Excerpt
s 8 szego Bezbrajima, a posadzenie na tronie Mie- czysława II z córki jakiegoś Dobremira spło- dzonego, mogło być miłe gminowi. Wdziera- nie się Bezbrajiina (24), usunięcie się ze dworu królowćj Rixy, jćj potćm opieka i ujście, a Kazimirza wypędzenie …
Excerpt
= WE a go jeszcze bywali co zdołali dopiąć wysokich dostojeństw : widać to oczywiście z przykładu cześnika czyli podczaszego Masława który chorąztwa prowincji dosiągł (27). Gmin po- dzielał straż warownych miejsc, składał półki lekkie, zarówno wspólnie z …
Excerpt
WO które zdawało się być umocowane, zostało prawie wytępione; duchowieństwo wybite (30). Wzburzone obywatelstwo gminu, znieważało potem lechickie niewiasty (31) ; jidąc górą, pod swćmi choragwiami, za przywodem swych gorbów, herbów, wzięło przewagę, a …
Excerpt
— $i — tworzyły się czasowe gminne władze ; i z ło- na stanu gminnego wystapili po wszystkich prowincjach, rządcy i władzcy. W tym zupeł- nćm państwa bolesławowego rozprzężeniu, pa- nował wszędzie lud kmiecy (33). Powodzeniem odymiony gmin, poraz ostatni …
Excerpt
> SZ śpiewywał mu gmin; na wielu miejscach ze czcią radośnie na przeciw wybiegał. Kazimirz restaurator, odstawiciel państwa, działał, już to jak zwycięzca, już jako pokój jednający i stawał pośrednikiem między lechami i ducho- wieństwem z jednćj strony, a …
Excerpt
pewno że straży warowni nie był pozbawiony ; że półki lekkie zawsze składał. Cierpiano go także w różnych urzędach, mianowicie niż- szych podrzędnych. Wnet atoli dolegliwwsze ro- zerwanie doskwierać mu gwałtownićj poczę- ło. Chociaż naród na dwa stany był …
Excerpt
=aDAR bił sobie jich córki, które chętnie z odrzuco- nym przez ojca stanem, w związki małżeńskie wchodziły (39). Tam gdzie doznał wstrętu od pokrewnienia się, gdzie mu wprzód wzięcie zlechcianki w małżeństwo odmówione było, tam rodzinom gmin niesie …
Excerpt
a rać niesworność tych co go opuszczali, oddał jich pod sad najwyższy krajowy, których wy- rokiem kilku znamienitszych i możnych panów na gardło wskazani (42). Zjawił się nań spisek, w którym nie było coby biskupa krakowskie- go Stanisława powoływał, ale …
Excerpt
== = gminu chwiać się poczęła, król w swćm stano- wisku dłużćj utrzymać się nie mógł. Ustąpił do Węgier, wtedy, kiedy mu już żadnego z gminu wiernego nie pozostało (44), od panów, od aristokracji znienawidzony (45). Z wielkim trudem zdołali nareszcie …
Excerpt
śs BĘ 2 nie używany, lub do służby przy walczacym rycerstwie. Powoływanie z gminu do urzędów, głośno poczytywane jest za zdrożne, stan le- chicki krzywdzące (48). Gmin w nieszcześciu swojćm, szczególną Gześć zachował dla króla co biskupa zabił (49); a …
Excerpt
— 88 — ogłaszając go za świętego męczennika (50). Mieszko syn Bolesława, wróciwszy, tak się skromnie i rozstropnie prowadził, tak stary obyczaj przodków zachowywał, że dziwne zje- dnał całćj kraijny przywiązanie do siebie (51). Trucizna, uprzątnęła z tego …
Excerpt
m (JĄ Polska tak opłakiwała go, jak matka po zgonie jedynego syna (53). Chociaż rozerwanie kastowe między dwoma stanami ostatecznie zapadło, jeszcze jednak czas jakiś upłynął, nim się dawne węzły do ostatka rozwiązać mogły. Były bowiem w ży- ciu …
Excerpt
> l —- żny Sieciech, co dumę aristokratów za Włady- sława Hermana obraził, ściągnął na siebie złorzeczenia że mimo zlechciców, gminnym urzędy powierzał (55). Po n'sktórych miej- scach bez wątpienia, długi czas pozwalano niektóre podrzędne publiczne służby …
Excerpt
"38 dzin swojich nie platali więcćj w kaztrodne z kmieciami związki. Z takiego stanu rzeczy ła- two zrozumieć można , dla czego cudzoziemcy Polszcze nazwę Lechji nadają; dla czego pod następcami Krzywoustego, podzielone na ksie- stwa państwo Zechjć miano …
Excerpt
ży - Krzywoustego wyteżyli w te strony swe siły lechici, i do Pomorza nowy porządek, z ciwili- zacją chrześciaństwa łacińskiego wprowadzo- ny został. Niebawem, część znaczna Pomorza zniemczała (58). Opowiedziane zdarzenia podupadnięcia sta- nu kmiecego, …
Excerpt
38 wcale był jinnyod tego, na który on sam za czasu bohatćra swego pogladał. Bez wątpienia rozumiano wtedy to jego czasów odróżnianie, daleko lepićj, a niżeli my dziś dośledzić może- my. Dotyka on szczegóły towarzyskich sto- sunków, porządków, obyczajów …
Excerpt
ZOE Wstrząśnienie po zgonie Mieczysława II wy- darzone, zowie obywatelstwa wzburzeniem, to e; piątnuje buntem niewolnictwa. i cała nańżółć wylewa. Z tym wszystkim oba te wstrząśnie- nia, na jednej i tej samćj wadze kładzie ; jedno z drugim jak jednostajne …
Excerpt
= 0 — mającym piśmie, pod titułem : Bolesława śmiałego upadek. — Dalszy zaś bieg losu sta- nu kmiecego aż do upadku Polski, skreśliłem w piśmie : Considćrations sur Tćtat politique de Pancienne Pologne et sur Vhistoire de son peuple, ogłoszonćm w dziele : …
Excerpt
Szwajcar jaki w szczupłym obrębie Szwaja carii, swego talentu doświadczający, wzniósł- by się w tym rodzaju pisania. Czyli jednak wprzód najgorliwsi i najszczęśliwsi w sta- tistycznym pismiennictwie pracownicy , niepotrzebują wsparcia i pierwszych wz0- …
Excerpt
96 raz bliższy przystęp ułatwiaią; aż najwyż- sze szkoły, to jest uniwersytety i w nich zasiadający uczeni, nie znają już Ścieśnień i ograniczeń, zajmują się najwyższym do- skonaleniem, do samego przybytku nauk wprowadzają. Pierwsze ćwiczenia, spo- sobią …
Excerpt
| gł Tak się wykładają wszelkie nauki, od czego historia wyłączyć się niemoże. — W szkołach młodzieniec uczy się języ” ków, nabywa wyobrażeń zasad zwiąsków społecznych, uczy się. geografii i pierwszych zasad chronologii, obeznaje się ż szeregiem wypadków …
Excerpt
Kurę wstępny. , XLI. Znajomość geografii jedna z naj. pierwszych potrzeb naukowe wychowa- nie biorącego, rozumie się, że nabytą zo- stała w szkołach. Zyczyć sobie nawet, żeby nabycie tćj znajomości, rozciągało się, nietylko do nomenklatur dzisiejszych, …
Excerpt
29 Podobnie poniekąd i chronologii znajomość, do pierwszychby elementów odnosić należało. Są jednak w chronolo- gli szczegóły, bez których pospolite szkol. ne z dziejami obeznanie się, obejść się może, a które stają się potrzebne poświę- cającym się …
Excerpt
storii traktowanie, zaczyna się czyli opićż ra, na podaniu śródków i przepisów do podćjmowania prac historycznych: tą bowiem drogą przyżtępującemu do grun- townićjszego poznawania histori, wyjaśnia się: czego ma w swych ćwiczeniach w dzie: jach ludzkich …
Excerpt
101 strogi dać można, różne sposoby ułatwia- jące przytoczy*. Tych żadna prelekcia u- piwersytecka opuszczać niemoże. Wszę- dzie w kwitnących 'uniwersytetach, do te». go szczególnićjsza baczność jest zwrócona. Tod w podawaniu do badań środków, nie- dość …
Excerpt
102 chacza, nie mała obudza się baczność. Po. rządne wyłożenie: archeologii, epigra- fiki, numismatyki, diplomatyki zę sfra+ gistyką, heraldyki, ukazuje wielką liczbę różnego rodzaiy zrzódeł, spęsoby pozna- nia ich autentyczności, ich objaśnienia, 0- …
Excerpt
| 108 historycznych zmieniające; wskazują się znamiona ogólnć, odrożniające płody pi- śmienne wieków i narodów, a szczególne, główniejszym pismom właściwe; w kaźdym czasie podejmowane prace historyczne w skreślenia dziejów lub ich zbadaniu, ile się, do …
Excerpt
£OG historii, jćj badań i sztuki, wprelekciach uniwersytetu, odrębnie wykładać się mo« ga, a jeśli mają być w historią powszechną, lub w historią kultury uwikłane, powin- ny być znacznićjszćj rozciągłości. Podej- mować ich wykład może ten, kto jest z. …
Excerpt
7 105 ków dobrze obeznanym. Przewiduję i znam nieodzowne w tym trudności, albowiem i pojmować je i rozumićć może ten, kto równie z dziejami się oswojił i badawcze Środki poznał, Lecz krzywdą byłoby wy- kładającego i uczącego, gdybym o jego znajomości i …