskać. Z Rzymu, mianowany legatem, wracając do Polski, …
Excerpt
MAŁŻEŃSTWA. XIII. 31. 78 Odtąd, powiedzieć można, sprawa małżeństw i ślu- bów, całkiem w ręce duchowieństwa i do audjencji bi- skupićj przeszła. Statuta krajowe, następnie pisane, głuche o tym zachowują milczćnie, ani nadmieniają że kanonicznym powierzone …
Excerpt
74 ROZPATRZ. PRAWOD. czajowi i odwoływać się do pierwotnych kościoła zwy- czajów. Małżeństwa, usualiter w czwartym i trzecim stopniu zawierane, nieznajdywały zbytecznych zasad ; impedimenta, stosownie do' okoliczności rozwalniane, łatwość ślubów, nauka o …
Excerpt
PORZĄDEK SĄDOWY. XI. 32. 75 taki, którego statek na pozór wydawał się niezmieniony, niewzruszony: takowy wymykał się śledzczemu oku. Scigając przemian, przeobrażeń, obyczaju i przepisów prawnych, niektóre tylko widoki dostrzegłem. / Wiem, że o każdym, …
Excerpt
76 ROZPATRZ.: PRAWOD. "88. Że Lieszki i Popiele wyrokowali, równie jak Bolesław wielki jest z podań dziejarskich jasne i nie- wątpliwe. Nie by nam z tej wiadomości nieprzyszło, gdybyśmy nie byli zniewolćni pomyślić jakim sposobem, czy jednostajnym czy …
Excerpt
PORZĄDEK SĄDOWY. XTIIL. 33. 77 a Bolesław nićmający swych dwónastu, na czele gmin- nego sądu mićjscowógo zasiadał i z nim wiecując, wyż- sze lub najwyższe wydawał wyroki. Po obaleniu bał- - wochwalezćgo porządku, takiemu a nie jinnemu dał po- ezątek …
Excerpt
78 ROZPATRZ. PRAWOD. woływani byli, pośrednicy, jednacze, za zgodą stron zasiadający, a sędziowie jich zdania słuchali, rozważali. Bolesław śmiały, nie sam wyrokował. Zwoływał do najwyższego sądu, wysokich dostojników, asstdet regis, regia dignitas et …
Excerpt
PORZĄDEK SĄDOWY. XIII. 34. 79 daż, zamianę, zwięźle pisane, stwierdzano pismem. Z koleji, pojawiać się poczęły w piśmie wyroki na żą- danie stron spisane, zwykle nie więcćj jak sądowe przy- znanie i zatwierdzenie umówionćj przez strony ugody wyrażające; …
Excerpt
80 " ROZPATRZ. PRAWOD. odwieczny: Zwyczaj i przepisy uchwalane, wypływały ze starodawnego prawidła; czas tylko, zmiana oby- czaju, sposobu życia, przejistaczały go mocno; a nowe uchwały tym zmianom, przejistoczćniom, pewny kie- runek nadawały. j 85. Na to …
Excerpt
PORZĄDEK SĄDOWY. XIII. 36. 81 stęp do sądu powszechnego prawa. W ówczas zapewne nastało , że dla ułatwienia przystępu do sprawiedliwości, _ powodowi gminnemu, ślachcie lub miles towarzyszył i parł w jego jimieniu (39). | 86. Wszystko szlacheckie i …
Excerpt
82 ć ROZPATRZ. PRAWOD. judices eatraordinarios, delegatos, bądź to na żądanie spornych stron, bądź własnym powodem, mianowicie gdy wypadało sądowi na mićjsce zjechać, a. majestat nie był do przejazdu .usposobiony. Do takich sądo- wych wyręczeń i posług, …
Excerpt
PORZĄDEK SĄDOWY. XIII. 36. 37. 83 stancji przez komorników lub woźnych niesionć; ma- Jestatu pozwy, stosownie do ważności sprawy, per ca- merartos, ustnie czynione, lub ukazaniem pieczęci, sub sigillo; na ostatek: jak w głównych rzeczach tudzież dla osób …
Excerpt
84 ROZPATRZ. PRAWOD test et debet habere suum advocatum, procuratorem, vel prolocutorem. (*'). Ordalia wprowadzone do procesu wysokich ksią- żęcych instancij, skonały wnet przed zdrowym rozsąd- kiem sędziów ; nieprzeszły do praktiki niższych sądów, …
Excerpt
KAZIM. W. 1347, WISLICA 56. 327 tosława textu i summy, oraz sumina polska przy tłó- maczeniu 1460 przepisywanćm - w 15038 wszystkie jedno- zgodnie oznaczają statutu wiślickiego artykuły, złożone jedynie z małopolskich i z tych dopiero obliczonych, około …
In:
Excerpt
328 - ROZBIÓR STATUTU WISLIĆ. było, spojić je, przebrakować i w jedną zamknąć księgę Ale gdyśmy uważali, że zachodziły między nimi nie- zgodności, znajdowały się niejakie nieszykowności, któ- rych i ogólne w Wiślicy prawodawstwo nie uprzątnęło, oczywiście …
In:
Excerpt
KAZIM. W. 1347, WISIICA 58. 320 mówi prawodawca: nos Kazimirus dei gratia rex Po- loniae, una cum baronibus nostris, nutu et voluntate dei .....statuentes quod infra scripta statuta omnes..... debeant observare. W Wiślicy, mówi Długosz, gdzie byli …
In:
Excerpt
% _880 | ROZBIÓR STATUTU WISLIC. skim i krakowskim, aniżeli całej ogólnie Polski pra- wem. To eo tu mówię nie będzie domysłem, gdy w następujących uwagach zbiorę nadto oczywiste ślady i dowody, jak trudno było wiślickiemu statutowi na- być dostatecznej …
In:
Excerpt
LOS STATUTU WISŚLIC. 59. 331 stannie napotykamy ponawiane starania aby wiślieka ustawa dopełnioną być mogła. Za Jagiełły poczęły nowe powstawać artykuły statutów, liczbę artykułów wiślickich pomnażające. W lat siedmdziesiąt pięć od sejmu wiślickiego (od …
In:
Excerpt
339 ROZBIÓR STATUTU WISLIC. wało. Za Kazimirza Jagiellończyka, Jan baron Ostro- róg, uwagi i projekta prawodawcze dla zgromadzają- cych się stanów pisał. W Nieszawie i Opocznie 1454, w Nowym Korczynie 1465, w Opatowcu i po jinnych wiecach pisano ustawy. …
In:
Excerpt
LOS STATUTU WISLIC. 60. 333 zwyczaje miejscowe, z miejscowych wynikające excep- cyj, a ztąd niepewność co jest" miejscowem prawem, czyli te excepcje, czyli ogólne przepisy. W ogólnych nawet ciemne wydawać się musiały, gdy wielkopol- skich i małopolskich …
In:
Excerpt
334 : ROZBIOR STATUTU WISŚLIC. Lubo osobnymi ustanowieniami swymi Kazimirz wielki postarał się, aby miasta i mieszczanie wyższe instancje w kraju mieli, i zapobiegł aby więcćj do miast Halli albo Magdeburga po wyroki nie udawali się, a statu- tem …
In:
Excerpt
LOS STATUTU WISLIC. 61. 335 Jam Ostroróg utyskuje (7). Zjawiły się poniekąd przeciwko temu ponawiane późnićj ustawy, ale jak ustawa wiślieka, tak i one, złemu zaradzić niezdołały : tego rodzaju nadużycia nieprzezwyciężonym będąc na- łogiem, wpływały nie …
In:
Excerpt
336 ROZBIÓR STATUTU WiSLIC. wplatanie, niejakie ukazywały się przykłady. Ucichły o nich wzmianki od czasu prawodawstwa wiśliekiego, owszem w cudzoziemskim nawet prawie magdeburskim, cierpieć jich ziemia polska nie mogła. Pozostały wsze- lako niejakie z …
In: