Excerpt
Vilnmiaus Universiteto | Biblioteka / …
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 39 enf skończyła, że cesarz pomknąwszy się aż pod Wrocław, długo tu obozem leżąc, ogłodzony, um- knął z resztą wojska, zostawiwszy pole, które po- ł tomność na zniewagę nieprzyjaciół , psiem polem nazwała. Ianem wojennóćm dziełem Bolesława …
Excerpt
POLSKA ch urzędników, zniewoliły go do surowego ich nia. W domowych niesnaskach Wę gdy jednćj stronie dal pomoc, zdradą, r stał na klęskę od Węgrów na Spizie poniesioną. Tym czasem Czesi lupili Polskę, Rusini zdradliwie w padali. Tych krzywd i zniewag nie …
Excerpt
PODBIJAJĄCA. 41 Biskupi, a z nimi świeccy wielcy panowie , nade- wszystko ńrzędnicy , wojewodowie lub wielkorządey byli władzy , która monarszĄ ściesn był tak samowladnym, prowincji Dla tego Bolesław III, ni był Bolesław I. Trzeba na to pamiętać , bo …
Excerpt
trudne : i nie l trudnego. Nie od razu możni panc a nadewszystko ni oni z takićj niez korzys p częsts ści w podzielonćj Polszcze. Patrzcie l liczbą 4, b. zie dużo też u h zdarze krzywous Sandomirskie, M Władysław IT, miał lat POLSKA »ez przyczyny, …
Excerpt
| Universiteto NA …
Excerpt
— 5— |LECHJA 1279 | zd Sz Gy (eeg GuNUxN SRÓŃ ś CZARNE …
Excerpt
BOLESŁAW V WSTYDLIWY, MINDOWE. 125 krewny Swarno, wielce od Daniela miłowany. Nad całą familiją zdawał się mieć zwierzchnictwo Wasilko, brat zmarłego we Włodzimirzu władnący, lecz Swarno probo- wał losu, związał się z Litwą i targnął na Polskę. U rzeki …
Excerpt
126 POLSKA W PODZIAŁACH nowicie od Niemców, potrzebowały miasta obrońców, gdy na ich prawa kniaziowie nastawali. Litewscy wojownicy chętnie stawali się obrońcami, a niekiedy i państwo li- tewskie, to jest wielki książę litewski gotów był dawać pomoc. lecz …
Excerpt
BOLESŁAW V WSTYDLIWY. LZY posiadał obszerne od ujścia Dniestru i brzegów morza Czarnego do Sanu rozległe państwo, ale nie miał mocy ojca swojego. Za niego podrastały miasta i miasto Lwów stanęło. Za niego wkradały się różne porządki łacinni- kom właściwe, …
Excerpt
ZZ 128 POLSKA W PODZIAŁACH. panowania swego doznał zmiennictwa niektórych Bolesław. Szczególniejszym zaś sposobem poczęły Lechiją trapić nie- godne biskupa krakowskiego Pawła z Przemankowa kroki. Nie dosyć było zniszczeń jakich doznała Lechija przez na- …
Excerpt
BOLESŁAW V WSTYDLIWY 129 bo w ich ręku były owe zastawy, a w Lechji Krzyżacy i miasta niemieckie. Przez takie powikłanie Lechja i jej , Ja 1 jej książęta znalazły się w przykrych prawnych, niepodległość kraju obrażających stosunkach: raz przez prawo …
Excerpt
130 POLSKA W PODZIAŁACH. świata (1279 roku), następca jego, najbliższy z trzeciej linji krzywoustego potomków dziedzic, Leszek Czarny znalazł się w przykróm położeniu, a Lechja w coraz opła- kańszym stanie*). Leszek czarny, w ciągu dziesięcioletniego …
Excerpt
HENRYK PROBUS. LUTUWER 131 prawem dziedzictwa państwo na Władysława Łokietka z książąt kujawskich sieradzkiego, brata jego spadało: lecz Paweł z Przemankowa biskup krakowski na zjeździe w San- domirzu wynosił na monarchią Bolesława z książąt ma- …
Excerpt
132 POLSKA W PODZIAŁACH dnak Polska powszechnie w chrześciaństwie podnoszącą się żywość i działalność ludzką; podzielała równie pod- noszące się uczucia, światło i kulturę. Charakter naro dowy zawsze łatwy do naśladownietwa, ale nie nagły i ła godny, nie …
Excerpt
WACŁAW. WŁADYSŁAW ŁOKIETEK 133 cą d- szą ich bacznoćć w szkólnych naukach zwracały. Tym 0- sposobem wśród rozerwania jedność narodu mocniejszych a posad nabierała, a wzmagające się klęski, wzniecały już p- uczucia życzące powrócenia do całości i …
Excerpt
134 POLSKA W PODZIAŁCAH. lowi czeskiemu w małżeństwo dostała, wtedy kiedy Wa- cław królem polskim zostawał Po zgonie Przemysława ujrzał się Władysław ło- kietek uznanym za monarchę od wszystkiego ludu Lechji od ujścia Persanty i Wisły do gór Karpackich. …
Excerpt
WACŁAW. WŁADYSŁAW ŁOKIETEK. 135 ski i zwolna ją odzyskuje. Przeciwne Jakich doznał losy, stały się dla niego wielką nauką, że z wiekiem, przy wzra- stających dla królestwa niebezpieczeństwach, przybywało mu chęci i sił do odpierania nieszczęść kraj …
Excerpt
136 POLSKA W PODZIAŁACH. im powagą swoją, aby ziemię pomorską powrócili; opie- rają sią oni, zkąd powód dalszych kłótni i wojen wynika. Uszczuplona i spustoszała tylą klęsk Polska miała się zmagać nierównemi siły z Niemcami w zakonie krzy- żackim …
Excerpt
WŁADYSŁAW ŁOKIETEK. WITENES. 137 wtedy, gdy wzmagało się w narodzie uczucie jedności i wierności, wtedy panujący nad nim wyrzekali się krwi własnej. Szląscy książęta roku 1322, 1327 wzgardzili Łokietkiem, uznali za pana tego króla polskiego, który czeską …
Excerpt
138 POLSKA W PODZIAŁACH wali na twerskie księstwo, ażeby Twer jego książąt po- zbawić, dla tego woleli nie mieć książąt namiestników w Nowogrodzie wielkim. Zaprzestawali ich mianować, a tych gdy nie było, swobody miasta nieraz oburzały władzę monarszą. …
Excerpt
WŁADYSŁAW ŁOKIETEK. GEDYMIN. 139 odmian. Tak był Gedymin wielkim ksiz żęciem czyli kró- lem Litwinów i Rusinów, a biskup Rygi uznał go za su- zerena i wassalem litewskim został. Przebywał Gedymin w Wilnie, a z tój stolicy swo- jej pisał r. 1323, 26 maja …
Excerpt
140 POLSKA W PODZIAŁACH śłubioną była Kazimirzowi synowi Łokietka. Z nią wró- ciło do Polski 24,000 jeńców różnemi czasy, w napaściach Litwy, z Polski wyprowadzonych”). Przyszło tedy do powszechnćj wojny. Krzyżacy i Krzy- walczyli, z drugićj Polska i …
Excerpt
WŁADYSŁAW ŁOKIETEK. GEDYMIN 141 zasłoniły ich od zwycięzcy. Przeciwnie, otwarta Polska nie zdołała dać odporu nowym zwyciężonych przedsięwzię- ciom. Krzyżacy zagarnęli całe Kujawy. Wszakże prze- konywał się Łokietek, że w upartym tylko boju, tyle strat …
Excerpt
142 POLSKA W PODZIAŁACH Niezmordowany w zabiegach swoich Łokietek, naprawiał porządki, sprawiedliwość, ogłaszał ustawy. Wśród twar- dych wojen patrząc na znaczną część spojonego po tylo- czasowóm rozerwaniu państwa, na Wielkopolany i Mało- polany, wezwał …
Excerpt
KAZIMIRZ W. OLGIERD 143 EPOKA IU. POLSKA KWITNĄCA Panowanie Kazimirza Wielkiego. W XIV wieku, w którym przypadło Kazimirza Wiel. kiego panowanie w Polsce, w królestwach wschodnich i pół- nocnych Europy wyobrażenie o państwie wiązało się ści- śle z …
Excerpt
144 POLSKA KWITNĄCA śnie oni między sobą układali traktaty, do których Ka- zimirz przystępował. Kazimirz pomimo wolą ojea i życzenie narodu, szu- kał pokoju. Tym końcem skłania się do tego, że, ażeby od Jana króla czeskiego wyjednał zrzeczenia się …
Excerpt
KAZIMIRZ WIELKI. OLGIERD. 145 przyjmować i podpisywać, zarówno miasta, szlachta i du- chowni. Cząstkowe zabiegi przynagliły do podpisu nie- które miasta, przycisnęły do podpisu niektórych ze szlachty; duchowni jedynie obecność swoję zapisali. Wyjednał tą …
Excerpt
146 POLSKA KWITNĄCA. SÓW; hrabiów) chorągwie, wyruszyły w pole, wielką 1359 klęskę poniosły. Odtąd ta daninę płacąca prowincja czyli to województwo nieraz do przelania krwi jest powodem, nie jednę sprawiło klęskę, ale tóż nieraz zasłoną granic stawało, …
Excerpt
KAZIMIRZ WIELKI. OLGIERD. 147 sarza aby się ochrzcił, a to dla tego, że go jinne z Pol- ską i Tatarami wojny rozrywały. Ruś w te czasy była dziwnóm mocarstw pobojowi- skiem. Tatarzy, Litwa i Polska o nią się ubijali. Ka- zimirz wielki zdobywał 1349 Chełm, …