Excerpt
72 UWAGI. się naostatek służbą służebną którą dozierali panowie lechiccy, gmin cały i kmieci, za niewolnych za chło- pów poczytujący. Zrywali z nim rodzinne małżeństwami kojarzone stosunki; odkrewniając się i odchylając w po- życiu od gminu, zwali się …
In:
Excerpt
SAMOWŁADZTWO 18 =) 18. RZUT OKA NA PIERWSZY OKRES Poglądając na wydarzenia zaszłe aż do zgonu krzywoustego, dostrzeg się samowładztwo wzrastające a następnie słabnące. Sprzyjały do ukazania i wzrostu, zlewki gmin, tworzenie się państwa, podboje, tudzież …
In:
Excerpt
74 UWAGI Wyparcie Rixi, okropne następnie zawichrzenie, ostrość Bolesława śmiałego i jego wyparcie podwróciło siły samowładztwa, otworzyło pole wpływu przemożnych. Złamanie ludu podwakroć pozbawiało samowładztwo podpory; a lud przemocą i nowym obyczajem …
In:
Excerpt
DRUGI OKRES OD ROKU 1139 DO 1374: LAT 234 MOŻNOWŁADZTWO. Patrz dziejów opowiadanych rozdziały od 51 do 89. 19. RZECZ POWSZECHNA SZARPNIĘTA OSOBISTOŚCIĄ DZIEDZICZENIA. = W poprzednim okresie przez tworzenie się i rozwi- janie państwa, posiadłości …
In:
Excerpt
76 UWAGI Były to posiadłości niezmierne, a kiedy takowe między dzieci dzielił, albo gdy się nimi synowie jego dzielili: kraj cały szedł w podział, państwo się rozpadało. Mie- czysław pierwszy usiłował podzielić państwo między syny. O)parł się temu …
In:
Excerpt
MOŻNOWŁADZTWO. 19, 20. w w rodzie Piastów ciągle się ponawiały 1 myśl jednoty państwa, niezapobiegła powszechnego na to przyzwo- lenia. Dzielili się jak dzierżawą: dziedziczną. Dział taki roztrącił jedność ze zgonem Bolesława Krzywou- stego choć synkowie …
In:
Excerpt
Z UWAGL powrótnie. "W takim zupełnym kraju rozprzężeniu szło o głowę rodziny i państwa. Kraków wedle wskaza- nia i woli Bolesława Krzywoustego, poczytywany był za stolicę, panujący miał w nim przesiadywać (5). Przez wypędzenie Władysława II, zwykłe …
In:
Excerpt
MOŻNOWŁADZTWO. 241, 22. =ą © młodszćj, w przeciągu pięciu długich rodni (od 117% do 1370) lat dwieścje, monarchja i wszystkie księstwa Lechji były zawichrzone wojnami o następstwo i prawo dziedziczenia. 22, LECHJA DZIELONA NA DROBNE PAŃSTWA NIEPODLEGŁE. …
In:
Excerpt
80 UWAGI. 23. HIERARCHJA, SENAT. W rozchwianiu jakie zrządziła dynastja rządząca, żył węzeł co utrzymywał spojnią Lechji w biskupićj hjerarchji. W tćjże dobie potężnie wzrastała władza możnych, sadowiąc się obok książęcćj. Każdy książe zniewolony był …
In:
Excerpt
MOŻNOWŁADZTWO. 23, 24. 81 Ale do zebrania i zjazdu powszechnego Lechji, nie było żadnego ni przepisu, ni zwyczaju: możebność tylko podobnego zjazdu trwała, gdy pamięć jednoty państwa i narodu nie gasła, powołująca do obmyślenia takowych. 24, NADANIA JURE …
In:
Excerpt
82 UWAGI. posiadłością swą; puścizna wydarzyć się nie mogła, możebność wyzucia z posiadłości nikła, prawo gminne pełzło; słowem dziedziczenie, z pod prawa polskiego wyzwolone jak mówią nadania; prawo polskie uchy- lone a posiadłość w ydana samowładztwu i …
In:
Excerpt
MOŻNOWŁADZTWO. 25. 83 25. POWŚCIĄGNIENIE NADUŻYĆ W PRZEJAZDACH I GRABIEŻY PUŚCIZN. W roku 1180 bis skupi w Łęczycy zebrani, w obec wielu znamienitszych baronów wyrzekli prziikięstpoó, anathema, przeciw tym coby śmieli po zgonie ec Powoz non ducant, naras …
In:
Excerpt
34 UWAGI pów, pospolicie bezdzietnie schodzących, chwytać po- zostałą puściznę: czyby był książe, d < stojnik jaki, urzę- dnik, czy kto bądź jeśliby grabił, oddać powinien aby niepopadł w świętokradztwo. Aby ochronić posiadło- ści swe od drapiestwa jakie …
In:
Excerpt
MOŻNOWŁADZTWO. 25, 26 nia łotrostw i drapieży, dopóki wspólny każdego in- teres i opór właścicielów posiadaczy nieuhamował na- dużycia i nieprzyniosł dla gminu ulgi w tćj staroda- wnćj służbie: następnie jednak ciążyła długo jak zo- baczymy. 26. RÓŻNE …
In:
Excerpt
86 UWAGI zwyczajów, rozsądzał spory ludzi co w jego włościach przebywali; sam sobie sprawiedliwość domierzał w zaj- ściach jakie z nimi miał, o jich losie stanowił, Bywały w prawdzie na to zwyczajowe gminne formy, które za- chowywał aby ludzi wolnych z …
In:
Excerpt
MOŻNOWŁADZTWO. 26 87 zki('%. Trudno było wymagać łasic lub wiewiorek gdy polowanie stało się wzbronione. W wielu mićj- scach bobry ustępując przed ludźmi usuwały się w strony mnićj przystępne; z jich ustępem bobrowe ustawało (!5). Panowie niezaniechali …
In:
Excerpt
ZEN 88 UWAGI sienie takich opłat biednićjszy lud dotykających, rze- czywistą stawało się ulgą. Książęta mazowieccy co swe książęce ślubowiny opłacać kazali, nuptiale, ob- ciążali ślubowiny poddanych swych, tak jiż wdowa małżeństwo ponawiająca opłacała się …
In:
Excerpt
MOŻNOWŁADZTWO w 89 i dolegliwe rozerwanie. Gościnne Slavonji ziemie da- wały przytułek rozmajitym przybylcom z Niemiec Mnogie żydostwo chroniło się do Polski przed zacie- kłym prześladowaniem z niżs zych niemiec i z okolie nadreńskich; a w tćjże dobie, …
In:
Excerpt
90 UWAGI. prawo nastało właściwie w XIII wieku (29). W poło- wie dopiero tego wieku gminy, wsi, wioski, włości, posady, miasteczka, miasta, prawem teutońskim obda rzano, a prawo narodowe polskie precz wymiatano. Nazywano to nadaniem wolności, jakby prawo …
In:
Excerpt
POLSKA DZIEJE I RZECZY JEJ ROZPATRYWANE JOACHIMA LELEWELA. UPRZEDNIA MYŚL CZYLI SŁOWA DO POSZUKIWAŃ WSTĘPNE UWAGI NAD DZIEJAMI POLSKI I LUDU JEJ HISTORICZNA PARALLELA HISZPANII Z POLSKĄ WXVI, XVII, XVIII WIEKI KAY i R CHA G WWILNIE _J u - u POZNAŃ, …
In:
Excerpt
PORZĄDEK RZECZY POMU TRZECIEGO. UPRZEDNIA MYSL CZYLI SŁOWA DO POSZUKIWAŃ WSTĘPNE, od karty 1 do 48. 1-—11, pismo Kubrakiewicza do skreślenia słów tych pochop laje, wieśniaczy lud głównym tego widokiem. 12, 13, w sprzecz jiym kole świata co pocz 14, jak …
In:
Excerpt
VI podatek, jus militarc. 33, szlachta, kmieci 1 iec iłość kmiecie pod cięża panów, 39, pan le nie feudalne 41 systemy allodialny Europy zachodnićj 45, rzut mowładztu rarchja, synody 30 reprezentacja narodowa sejm 31, lud za na rodowość 32, jedność pań …
In:
Excerpt
vu 93, starodawne prawodawstwo, stanowi kmiecemu sprzyjające, zni- szczone. (Patrz dziejów opowiadanych rozdziały 139 do 165). 94, rzecz pospolitę gmin szlachecki utworzył. 95, wszechwładztwo ludu. 96, pierwszy przywódzca ludu. 97, prawodawcze obrady do …
In:
Excerpt
VIII burzenia się ludu. 155, powstanie Ukrajiny wywołane przez carowę 156, Humań. 157, zniszczenie powstania. 158, carowa usiłuje je. szeze wieśniaków podburzyć. 159, zniszczenie małorossijskićj ko zaczyzny i Zaporoż 160, powolne w losie wieśniactwa ulgi …
In:
Excerpt
UPRZEDNIA MYŚL CZYLI SŁOWA DO POSZUKIWAŃ WSTĘPNE. z 1. J pićrwszych tułączki naszćj latach, gdy roku 1833 zamierzano tu i ówdzie obchód rocznicy konstitucji 3go maja, podniosły się głosy wołające że ta konstitucja na wspomnienie nie zasługuje, a przytym …
In: