Excerpt
422 UWAGI. rolnicza w Petersburgu rozważała czy korzystnićj aby rolnicy pozostali niewolni, czy żeby wyzwolenie otrzy- mali. W tymże czasie znaczne kozackie ziemie zostały rozdane jinnego rodzaju niewolnym zwanym w Rossji jakby szlachta, dworzaństwem lub …
In:
Excerpt
GMIN. SZLACH. ZAWICHRZONE. 159. 423 ustawę zapisani byli na czele jich wojennego bractwa. Niewiadoma była liczba i oni niemogli jćj dostatecznie ęcy bywało. znać: mniemano że jich od 40 do 50 tys ja otoczyła jich i zacieśniła twierdzami jakie po Ros …
In:
Excerpt
424 UWAGI. być obowiązaną przez wzgląd na Boga, imperjum i ludzkość, sicz zaporożców i kozaków co jćj miano noszą, zniszczyć. Bogobojna pani zawiadamia przy- tym że zniszczenie tego ludu przez jćj siłę zbrojną odbyło się w najpożądańszym porządku, …
In:
Excerpt
GMIN. SZLACH. ZAWICHRZONE. 160. 425 Na sejmie konvokacijnym 1764 stronnictwo czar- torijskich, zadosyć czyniąc swym widokom, a liczne obmyślając przepisy dla porządku i sprawiedliwości, wyjednało prawo powściągające nieokreśloną szlachty nad wieśniakami …
In:
Excerpt
426 UWAGI. Ale przesąd, nie tyle zadawniony, co głęboko za- korzeniony, uparte i zacięte stawiał do postępu zapory. nesse; cette terre qui ne lui rapportait que 15000 livres, lui en valut en peu de temps au moins 50000 fr. Le prime Czarto- ryski, grand …
In:
Excerpt
GMIN, SZLACH. ZAWICHRZONE. 160. 427 Obawa służyła za powód do wyjednania ulgi dla ludu. Jan Jakób Rousseau kreśląc swe uwagi nad rządem Polski pod wrażeniem zdarzeń zakrwawionćj Ukrajiny podzielał tę obawę: „wyznaję, mówi, że poddaństwo w Polszcze …
In:
Excerpt
428 UWAGI. ciszy. Chreptowicz zniósł pańszczyznę; Brzostowski uzbrojił Pawłów i ćwiczył w obrótach wojskowych poddanych swych a najmnićjszego niewydarzyło się zawichrzenia; gdziekolwiek co dobrego dla ludu uczy- niono tłumnych zawichrzeń tam niebyło, …
In:
Excerpt
GMIN. SZLACH. ZAWICHRZONE. 161. 429 stwo greckie nieuniackie zachowywało swe dawne sto- sunki z patrjarchą Konstantinopolitańskim : ale od owego czasu wojny jakie Polska z Turcją toczyła, zawiesiły z Konstantinopolem zwiąski. Na mićjsce wstrzymanych …
In:
Excerpt
430 UWAGI wyprawiony z oddziałem by go aresztować, zatrzymał go właśnie gdy chciał chwycić za pistolet których ienie naczel- u niego dwanaście na stole leżało. Uwię nika i głównych jego sprawników pomięszało szyki spiskowym; w strony podejrzane rozesłano …
In:
Excerpt
GMIN. SZLACH. ZAWICHRZONE. 162. 434 śniactwa doli, znane sobie dziełka. Ukazywały się ulotne pisma za ludem obstające; zdrowy rozsądek widocznie górę brać poczynał; sejm niedostarczył zdro- żnych coby ludzkość zarumienić mogły sporów; w kon- stitucji 3go …
In:
Excerpt
432 UWAGI. nowicie wieśniacy polscy i litewscy niestoją na wyso- kościach rewolucijnych (159). Wielu jednak z żarliwszym w kraju umysłem a roz- ognionym dla własnćj sprawy narodowćj czuciem, o ludzie jinaczćj sądziło, a przynajmnićj spodziewało się w nim …
In:
Excerpt
GMIN. SZLACH. ZAWICHRZONE. 162. 433 . rodowych obrad: ale doznali że niebyło żywiołu po- dobnie poruszającego lud polegający nawyknieniem na obronie kraju przez szlachtę. Kościuszko powoławszy dość szczęśliwie na raz raźnićjszych krakowskich wie= śniaków; …
In:
Excerpt
434 UWAGT. ojeów. Zapuść się za Dniepr w Czerniechowskie, a po- słyszysz podanie ludu że za Polszy lepićj było ludowi, że szło pomyślnićj gdy krajina jich cząstką Polszy była. Dopytuj tam kozackich potomków, a dosłyszysz się czułych a bolesnych wspomnień …
In:
Excerpt
GMIN. SZLACH. ZAWICHRZONE. 163. 435 ność którćj z chrześciaństwem wprowadzona civilizacja tak rychło podławić niezdołała; rolniczy i handlarski żywioł nićmiał pociągu do przemysłu, do rękodzieł i fabryk; królestwa stawały się elekcijne, miasta sa- dowiły …
In:
Excerpt
436 UWAGI. głać z obu stron zapasy na równo zacząć, ale siła moralna nierozwinęła się, niemiała dość jędrnego bodźca, na żadnej niewzniosła się stronie. 4 obu stron wycień- czyło się wysilenie, bez owocu. Bez powziętćj myśli, bez sił moralnych niezdołały …
In:
Excerpt
GMIN. SZLACH. ZAWICHRZONE, 163, 164, 437 i niemczyzna, groziły zagładą zasadzie i duchowi rze- czypospolitćj, narodowości i bytowi Polski. Dając tedy tyle sprzecznym żywiołom górę i przewagę byłaby niechybnie przepadła, Wiadomo jak w przepadnienie takie …
In:
Excerpt
438 UWAGI. wywracano kościoły. Wyrokiem sejmu, powtarzanym 1658, 1659, 1661, socinjanie, anabaptiści, i niektórzy Jinni sektarze z Polski wywołani zostali. Jak wyborem do tronu powołany nićmógł być niekatolik bez nawrócenia się, tak cudzoziemiec szlachcie …
In:
Excerpt
GMIN. SZLACH. ZAWICHRZONE. 164. 439 potępiało i exekwowało magistrat toruński, co zgor- szyło i obudziło krzyki krajów, z wymaganćj tolerancji cale niezaszczytnie znanych, krajów protestanckich co się z powodu zdarzenia tego różnymi czasy do we- …
In:
Excerpt
440 UWAGI. go('%). Ta uroczystość więcćj jak cokolwiek okazy- wała że Polska była krajem całkiem katolickim. Uwa- żano tóż że katolicy starali się, jeśli nie gnębić otwarcie, to poniżać dissidentów mnićj jawnymi środkami jakie dostarczała jim przewaga …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ. SZLAGHTY. 50 141 żniejszą była od wszelkich jinnych województw, ziemie Mazowsza dzieliły się na powiaty. Tym sposobem skoro jaka krajina do rzeczypospolitćj przybraną z0- stała, otrzymywała województw nazwy i podziały. Prusy w 1466, i Inflanty w …
In:
Excerpt
142 UWAGI. pim będąc księstwem, zostało tóż przypuszczone do ciała rzeczypospolitćj i do zjednostajnienia. (5) (5) UTWORZENIE WOJEWODÓW I WOJEWÓDZTW. Najdawniej palatin, wojewoda z jimienia znany jest Sieciech z czasu Władysława Hermana. Był jeden na całe …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ. SZLACHTY. 51 143 51. RÓWNOŚĆ OBYWATELSKA. Lechja jedną tylko rodzinę książęcą miała, to jest Piastów panujących; dochowała ją do czasu w którym naród wszechwładztwo swe objawiać począł. Wyj wszy tę książęca rodzinę Polska niemiała żadnój jinnćj …
In:
Excerpt
144 UWAGI. znaleźli się położeniu. Wtedy milites czyli gmin szla- checki, szydził z titułujących hrabiąt wywołując że jest chwila w którćj panicze mogą się popisać i udo- wodnić jak na przybierane tituły zasługują. Heraldika narodowa upewnia że od owego …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ,. SZLACHTY. 54. 145 woleli ojczyme nazwy zakończone na wież. Litwini zachowali często dla rodzin nazwę jich przodka, bez jakiej zakończeniem odmiany. (*') Wszystka szlachta stała się równie herbowną, klejnotną, klejnot szlache- cki,(12) z nazwą …
In:
Excerpt
146 UWAGI równy wojewodzie; a nawet: lepszy rycerz niż pano- sza(!%), albowiem ni dostatki i zamożność, ni urzęda choćby najwyższe godności i dostojności, niemogły czynić ujmy ani ćmić równości i braterstwa 52, KSIĄŻĘCE TITUŁY, W czasach kiedy równość …
In:
Excerpt
GMINNOWEL. SZLACHTY. 52 447 Niektórzy umowami i paktem familijnym chcieli rozporządzać spadkami i dziedziczeniem, aby utrzymać zamożność i blask jimienia w pierworodztwie niezgo- dnym z prawem' powszechnym; zwali to ordinacją. Po większćj części …
In:
Excerpt
148 UWAGI ale nieśmieli w owe czasy wysuwać się z nimi w rze- czypospolitćj: niebespiecznoby dla nich było z bra- terstwem sprzecznemi się okazać. 58. ZJEDNOSTAJNIENIE CIĘŻARÓW I URZĄDZEŃ ZIEMSKICH. Niejednostajności w zarządzie provincij i powiatów …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ. SZLACHTY. 53, 54 149 węzeł; znane zy yezajem lub prawem pisanym, własny miało ruch kierowany dzielnością mićj owego obywa- telstwa, w równości braterstwem tchnącego. 54, PRAWODAWSTWA MIEJSCOWE. Zjednostajnienie praw miało się ostatecznie dopeł- …
In:
Excerpt
150 UWAGI. sły i doprowadzać do środków zdolnych powszechne wykończyć urządzenie. Chociaż 0 statucie wiślickin przypominano sobie i wspominano o nim jakby go już niebyło na świecie, z tymwszystkim kiedy na zgromadzeniach tak powsze- chnych jak …
In:
Excerpt
GMINNOWŁ, SZLACHTY. 55 151 tania tego wskażę. Braterstwo głęboko w umysł i uczu- cia narodowe wrażone, kierowało duchem obywatelskim, urokiem swym powodowało wyrozumieniem i zgodnym przyzwoleniem. W nieczmordowanćj czynnosci swćj do- prowadziło ostateczne …
In: