Excerpt
126 ZASZCZYTY Rodziny tedy jaśniały, nie dziedzicznym dla nich osóbnym tytułem, gdyż nie Jinny dziedziczny posia- dały, tylko ten jaki był powszechną stanu rycerskiego i każdego pojedynczego szlachcica własnością: ale ja- śniały zamożnością , wziętością, …
Excerpt
I TITUŁY. 58. 127 źródło w jednym Gallusie znajduje się, tudzież w nie- wielu niektórych diplomatach; dojich zaśobjaśnienia, pier- wsze piśmienne służy, polskiego ukazywanie się języka. Gallus tak jak i późniejsi kronikarze, szezodrą ręką obdarzają swych …
Excerpt
128 ZASZCZYTY po polsku; kospodyne książe (ksiądz). Stara powieść zapewnia, że na sześćdziesiąt lat wprzódy, a w piętna- ście po zgonie Bolesława wielkiego, lud zbiegający się na przeciw przybywającego Kazimirza, wywoływał: a witajże hospodyne. Było więc …
Excerpt
I TITUŁY. 59. 129 LIX. Gdy gospodyn i gospodar, przeżyły dłuż- sze wieki na Rusi, przed którym czołobitnie czołem bito: nieodrzeczy zastanowić się, czy podobnego wy- rażenia i ceremonji nie było za Bolesława wielkiego. Być. może. Gallus mówi, że kiedy …
Excerpt
130 ZASZCZYTY capite ad stationes suas perrecerunt (95). Sądzić tedy należy, że poklękiwanie i czołem bicie w pewnych uro- czystościach w XIII wieku jeszcze było w użyciu. Ceremonia ta nie była uniżająca, ciż bowiem ksią- żęta alumpni, gdy na wyprawę …
Excerpt
I TYTUŁY. 60. 131 dniki) urzędnicy. Z pomiędzy nich byli ludzie czestni, wyższćj godności czestnicy (109), wymagający osobliwego uczczenia. To niewątpliwie nie jinne było tylko pan, co Gallus po łacinie przez comes oddaje. Być może, że od początku, …
Excerpt
132 ZASZCZYTY tekcji i serdeczności jakim zwierzchnik i wyższy do przywiązanych do siebie przemawiał, a uczcił do słu- żby przyjętych przyjaciół (prijatych prijatielów). Zbigniew 1098, mówi do Wrocławian: vestrae dei ctves ! (3). Jest to polskie, …
Excerpt
I TITUŁY. 61. 133 naprzód inełytus. Bolesław kr clytus (5). Przeszło w pół wieku potćm, obok inelytus po- ywousty jest dus in- częły się mięszać jinne książąt łacińskie uczczenia: iMustrissimus et eacellentisstmus, a mianowie pierwszy (178, 1187. Wszakże …
Excerpt
134 ZASZCZYTY miał pierwszeństwa inelyti ustąpić, jak sią to rzeczywi- ście stało; a powtóre, że oba w XV wieku jednostaj nie przez oświecony wykładane znajdujemy (9). Ksią- żęta Piastowie po polsku w yscy jednostajnie oświe: conemi byli uczczeni, …
Excerpt
I TITUŁY. 62. 135 Polskich w Piotrkowie zebranych: nostra regia majestate intrante (*5). Tłómacze polscy XV wieku, jeden prze- kłada, z dworem naszym, drugi, wielmożność króle- wska (15). Wielmożność tedy odpowiada majesłati no- strae i serenissimo, to …
Excerpt
136 ASZCZYTY się tak znacząca i wysoka, że Jeszcze 1450 incłytus , se- renissimus, majestas przez wielmożny przekładano (19) Ale wielmożność ta nie mogła się majestatowi przydać, przeszła we własność wyłączną stanu rycerskiego. LXIII. Czczenie się …
Excerpt
I TITUŁY. 63, 64. 137 tni (31); nieco później, gdy nowe rozgościły, wyra- żenia te przestały być szlachty uczczeniem: to dawne szlachty uczczenie raczyło plebejów, mieszczan, szla- chetnie urodzonych; szlachetnych, ale nieszlachciców. Urodzony, stało się …
Excerpt
lai """ ©. 9 "ZWWaŃ 138 ZASZCZYTY wzięty, czy do godności lub Jakiego uczczenia przy- Czepiony, był łacińskim dominus. Nie sami panoszc nim się cieszyli, w równości stanu rycerskiego jaka na stała, każdy był panem ten co miał poddanych i ten co jich nie …
Excerpt
I TITUŁY. 64, 65. 139 w Polszcze, coby je śmiał podnosić (wielmożność była lepsza), a nieprzystało już królowi, gdy był mieniony najoświeceńszym. Sierotę opuszczoną przesłano tedy kniaziom i książętom Litwy i Rusi(25). A z unją lu- belską, z titułami …
Excerpt
140 ZASZCZYTY królestwo, inecłytum regnum, było najjaśniejszą rzeczą pospolitą , serenissima respublica. Król jój również renissimus , najjaśniejszy pan. Król sam, mówiac do senatu, czci jich wielmożnymi, a posłów i cały stan rycerski, urodzonymi. Nie zna …
Excerpt
W POLSZCZE, 24. 341 nika z tego, że żywsza c: ynność jaka powodowała do wywieszenia nowego godła, albo nowo wzięte do ży- wszćj pobudzało czynności. Lubo niec nie wzbraniało przybierać i wywieszać nowe godła i znamiona, z tóm wszystkiem, te stając się …
Excerpt
342 HERBY Zmiana godła i hasła dla jednego Sarjusza uczyniona, upoważniała jinnych, zarzucać Kożlerogi, przybierać Jelita. Wszakże zostawało wiele rodzin, przy dawnym godle i haśle. Nowe godło nawet biorące, dawną Ko- żlerogów nazwę zachowywali: tak, że …
Excerpt
W POLSZCZE. 45, 46. 343 nie miał być od razu wielu lub kilku rodzinom wła- ściwy, z których możniejsze z nich, z rozwinionemi proporcami występowały, biedniejsze uznawały się za ] chorągiewne, należące do nich. OCzas wszakże nad- chodził w któ mm z temi …
Excerpt
344 HERBY jest, na swojćj, znaki jinne od ojców ych przybierał (27), W doświadczeniu czyli udowodnieniu szlachectwa, nie znaki lub godła pieczątek lub herbów udowodniały się ale bractwo; nie znakami, nie godłami, nie herbem, ale poważnemi środkami, …
Excerpt
W POLSZCZE. 46, 47. 345 początek jim dając jinnych do swego znamienia cią- gnęły. Z podobnego usposobienia i popędu, zjawiły się: ze Skuby, Syrokomla(?9); obok Korabia, Ło- dzia (39); na wzór Wieniawy, Pomian. W tymże wieku objawia się rozbrat między …
Excerpt
346 HERBY skały go miecze w Lubiewie, dosiadły strzały, obsia- dły w jinnych znamionach liczne gwiazdy; sam po dwojony w Ostoji, Przegoni, zastąpił Podkowy w Łza- wie(*3%). W niewielkim czasu przeciągu, tyle przemian objawia, zapewniając niewątpliwie o …
Excerpt
W POLSZCZE. 47. 347 sują. Do takich liczymy, dawniejszą od jinnych Go- dziembę (5): Ostrzew, czyli ocięty kloc w Czelepelu i Nieczui (37); myśliwskie Trąby (*5); rosochate jele- niowe rogi Bibersztejna, Działoszy, Rogali i wilkiem tłoczonych Napiwia, …
Excerpt
348 HERBY bicza, i trzy karpie Korczboga(*%); żurawia Taczały(*3); ptasią łopatkę Topacza. Do takich, podwójnego Kor- czaka, czy z psem w naczyniu, czy o trzech tylko wrę- bach; podwójnego Złotogoleńczyka czyli Now iny, tak zjich prawicą zaniesioną do …
Excerpt
W POLSZCZE. 47. 349 wymyślone, Świnki, Napiwia, Korczaka, Zadory; twory postaci heraldiczne noszące, w XIII i XIV wieku he- roldją zachodu zajmujące: rogi, ryby, ucha kotlane, zbrojne nogi i ramiona, hełmy, lilje, płomienie; mięsza- jacy się język …
Excerpt
350 HERBY XLVIII. O tćj prawdzie niedaleko trzeba sięgać, aby się dostacznie przekonać. Kilka porównanych z sobą zowych wieków pieczęci, kilka opisanych herbów, aż nadto onćj okazują oczywistość. Świętopełk Pomorski książe (1220—1266, sadzał w swćj …
Excerpt
W POLSZCZE. 48, 351 i sowę na szachowanóm polu mającą (52). Ale następnie 1456, syn jego Bolesław i wnuki na przeczworzonćj tarczy mieli na przemian smoka i orła. Lew był godłem siły i potęgi, orzeł panowania, lilja władzy. Ta ostatnia w XIII wieku w …
Excerpt
Sy, Ę j i 359 HERBY książe 1397, na biskupstwo wrocławskie jidący, miał achownicą; a r. 1382, książe opolski, na biskupstwo poznańskie popychany, żółtego orła nosił, równie jak cała jego rodzina (5). na przemian czarnego orła z sz Każda gałęź książęca …
Excerpt
W POLSZCZE 48, 49. 3583 wone przechodzący (5%), nim z czasem baranka (Juno- szę) za godło i herb przybrała. Miasta braly pospoli- cie za herb i godło, bramę w murze, o dwóch lub rzech wieżach. Ale Elbląg wczesno obrał sobie do pieczęci i chorągwi Korab ( …
Excerpt
354 HERBY 1op1c I UU z U r 11 hasłam ( r ł ich l u pełnie ji 1 ł ch z none zostały 1 I zćj kreś By za rym, starodawne CNoTrą; iane godła, starc herby narodowe, w heraldiczne zbrojby, (armowrtes Wappen), vrzeobrażały się. Że Szląsk w tym biegu, skorszym …
Excerpt
W POLSZCZE. 49. 355 dawały te, co krawędzi potrzebowały, a jeszcze mnićj zaszczytne herbowe części rycerskićj zbrojby. Czas jest, abyśmy sprawę zdali z wymyślonego i niekiedy wytaczanego wyrazu zbrojby, a raczćj dla czegośmy takowy utworzyli. Każdy widzi …