Excerpt
216 HERALDIKA jest powszechniej niż gdziekolwiek we Francji; ucha od kotła, cornióre; rocha od szachów, roc ou roquel; młyńskiego żelaza, nilles ou annilles, fers des meules de moulin, w herbie Hurków hakami zwanego (); okszy czyli toporu, doulotre, hache …
Excerpt
POLSKA, 24 w R —i A B c D KE G U F i s40%4 (w E( A? A hameydes, wręby; B esłoc, ostrzew; Ć doulotr, HA oksza; D phóon, żeleziec strzały; © gonfanon, chorą- zlew (kościelna); F anntlles, żelazo młyńskie, paprzyca; GG cornióre, ucho kotlarskie; II bźsse, …
Excerpt
HERALDIKA część ma trzy rzekt w szerz płynące, jednakowo od sic bie odległe; przez nie ukosem od prawego boku, pas rycerski jidzie, na którym trzy lilje, osóbno, jędna za drugą (9). Ź takiego opisu wnosić można, że jak nazwa niemiecka pasa, Haupt-Strasse, …
Excerpt
l POLSKA 25 zyny, pod przewiązkę wychodzące, raz widzieli dro- bne, wycieńczone, te poczytali za korzonki, za kwiat lilji przysiadły do korzenia ziemnego i z korzeniem wyrwany (12); jinni raz widzieli te dolne kończyny, ujne, nabrzmiało wykreślone, a w …
Excerpt
280 HERALDYKA wnają (15). Jinnym dowodem błędu, gdy w Jinnych herbach rzeczywiście francuską lilją mających, za swą gozdawską poczytują: a mianowicie w herbach Bona- rowa i Gulcz. Jednemu w roku 1346, drugiemu 1660, od królów Francji, lilje danc były …
Excerpt
POLSKA. 26 281 czy to dwie kolumny czy chorągwie w Swiszczewskim; czy sroka czy szczygieł, czapla czy sroka według jin- nych (15). W każdym kraju niebrakuje herbów wykraczają- cych ze zwyczaju, pokrytych niewiadomością, nadzwy- czajnych i osobliwych, …
Excerpt
282 HERALDIKA Niczem więcćj nie grzeszy heraldika polska, jak niestatecznym potocznym językiem. Niezrozumienia cu dzoziemskich sposobów, nieświadomość jich, zaniedba nie heraldicznych przepisów, byłoby do rozwikłania podobne, gdyby język heraldiczny …
Excerpt
POLSKA w " 283 v dłuż; coupć gespalten, Querschnitt, w po- przek; tranchć et tailló, Rechtsdurchschnitt oder Schulterschnitt und Linksdurchschnitt oder Eckschnitt, skośnie w lewo i w prawo. Do rozróżnienia jest: giron, Stinder, ścięcie skośne; od pile, …
Excerpt
284 HBRALDIKA Chevrons, Sparren, krokwie Hameydes, wręby. Co do różnych postaci herby zdobiących zacho- wać można przekłady krążków: Dezans, Kugeln oder Pfenninge, kule: a tourteaur, Kuchen oder farbiges Plattchen, chleby, albo Bochenki; a zaś billetes, …
Excerpt
POLSKA. 28, 285 tek opisywania. Podobne jinne nazwy, pożytecznie użyte być mogą. Lis, zamiast (dwa krzyże na strzale, a raczćj) strzała dwa kroć przekrzyżowana, dwoma jelcami prze- krzyżowana, (bo nie krzyż na strzale, ale strzała prze- krzyżowana). …
Excerpt
286 HERALDIKA POLSKA miecz, bełt, strzała, włócznia, żeleźcem do góry, o tem nie ma co mówić, jeźli nie są przewrócone, w poprzek lub skośno położone. Dość w zwykłem onych położe- niu, wymienić: w polu księżyc, podkowa, miecz, bełty, strzały, włócznia, …
Excerpt
LICZBA HERBÓW. 29. 287 Wiedzą ciż pisarze, że Piast koło roku 860 do tronu powołany, krojawi się pieczętował czyli sierpami, herbem Rola, ponieważ był rolnikiem. Masław koło 1040, wysokie stanowisko posiada- jacy, wedle nich miał za herb kosy. Jak …
Excerpt
288 LICZBA go udowodniał. Nieraz bez powstania wywracana była prawda fałszem. Dosyć już sprzecznemi barwami, biało i czarno zakresowana i pokratowana była heral- dika narodowa, gdy przyskoczyli Parisius, Petrasancta i jinni, napuścić ją brudną powłoką, …
Excerpt
ZCZE Aly, Jską HERBÓW. 30. 289 noszą; pruskie od polskich jinaczćj wydawać się mu- szą; litewskie, od pruskich i polskich coś jinnego oka- zywać; a starodawne polskie różnym przeobrażeniom ulegać. Zrzódła do rozpoznania tego są, dokumenta i diplomata, …
Excerpt
290 LICZBA rycerstwa Polskiego 1584, wymieniły przeszło 200 her- bów. Późnićj liczba w stromatach i sztambuchu Szląs- kim pomnożona, podniosła może jilość do 220. W tymże czasie, nad kroniką swą pracujący, zmarły 1595 Marcin Bielski, korzystał …
Excerpt
I TYTUŁY. 65. 141 więcćj w czasach późniejszych książąt odżyło, tem rzę- siścićj jaśnieoświeconość błyskotała. Pan, osóbno albo w dodatku do powyższych i do jinnych uczczeń dodawany, służył każdemu i każdemu uczczeniu: mocy nabierał i elegancji uczczeniom …
Excerpt
"E_ BEI ME. NT Z%' 142 ZASZCZYTY sadziły się na rozliczne odcienia: sługa, uniżony sługa najniżsy sługa; upadam do nóg, podnóżek; do stóp się ścielę, stopy całuję. LXVI. Duchowieństwo miało swe osóbne uczcze- nia sposoby. W łacinie dawne venerandus, …
Excerpt
I TITUŁY. 66, 67. 143 cina duchowna, oddawała cześć zwyczajną. W priwa- tnych zaś zaniedbywana była, zastępywana jak jakićj wysokości przynależało ; wielmożnym, jaśnie wielmożnym, jaśnie oświeconym panem, jegomość księdzem dobrodzie- jem. Proboszcz …
Excerpt
OLA 144 ZASZCZYTY Kiedy nie kasztelanem dobrze było być łowczym wen- deńskim. Szlachta wzajem się czciła po zaszczytach, a zaszczyty spływały na żony i dzieci. Małżonki, nie były to żony wojewody, rotmistrza, ale były panie: wojewodzina, chorążyna, …
Excerpt
I TEEUŁY: w = 58. 145 podobnie. I żaden urząd dożywotni od tego się nie wyłączał. Z podobnego synów godnościami ojców uczczenia, wyłączają się wszelkie doczasowe z poleceń obywatel- skich wynikające urzędowania. Nie było i być nie mo- gło, deputatowiczów, …
Excerpt
146 ZASZCZYTY cieszyć się hrabstwa titułem, który żadnego w obywa- telstwie znaczenia mieć nie mógł. W skutek tego nikł kniaziowski i książęcy tituł, zaledwie przez kill dzin utrzymywany: jinne niebyłyby od ro- żyły i zjawiać się nie miały potrzeby, gdyby …
Excerpt
I TITUŁY. 58, 59. 147 do Łabiszyna, do Myszy i tak dalój. Jakże by podo- bne hrabstwa w rzeczypospolitćój uznać miał stan ry- cerski, który księstwa Piastów i Gedymina potomków z ziem swojich zmył i wspomnienia onych nie zosta- wił: gdyż i Słuckie i …
Excerpt
148 ZASZCZYTY przyjęte. Konstitucja roku 1673, rzuca plamę infamji na tych coby ten zakaz przestąpili, pozwala k takich do sprawiedliwości tribunałów powoływać. Ale nie było nikogo coby utitułowanych e a tym czasem, mnożyło się titułów w rodzinach stanu …
Excerpt
I TITUŁY. 59, 60 149 milczenie o titułach eudzoziemskich , zapewniło jim bieg swobodny. LXX. W tymże czasie 1764, wynurzyły się i 0z- doby czyli ordery Polskie W roku 1162, Jaxa, który przed laty podjął był krzyżową wyprawę do ziemi świętej, wezwał, …
Excerpt
150 ZASZCZYTY czarnćj nieco odmiennego kroju od zwykłej du- chownej. Kiedy Pomorzanie Prus Gdańskich, wyzwolić się z pod jarżma Krzyżackiego zamyślali, zawiązało się było 1397, bractwo jaszczurki, którego zewnętrzną oznaką, była jaszczurka. Główni tego …
Excerpt
I TITUOŁY. 60, 61 151 obywatelskich w dziejach Polski niepośledzi. Nie samo głuche milczenie tego jest dowodem że jich nie było, ale wspierają to: powieści o strojach mówiące jedynie o oznakach stanu szlacheckiego, a nigdy 0 jakich wy- łączność w nim …
Excerpt
152 ZASZCZYTY został, w rzeczypospolitćój order. Znakiem Jego jest krzyż, przekrz żowany czterema płomieniami, równo- ramienny, którego ramiona na końcach nieco wcięte dwu-różne; złoty, emaljowany po skrajach biało: na nim orzeł biały herb polski; na …
Excerpt
I TITUŁY. 64, 62. 153 Polski znaczenia nabył. Czyli statuta były ogłoszone, nie było wiadomo. Jan Friderik Sapieha, zostając ka- walerem, pisał o nim dzieła, w których nie przytacza statutów (+9). Edward Raczyński dał poznać tych sta- tutów projekt (*'). …
Excerpt
154 ZASZCZYTY I TITUŁY Jeszcze roku 1791, Stanisław August miał usta- nowić order wojskowy, miało to miejsce 1792. Targo wica i sejm grodziński uchyliły go. Powstanie narodow: 1794, uznało jego byt. A podniesiony został w całej świetności za księstwa …
Excerpt
ię + dokumenta niż dziś. VI. PRZYPIS DO DOSTOJNOŚCI I URZĘDÓW WOJEWODOWIE I KASZTELANI. LXXIII. W różnych razach, w uwagach mianowi- cie nad dziejami Polski i ludujćj (rozdź. 47, 50, noty 3, 8), ńadmieniło się o kasztelanjach i województwach. W ni- …