Excerpt
226 UWAGI. niemu sprawy podnieść niemógł, ani przeciw jakiemu bądź szlachcicowi: chyba znalazł jakiego szlachcica łaskawego opiekuna swego co zań działał. W takim ROWE ZOO razie spór toczył się między szlachtą, kmieć był tylko przedmiotem albo powodem …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ, SZLACHTY. 83, 84. 227 sobem panowie i jich powiernicy, uciszali waśnie, roz- sądzali spory, sami sobie sprawiedliwość domierzali, potępiali, karcili zdrożności, wykroczćnia i zbrodnie. Miasteczka mogłyć uciekać się niekiedy do wyższych miejskich …
In:
Excerpt
ez EDA m EE WOT Hi ni I R | 998 UWAGI winięcia się, rolnietwa, handlu, ludno i pomyślności, w których każdy więcćj środków znajdywał do zdoby- cia się na większe. Ta pomyślność i wszystkiego wzrost objaśnia wyraz ustawy wspominającćj o podnaszaniu …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ. SZLACHTY. 84 229 stki swój, po kilka dni w tygodniu odrabiają ('%5). Ta przewyżka kilka dni więcćj w tygodniu odrabiających zachowana do dalszego zrównania. (!35) Ustawa ziemi chełmskićj i kilku powiatów małćj pol- ski w Krasnymstawie 1477 …
In:
Excerpt
230 UWAGI 85. POSTĘP CIVILIZACJI, GMIN WIEJSKI MARKOTNY. Te prawodawcze kroki z początkiem XVI wieku, pod pozorem utrzymania porządku i bezpieczeństwa dla dogodności stanu przewodzącego i panującego, czyn- nie rozwijane dążyły do ujarzmienia ludu. Lud w …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ. SZLACHTY. 85. 231 miach, Żmudzi, Kaszub, Prus. Rolnik tam z rodziną swa, wespół z bydłem i ptastwem domowym, z wieprzem i zaprzęgą, w zaduchu i niechlujstwie, leżał koło ognia pod zgęstwionym nad głowami dymem który kopcił poddasze nim go …
In:
Excerpt
232 UWAGI obiecującym. Prawodawstwo, zarząd, policja, ścigają jich, hamują ten zapęd, aby się porządek kraju nienad- werężał, aby ochronić młodzież od złego towarzystwa i zepsucia obyczajów. Markotność dolegliwie zniewa- żonćj uc iwości, w zwątpieniu, …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ. SZLACHTY. 66. 233 zbliżone, szlachta ustawicznie się z kmieciami po gościn- nych domach, na targach, na kiermaszach i jarmarkach, po karczmach, i na roli przy pługu spotykała. Staroda- wne bratanie się stygło powolniej i opóźniało uszczerbek …
In:
Excerpt
234 UWAGI Późniejsze przywileje, mianowicie Zygmunta sta- rego, dane w czasie wcielenia księstwa do korony, uwal- niały kmieci równie jak szlachtę od naprawy zamków, od pogłównego i rozmajitych opłat zniesionych do je- dynego podatku łanowego …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ. SZLACHTY. 88. 235 cia, gdyż ma wspólny z nim udział do główszczyzny i karnych opłat ('45). Za zabójstwo kmieć głową od- powiada albo załatwia się ugodą, jednanym. Ugoda jednak niema mieć miejsca kiedy ze strony szlachcica żadnego nie było ruchu, …
In:
Excerpt
236 UWAGI. na polu przytrzymanym być może ('5%) Statut prze- pisuje ustawę polskiego, wymagając aby pan wierzy- cielowi kmiecia sprawiedliwość wymierzył ('55. A dla zachowania dobrego sąsiedztwa dozwalanego wyjścia z Mazowsza w okoliczne powiaty, choćby z …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ. SZLACHTY. 88. 2% . szała poswarki między panami i kmieciami którzy zaw- jemców znajdowali. Drobna szlachta chętnie sze rę się jej podejmowała znajdując w nićj własną liczbę, zasłaniała kmieci od gwałtowności możnych. Możnićj- szym tym pospolicie …
In:
Excerpt
238 UWAGI. powstały nowe krzyki na rękojemstwo, wymagano zu- pełnego zniesienia: a można przewidzić wedle biegu zdarzeń że porównanie praw provincji z koronnymi żądaniu niebawem zadosyć uczyni. 89. UJARZMIENIE LUDU ROLNICZEGO W KRAJACH OKOLICZNYCH, W …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ. SZLACHTY. 89. 239 i natchnienie cudzoziemskiego przykładu wystawione, nie mnićj gorszący nam wystawują widok. Z Jagiello- nów tóż jeden, miły, pobłażający, słaby, dobry, nieu- dolny rządził tam, nie mogąc powściągnąć, wychojstwa, tułaczki, …
In:
Excerpt
240 UWAGI 90. NAPRAWA RZECZYPOSPOLITEJ PRZYCZYNIA SIE DO UJARZMIENIA Naprawa rzeczypospolitćj miała powściągnąć nad- użycia i zdrożności jakie się pod ostatnimi Jagellonami namnożyły, miała w Polszcze przywrócić ład o którym mówiono że się nadwerężył. …
In:
Excerpt
WSTĘP. /3. 41 pła liczba (rodzin) co dochowała starodawne stanowi- sko wdając się we wspólną z owymi osadnikami sprawę. Reszta kmiecych krajowców spadła w podrzędne poło- żenie, a nawet podległe lechom i jich towarzyszom broni władikom. Cały ten lud …
In:
Excerpt
42 UWAGI lud cały, włościom (dominjom) obowiązany, do roli przywiązany zwany był siedliczami, siedlakami; chociaż zwano go jinnymi często poniżającymi mianami. (20 41 NIERÓWNOŚĆ I STOPNIOWANIE KLASS Ta nierówność ustaliła się w Słowieńszczyznie je szcze …
In:
Excerpt
WSTĘP. 4 43 watelstwie nierówność żywić bez obrazy gminnoty. Po- wieść o Zamolksisie upewnia że u Getów znalazł w gminie dostojniejszych. Kiedy Rzymianie stanowisko nad Dunajem brali, Keneus u Daków za Boroisty czasu urządzał klassy, dostojniejszą …
In:
Excerpt
44 UWAGI. rola jedynie i rolnictwo mogły obywatelstwo rozróżniać. g wieków okazuje że lud gminny pielęgnował Jakoż c w żywiole swym równość, posiadał cząstki, mnićj wię- cćj równe, niedzielne, mogące rodzinę wyżywić, w pu- stkach na ziemi niczyjćj siodłem …
In:
Excerpt
WSTĘP. 4. 45 pomnażały ludność gminną. Z tego tworzyły się różne pośrednie i niższe kondicje. Wedle prawa i obyczaju słowieńskiego jeńcy i brańcy mogli po pewnym czasie wcielać się w gminne obywatelstwo i rzeczywiście w bliskim weielali się pokoleniu, ale …
In:
Excerpt
16 UWAGI * Jeżeli zgiełk i braterskie udry licznymi pomia- tały ludnościami, potężne na Jich losy wywierała dzia- łanie obca civilizacja. Jak grecka thracką, rzymska dacką tak późnićj niemiecka wendską zatarły narodowość: a tam gdzie się w czysto …
In:
Excerpt
WSTĘP. 4 44. do jednego widoku, kojarzy myśl całości państwa bez zmowy jich czyn jednym, wspólnym, skojarzonym sprawiała Wz astając w civilizacją w rozleglejszych państwach, królestwach, tą civilizacją w pojęcia prze- wodzenia, wynoszenia si i …
In:
Excerpt
PIERWSZY OKRES OD ROKU 6860 do 1139: LAT 280 SAMOWŁADZTWO. 5. SZLACHCIC, NOBILIS, g. W iele wydarzeń w Sławiańszczyznie w Jinnym świetle wystawionych nietrudno podciągnąć pod tar- ganie się dostojnćj klassy z kmiecą. Dwustronne opo- wiadanie evangelji …
In:
Excerpt
jisi 50 UW. 'a, szło rozniecić z nićj płomień jich własnćj barwy, kiedy obowiązkiem było rządzącćj rodziny kmiecćj obstawać za ludem (3!). Niepodobna się stało aby we wzrastającym państwie mógł się utworzyć rządzącj wiec kmiecy. Były wieca, w gminach, w …
In:
Excerpt
SAMOWŁADZTWO. 5. st Lecha, z lechity. Wymawianie zrobiło z tego szlach- tica. (o z czasem łacina wyrażono nobilis. Gdy się krajimna w państwo urządziła, władza jego podnosiła niższych i do tćj klassy wprowadzała, uszlachcała. Już roku 1040 Kazimirz król …
In:
Excerpt
UWAGI 6. WIECA POWIATOWE Nim znacznićjsze potworzyły się państwa, między Karpatami i baltickim morzem wszystkie ludy w swojich powiatach, miewały obywatelskie zebrania dla rozwa- żania sprawy powszechnćj. Powiat miał swe zebrania, narady zwane wieca i od …
In:
Excerpt
SAMOWŁADZTWO. 7 53 7. SŁUŻBA, WSPÓLNOŚĆ Obywatele i mieszkańcy byli w powszechności wolni, podejmując ciężary publiczne, opłaty, dań, zsypki w ziarnie; utrzymanie miejsc warownych i mo- stów, naprawa dróg, pogoń złoczyńców, podwody, gońce i wszelka usługa …
In:
Excerpt
UWAGI 8. NIEUSTALENIE POSAD NIEZBYT MNOGIEJ LUDNOŚCI, Kraj nie dość był zaludniony. Mnogi lud mnogo siadał w żyznićjszych, dogodnićjszych okolicach, a w ogól- ności ludność była ruchawa do przesiedlania się cale skora. Była też gwałtem przesadzana. …
In:
Excerpt
SAMOWŁADZTWO. 8,9 55 to z poprzednich wieków usposobićnie, na te pojęcia swobody, aby zdarzenia, dziejarskie rozumić pomniki oraz bieg losu różnego powołania ludzi. 9. POSIADANIE I DZIEDZICZENIE OGRANICZONE. Posiadanie było zabeśpieczone gdy od niego …
In: