Excerpt
POLSKA tćgo narodu ściągało do Lechji, najwięcćj rze- mieślników, i osiadali po miastach. Było to dla kraju bardzo korzystnie poziskiwać lud prze- myślny i pracowity, ale książęta, przez wzgląd dla nich i dla przynęcenia ich, obdarzali mia- sta …
Excerpt
W PODZIAŁACH. (5) Narodowość ocalona. W tak trudnym i niebezpiecznym razie, jedni ksi biskupi gorliwie się brali ocalić narodowość. Oni kierowali szkołami. Czuwałi tedy, aby dzieje ojczyste w nich wykładane były. Pisano je podówezas po łacinie. Wy- magali …
Excerpt
POLSKA 70. Krzyżacy wojują. Potęga papieżów. Swiętopeik książe pomorski, czuł pod ów- as cały ogrom niebezpieczeństwa ze strony Niemiec: chciał tedy Niemców Krzyżaków, wśród Lechji osiadłych, zgnębić. W tym celu, wiązał się z podbitymi Prusakami, i z …
Excerpt
pó U W PODZIAŁACH 7 » przeciw Tatarom; i Polacy od krzyżaków krzy- wdzeni, mniemali znaleść skuteczną u papie- „ów pomoc. Lecz potęga papiezka nie nie mogła, dła niesworności chrześciaństwa. 71. Królestwa Rusi i Litwy. Zgon Bolesława V wstydliwego. …
Excerpt
76 POLSKA bionych Jadźwingów i kraj ich Podlaski pod- bili; Rusinów zaś w wielkićj 1266 u Piety bi- twie pobiwszy: od nich się zaspokojili. Ale napaści tatarskie i litewskie, i niebeśpieczeń- stwa od strony Niemiec, nieprzestawały się srożyć na Lechją, …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 77 kienryk, uznał za dziedzica Przemysława ksią- żęcia Polskiego. W tymże czasie wdowa po Leszku czarnym Grafina, zmyśliła była testa- ment nieboszczyka męża swojego, jakoby on przekazywał monarchią Polską królowi cze skiemu. Choćby …
Excerpt
POLSKA zgonu Krzywoustego niewidziano tak rozległe- go w domu Piastów panowania, jakie różnym zbiegiem okoliczności połączył i posiadł Wła- dysław Tokietek. Cieszono się że Polskie królestwo na nowo powstaje. Lecz i tćj po- ciechy nie długo było. Łokietek …
Excerpt
oe ty ha kie pr OM Ola ili W. PODZIAŁACH. 49 i straty. Nieupadł on jednak na umyśle. Pe- łen męstwa i wielkićj duszy; poświęcał wszy- stkie siły swoje i wszystek czas, na uratowa- nie, nad tonią przepaści postawionćj Polski. Je- mu winien naród Polski …
Excerpt
80 POLSKA dzy sobą całą Pomeranją Gdańską, dopuszcza jące się największych gwałtów i najhaniebnićj szych nieprawości. Nieprzestając na tym krzy Żacy, przyswojili sobie od synowców Łokie tkowych w zastaw wziętą ziemię Michałow ską. Temu wszystkiemu niebył …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 81 ojczyzny i dokazał, że ta reszta Polski stała się silnićjszą aniżeli wszystkie razem księstwa Lechji. Sam z prawdziwie Polską duszą, po- trafil przekonać tych mieszczan którzy z Nie- miec przybyli, aby na ziemi Polskićj Polakami się …
Excerpt
82 POLSKA nćj, herb, który stale odtąd był herbem króle- stwa Polskiego. Tak tedy ujrzał naród po- dźwigniony majestat monarchów swoich, i poko- chał Łokietka. Było to w lat prawie 300 od pierwszćj Bolesława wielkiego koronacji (od 1025 do 1319 i upłynęło …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 83 miny, co się nie mało, do wygody, schludności, i zdrowia przyczyniło. Okna były niewielkie, ale szklanne. Szkło rozpowszechniało się. Obok dawnych drewnianych, glinianych lub me- talowych kubbków i baniek, stawały szklenice i butelki. …
Excerpt
POLSKA 78. Handel domowy. Przez to że się pomnożyło wygód i pa- trzeb. musiał się podnieść i przemysł i handel. Rolnictwo jedno zostawało w ręku krajowców, a co do handlu i kupiectwa tym się Z cudzo- ziemcami a nadewszystko Niemcami i Z,ydami dzielili. …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 85 miast sklepy kupców, stragany i krakamiki prze- kupek, trudniących się przedażą wszelkiego rodzaju głownićjszych dla ludu potrzeb: ale razem zamięszanych w to żydów, otwieraj ą- cych po miastach swoje kramiki i wszel- kiego rodzaju towar …
Excerpt
86 POLSKA kowy towar i cacka przychodziły; co równie w Polszcze wyrabiano. Z północy miasta han- zeatyckie, a nadewszystko Lubeka, dostarczały śledzi, lepszego sukna i co z niższych Niemiec wzięły, gdzie już warsztaty się podnosiły. Do tego związku …
Excerpt
nie dll W PODZIAŁACH. 87 80. Porządek i prawa. Staraniem Łokietka, drogi i trakty zabe- spieczone były, bo łotrostwa i rozboje wytępił. Już jego poprzednicy pozaprowadzali byli nie- które porządki; Łokietek uzupełnił je. Wej- rzał on w bezprawia jakie z …
Excerpt
Ro gen: EZR POLSKA gamin, inne na miejscu tego wydawał. O te przywileja najtwardszą miał zatargę Z Nan- kierem biskupem krakowskim. Łokietek się zapalczy wością unióśl, a Nankier tknięty gnie- wem królewskim. opuścił Kraków i przeniósł się na biskupstwo …
Excerpt
t ted (02. "OE. "ge nnanudi W PODZIAŁACH. 89 papież tym zbrojnym mnichom nakazywał od- dać cudzą własność. Lecz zuchwalstwo ich było bez granie, niedbali o papieża, bez wsty- du i enoty, nietroszczyli się ani o cześć ludzką uni o bojaźń bożą. Przekonany …
Excerpt
30 POLSKA książęta mogli bojarom czyli szlachcie ziemie rozdawać, wymagając od nich osobistćj ich służebności. Ale sam Gedymin poczytywa! siebie za pana i właściciela ziem wszystkich. a książąt i mieszkańców za obowiazanych tak- że osobistą jemu służbę. …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 31 w liczbie 20,000 uwolnił i wspólnie Polakami wojnę przeciw krzyżakom i wszystkim ich sprzymierzeńcom rozpoczął. Toczyła się ona z wielkim i strasznym z obu stron zniszcze- niem przez lat kilka, chociaż bez wielkich sku- tków. Łokietek …
Excerpt
92 POLSKA ślano środki obrony, i radzono 0 powsze- chnym podatku. Tak król Łokietek, nie z samym jak dotąd bywało senatem, o potrze- bie królestwa radził i stanowił, ale wspólnie 7 prałatami, baronami i szlachtą. 85. Stan szlachecki t inne klassy ludzi. …
Excerpt
W PODZIAŁACH. 93 skim co szlachta zostający. Między szlachtą czyli stanem rycerskim niebyło jeszcze równo- ści. Za głowę zabitego pana, prawo, we dwó- nasób więcćj płacić kazało, aniżeli za głowę prostego szlachcica. _ Senatorskie dostojności były w ręku …
Excerpt
94 POLSKA niekąd zostawało, ale od czasu Bolesława wiel- kiego, pozachodziły wielkie w porządkach o0d- miany. Kasztelani zaniedbując sądowćj wła- dzy, zdali ją w części na sędziów ziemskich; sami, tylko grodzkiemi jeszcze zajmowali się sądami. Powinni …
Excerpt
e i W PODZIAŁACH. 95 cić, skoro go za granicę prowadził. Tak już w pogotowiu stało zwołane rycerstwo Polskie gdy Łokietek w Chęcinach sejmował. S7. Połowce, straty. Prosto z Chęcińskiego sejmu, siedemdzie- sięcioletni starzec, przywdział żelazną zbroję i …
Excerpt
96 POLSKA warowniach nieprzyjaciela i po raz ostatni do Krakowa wracal. 88. Powrót do Krakowa, zgon. Wysypali się naprzeciw wracającemu kró- lowi mieszczanie i eo było w mieście pod ów- czas narodu. Szedł magistrat miasta, burmistrz % rajcami, szedł wójt …
Excerpt
14 6 4;.. WYKŁAD = va | DZIEJÓW POWZECNYGI Ua Lbho JE wom ar zj | teen. lusitwsyg + …
In: